پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در روایتى فرمود:
«اَلسّابِقُونَ اِلى ظِلِّ الْعَرْشِ طُوبى لَهُمْ; خوشا به حال سبقت گیرندگان به سایه عرش الهى (در روز قیامت، که روزى سخت و طاقت فرساست).»
قیلَ: یا رَسُولَ اللهِ وَ مَنْ هُمْ؟ سؤال شد: آن ها چه کسانى هستند؟
حضرت رسول (صلى الله علیه وآله وسلم)در پاسخ به این پرسش فرمودند:
1 ـ «اَلَّذینَ یَقْبَلُونَ الْحَقَّ إِذا سَمِعُوهُ; سابقون کسانى هستند که وقتى حق را مى شنوند آن را پذیرا مى شوند.»
سابقین، حرف حق را هر چند از زبان دشمن یا کودکى باشد، مى پذیرند; آن ها در برابر حق، تعصّب و لجاجت و جدال و تکبّر ندارند. انسان وقتى به اشتباه خویش پى مى برد و حقیقت برایش روشن مى شود، باید با شجاعت حق را بپذیرد و به اشتباهش اعتراف نماید، و بداند که هزینه اعتراف به اشتباه، بسیار کمتر از إنکار اشتباه است!
2 ـ «وَ یَبْذَلُونَهُ اِذا سَألُوهُ; (صفت دیگر سابقون آن است که) وقتى حق را از آن ها مى پرسند بیان مى دارند.»
سابقون، حق را کتمان نمى کنند; آن ها نمى گویند که اگر حق را بگوییم، پدر و مادر ما، همسر ما، دوست و همسایه ما، و یا افراد دیگر ناراحت مى شوند، زیرا کتمان حق از گناهان کبیره است و شهادت دادن نسبت به چیزى که انسان از آن اطّلاع دارد واجب مى باشد، همان گونه که خداوند متعال در آیه شریفه 283 سوره بقره مى فرماید:
وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ یَکْتُمْها فَاِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلیمٌ
و شهادت را کتمان نکنید. و هر کس آن را کتمان کند، قلبش گناهکار است. و خداوند، به آنچه انجام مى دهید، داناست.
3 ـ «وَ یَحکُمُونَ لِلنّاسِ کَحُکْمِهِمْ لِاَنْفُسِهِمْ; (دیگر ویژگى سابقین آن است که) همان حکمى را که براى خود مى کنند، براى مردم نیز در نظر مى گیرند و آنچه براى خویش دوست دارند، براى دیگران هم دوست مى دارند.»
و به تعبیر دیگر، به منافع خویش و دیگران، با یک چشم نگاه مى کنند! البتّه بدون شک این کار، کار سختى است. اگر ما همه را با یک چشم نگاه کنیم، و در برابر حق تسلیم باشیم، و آن را پذیرا گردیم، و حق را گویا باشیم، جزء سابقین خواهیم بود.
اگر جهان امروز به این دستورات سه گانه عمل کند، گلستان خواهد شد; ولى متأسّفانه برخورد دوگانه مدّعیان حقوق بشر، جهان امروز را به جهنّمى سوزان تبدیل کرده است. و از حقوق بشر، مفهوم دیگرى در ذهن جهانیان آفریده شده است. مردم جهان امروز وقتى این واژه را از مدّعیان دورغین آن مى شنوند، معناى جدیدى از آن مى فهمند و آن «حفظ منافع قدرتمندان و زورمندان با هر قیمت و تحت هر شرایطى است»!
* * *
