آیه حکمت دلالت مى کند بر این که: «هر کسى که به او حکمت داده شده، خیر فراوانى نصیبش شده است» امّا در مورد این که به چه کسى حکمت داده شده؟ از آیه شریفه چیزى استفاده نمى شود. ولى روایات مختلفى از شیعه و اهل سنّت نقل شده که علىّ ابن ابى طالب (علیه السلام) را واجد چنان حکمتى معرّفى مى کند. به برخى از روایات مذکور توجّه کنید:

1ـ «حاکم حسکانى»، دانشمند معروف اهل سنّت، از «ربیع بن خیثم» نقل مى کند که: نام على (علیه السلام) را نزد من بردند، گفتم:

لَمْ اَرَهُمْ یَجِدُونَ عَلَیْهِ فى حُکْمِهِ وَ اللهُ تَعالى یَقُولُ «وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ اُوتِىَ خَیْراً کَثیراً(1)»

ندیدم کسى از مردم بتواند ایرادى بر حکم و داورى آن حضرت بگیرد (سپس به آیه حکمت استدلال مى کند).

 2ـ ابن عبّاس مى گوید: پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود:

مَنْ اَرادَ اَنْ یَنْظُرَ اِلى اِبْراهیمَ فى حِلْمِه وَ اِلَى نُوح فِى حِکْمَتِهِ وَ اِلى یُوسُفَ فى اِجْتماعِه فَلْیَنْظُرْ اِلى عَلِىِّ بْنِ اَبى طالِب(2)

کسى که مى خواهد به ابراهیم (علیه السلام) در حلمش، و به نوح (علیه السلام) در حکمتش، و به یوسف (علیه السلام) در مردم دارى اش بنگرد، به علىّ ابن ابى طالب (علیه السلام) نگاه کند.

همین روایت به شکل دیگرى از «ابن الحمراء» نقل شده است، وى مى گوید:

 ما نزد پیغمبر (صلى الله علیه وآله وسلم) بودیم که على (علیه السلام) به سوى ما آمد. رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود:

مَنْ سَرَّهُ اَنْ یَنْظُرَ الى آدَمَ فى عِلْمِه وَ نُوح فى فَهْمِه وَ اِبْراهیمَ فى خُلَّتِه فَلْیَنْظُرْ اِلى عَلِىِّ بْنِ اَبیطالِب(3)

کسى که خوشنود مى شود به آدم (علیه السلام) در علمش نگاه کند، و به نوح (علیه السلام)در فهمش، و به ابراهیم (علیه السلام)در مقام خلیل اللّهى اش، پس به علىّ بن ابى طالب (علیهما السلام)(که همه این صفات در او جمع است) نگاه کند.

3 ـ در روایت دیگرى از ابن عبّاس مى خوانیم که مى گوید:

نزد رسول خدا(صلى الله علیه وآله وسلم) بودم، درباره على(علیه السلام) از او سؤال شد، فرمود:

قُسِّمَتِ الْحِکْمَةُ عَشْرَةَ اَجْزاءَ، فَاُعْطِىَ عَلىٌّ تِسْعَةَ اَجْزاءَ وَ اُعْطِىَ النّاسُ جُزْءاً واحِداً(4)

دانش و حکمت به ده قسمت تقسیم شده است، نُه قسم آن به على (علیه السلام)داده شده و (تنها) یک قسم آن به همه مردم (یعنى علم و دانش على (علیه السلام)نُه برابر دانش تمام جهانیان است!).

 این تعبیرات بخوبى نشان مى دهد که در امّت اسلامى بعد از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم)کسى در علم و دانش و حکمت، به پاى على (علیه السلام) نمى رسد و از آن جا که مهمترین رکن امامت، علم و حکمت است، لایق ترین فرد براى امامت و خلافت بعد از پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله وسلم) او بوده است.

1 . شواهد التّنزیل، جلد اوّل، صفحه 107، حدیث 150.

2 . شواهد التّنزیل، جلد اوّل، صفحه 106، حدیث 147.

3 . شواهد التّنزیل، جلد اوّل، صفحه 79، حدیث 116.

4 . شواهد التّنزیل، جلد اوّل، صفحه 105، حدیث 146.