با تفکّر و تعمّق و دقّت در خود آیه شریفه و بدون کمک گرفتن از امور دیگر، پاسخ همه سؤالات روشن مى شود; به شرط آن که منصفانه و به دور از تعصّب قضاوت کنیم; زیرا:
اوّلا : آیه مورد بحث، آیه 67 سوره مائده است و مى دانیم که سوره مائده آخرین سوره، یا از آخرین سوره هایى است که بر پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نازل گشته است. یعنى این آیه در سال دهم بعثت، در آخرین سال زندگى آن حضرت، و بعد از 23 سال تبلیغ پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نازل شده است.
سؤال : راستى، چه چیزى پس از 23 سال و تا آخرین سالهاى عمر پیامبر(صلى الله علیه وآله)هنوز بطور رسمى مطرح نشده است؟
آیا این مسأله مهم مربوط به نماز است، در حالى که مسلمانان بیش از 20 سال نماز مى خواندند؟
آیا مربوط به روزه است، در حالى که روزه پس از هجرت واجب شد و قریب به 13 سال از تشریع آن مى گذشت؟
آیا مربوط به تشریع جهاد است، جهادى که از سال دوم هجرت شروع شده بود؟
آیا در رابطه با حجّ است؟
پاسخ : نه! انصاف این است که مربوط به هیچ یک از امور مذکور نیست! باید دید که بعد از 23 سال زحمت طاقتفرساى پیامبر(صلى الله علیه وآله)، چه مسأله مهمّى بر زمین مانده است؟
ثانیاً : از آیه شریفه استفاده مى شود که این مأموریّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) بقدرى مهم و خطیر است که همسنگ و همطراز نبوّت است. احتمالاتى که برخى از دانشمندان داده اند و امورى که در سطور قبل به آن اشاره شد هر چند مهم هستند، ولى هیچ یک از آنها همطراز رسالت و نبوّت نمى باشد. باید بیندیشیم که چه امر مهمّى که همطراز رسالت است پس از 23 سال هنوز انجام نشده است؟
ثالثاً : ویژگى دیگر این مأموریّت این است که عدّه اى با آن مخالفت مى کنند و مخالفت آنها بقدرى جدّى و شدید است که حاضرند پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) را از سر راه بردارند، مسلمانان که با نماز و روزه و حجّ و جهاد و مانند آن مخالفتى نداشته اند، پس حتماً این مأموریّت، یک مسأله سیاسى است و عدّه اى براى مخالفت با آن، کمر به مبارزه بسته اند و حاضرند در این راه در مقابل پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) هم بایستند!
وهنگامى که تمام این جهات را نظر مى گیریم و بیطرفانه و منصفانه بر روى آن مطالعه مى کنیم و بدور از تعصّب و لجاجت به قضاوت مى نشینیم، به چیزى جز مسأله ولایت و جانشینى پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، که در غدیر خم به صورت رسمى مطرح شد نمى رسیم.
آرى! چیزى که پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) تا سال آخر عمر شریفش بطور رسمى آن را بیان نکرده بود و همسنگ و همطراز رسالت و نبوّت خاتم الانبیاء بود و عدّه زیادى براى مبارزه با آن هم قسم شده بودند و خداوند براى حفظ پیامبر(صلى الله علیه وآله) در اجراى این مأموریّت تضمین داده بود، همان مسأله مهم و سرنوشت ساز جانشینى پیامبر بود، زیرا هر چند پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مسأله ولایت على(علیه السلام) را بارها مطرح کرده بود ولى به صورت رسمى و در حضور مسلمانان سراسر جهان بیان نشده بود; بدین جهت، این مأموریّت عظیم و بزرگ به هنگام بازگشت آن حضرت از حجّة الوداع و در صحراى غدیرخم به بهترین شکلى انجام شد و پیامبر(صلى الله علیه وآله) با معرفى على(علیه السلام) به عنوان جانشین خویش، رسالتش را تکمیل کرد.
* * *
