بسم الله الرّحمن الرّحیم

سخن گفتن درباره «على»(علیه السلام) یا اثر عظیمش «نهج البلاغه» از جهتى کار آسانى نیست و از جهتى آسان است!

آرى آسان نیست براى کسانى که بخواهند به عمق وجود على پى ببرند و از تمام زوایاى فکر بلند و ایمان قوى و ملکات فاضله او آگاه شوند و یا نهج البلاغه او را چنان که هست بشناسند، به یقین این کار آسانى نیست; ولى آگاهى بر گوشه هایى از این دو اقیانوس بیکران براى همه کس آسان و ممکن است.

هر کس کم ترین آشنایى با على و تاریخ زندگى و سخنان و افکار او داشته باشد، به خوبى مى داند که او یک انسان برتر است، او آیتى از آیات بزرگ حق است، او نسخه نادرى از کتاب وجود انسان است و مى داند نهج البلاغه او که پرتوى از وجود اوست نیز چنان است!

نهج البلاغه او دریایى است بیکران، اقیانوسى است پهناور، گنجینه اى است پرگوهر، باغى است پرگل، آسمانى است پرستاره و خلاصه منبعى است براى همه نیازهاى انسان در مسیر سعادت.

بى شک هرگاه کسى اراده کند در چنین میدانى گام بگذارد باید خود را براى نوشتن کتاب هاى قطورى آماده سازد، در حالى که هدف ما این است تنها به اشاراتى به عنوان مقدّمه اى براى آگاهى بیشتر در این جا بسنده کنیم و سراغ شرح سخنان مولا برویم که خودش معرّف خویش است و آفتابى است که خود دلیل آفتاب است.

در این جا نظر خوانندگان عزیز را به چند موضوع جلب مى کنیم و از افکار دیگر دانشمندان و سخنان کسانى که سالها با نهج البلاغه و گوینده آن آشنا بوده اند بهره مى گیریم مخصوصاً از گواهى بسیار ارزنده غیر مسلمانان آشنا به سخنان على یا غیر شیعیان فریفته مکتب آن بزرگ مرد عالم انسانیّت بیشتر بهره مند مى شویم تا در دلها بیشتر اثر کند و به مقتضاى:

خوشتر آن باشد که حسن دلبران *** گفته آید در زبان دیگران

محاسن کلام او را آشکارتر ببینیم:

هنگام مطالعه تاریخچه نهج البلاغه و شروح و تفسیرهایى که بر آن نگاشته اند به این نکته برخورد مى کنیم که بسیارى از مردم و حتّى گروهى از دانشمندان و علماى بزرگ، تنها سخنى از نهج البلاغه از دور شنیده اند و شاید تصوّرشان این بوده که مجموعه اى است از سخنان معمولى و یا کمى برتر از آن، امّا هنگامى که به آن نزدیک شده، خود را با دریاى عظیمى روبه رو دیده اند که عمق و کرانه هاى آن ناپیدا بوده در این حال گرفتار اعجاب و حیرت شده و کلماتى که نشانه جذبه و شوق و عشق در آن فراوان است گفته و احساسات خود را ابراز نموده اند.

این اعجاب و تحسین و شوق و عشق براى هر کدام از این دانشمندان سرچشمه و یا سرچشمه هایى داشته که مى توان مجموعه آنها را در سه عنوان زیر خلاصه کرد:

1ـ فصاحت و بلاغت نهج البلاغه

2ـ محتواى ژرف و عمیق نهج البلاغه

3ـ جاذبه فوق العاده نهج البلاغه

1. آغاز این کتاب به یارى خداوند در شب میلاد مسعود امیرمؤمنان على(علیه السلام) در سال 1371 مطابق 12 رجب 1413 واقع شد بى آن که هیچ گونه برنامه ریزى شده باشد.