با توجّه به آنچه گذشت، منظور از ولىّ در آیه مورد بحث، آیه ولایت، چیست؟ آیا ولىّ در این آیه به معناى دوست و یار و یاور است؟

این که بر خلاف اکثر موارد استعمال این کلمه در سراسر قران مجید است. پس انصاف این است که «ولىّ» در این آیه به معناى سرپرست و صاحب اختیار است; نه به معناى دوست و یار و یاور; زیرا:

اوّلا : «انّما» که در صدر آیه آمده دلیل بر حصر است. یعنى فقط این سه دسته ولىّ مؤمنان هستند، نه غیر آنها; در حالى که اگر ولىّ به معناى دوست باشد حصر معنى نخواهد داشت، زیرا در این صورت واضح است که غیر از سه گروه فوق کسان دیگرى هم یار و یاور مؤمنان هستند، علاوه بر این که اگر ولىّ به معناى یار و یاور باشد این همه قید براى «الّذین آمنوا» لازم نبود، که در حال اقامه نماز زکات بدهند. زیرا همه مؤمنان، حتّى در غیر حال نماز و بلکه حتّى مؤمن بى نماز، مى تواند یار و یاور برادر مسلمان خویش باشد; بنابراین، از کلمه «انّما» که دلالت بر حصر مى کند و قیود متعدّدى که در مورد «الّذین آمنوا» آمده است، استفاده مى شود که ولایت در آیه شریفه به معناى دوستى و نصرت نیست; بلکه به معناى سرپرستى و صاحب اختیار بودن است. خداوند و پیامبر و مؤمنین (با آن شرایطى که در آیه آمده) ولىّ و صاحب اختیار و سرپرست شما مى باشند.

ثانیاً : آیه 56 سوره مائده، که بعد از آیه مورد بحث آمده است، بهترین قرینه و دلیل بر مدّعاى ماست; خداوند متعال در این آیه مى فرماید:

وَمَنْ یَتَوَلَّ اللهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذینَ آمَنوا فَاِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْغالِبُونَ

وکسانى که ولایت خدا و پیامبر او و افراد با ایمان را بپذیرند، (پیروزند; زیرا) حزب و جمعیّت خدا پیروز است.

حزب به معناى جمعیّت متشکّل است، پیروزى یک حزب به معناى غلبه و پیروزى آنها در یک حرکت و جهش اجتماعى است; بنابراین، از این آیه شریفه که در ارتباط با آیه قبل و مورد بحث است و ظاهراً همزمان نازل شده اند، استفاده مى شود که ولایت مطرح شده در آیه مذکور یک ولایت سیاسى و حکومتى است. بنابراین، معناى آیه چنین مى شود: «کسى که حکومت خدا و پیامبر و حکومتِ الذین آمنوا .... را بپذیرد، چنین حزب و جمعیّتى پیروز است.»

نتیجه این که، با تفکّر و تعمّق در کلمه کلمه و جمله جمله آیه ولایت و با صرفنظر از روایات فراوانى که در تفسیر آیه وارد شده است، معلوم شد که ولىّ در این آیه به معناى امام و پیشوا و سرپرست است و هر کس حکومت خدا و رسول و «الّذین آمنوا» را با آن شرایطى که در آیه آمده بپذیرد پیروز و منصور خواهد بود.