منظور از ذریّه در اين جا فرزندان خلفی(جانشینان شایسته) هستند كه عملکردشان در چارچوب آموزه های اجداد معصوم شان باشد.
قرآن مي فرمايد: «وقتی قيامت برپا مي شود، ملاك در آن روز نسب نيست» و در جای دیگر معیار برتری را «تقوا» بیان کرده است.
اگر تقوا نباشد فرزند پیامبر(ص) بودن فضیلتی به همراه ندارد، همچون پسر نوح كه خطاب آمد: «او از اهل تو نيست».
حتّی طبق آیات قرآن، پیامبر(ص) كه اصل اين شجره طيّبه است اگر مشرک شود یا بر خداوند دروغ بندد مجازات می گردد.
روایاتی نیز وجود دارد که رستگاری را مربوط به اهل بیت «معصوم»(ع) به عنوان بارزترین مصداق سادات می دانند.

مورخین در ارتباط با عقاید خوارج نوشته اند: خوارج، عثمان و امام علی(ع) را تکفیر کرده و مرتکب گناه کبیره را کافر می داند و از حکمیت ابوموسی و عمروعاص اعلام برائت کرده و معاویه و پیروانش را کافر می دانند. همچنین برخی گفته اند خوارج معتقد اند خليفه را بايد مردم انتخاب كنند خواه از قريش، عرب و یا غیر از این ها باشد. اما باورهای «اباضیه» به عقاید شیعه نزدیک است. اباضیه رویت خدا را محال دانسته و مرتکب گناه کبیره را مرتد ندانسته و تولی و تبری نسبت به دوستان خدا و دشمنان حق را لازم می داند.

هر کس سخنی را به دروغ به پیامبر(ص) نسبت دهد از دروغ گویان است و مرتکب گناه کبیره شده و جایگاهش در آتش جهنم است. و بسیاری از بزگان اهل سنت مثل سيوطى، ابومحمّد جوينى، نووی و... نیز به این مطلب اشاره کرده اند.

اين حقيقت كه اعمال نيك و بد در روح انسان اثر مى گذارد و به آن شكل مى دهد و خوهاى نيك و بد را مستحكم مى كند، بازتاب گسترده اى در احاديث اسلامى دارد. لذا روایات ما نسبت به «اصرار بر گناه» هشدار جدی داده و اصرار بر گناهان كوچك را جزء گناهان كبيره شمرده است؛ چرا كه تكرار يك عمل در قلب و جان انسان بطور قطع اثر مى گذارد و سرچشمه تشكيل صفات رذيله و زشت خواهد شد.
 

امام علی(ع) در پاسخ به خوارج که می گفتند: «هر گنهكارى كافر است»، می فرماید: «پیامبر(ص) زناكار را سنگسار مى كرد، اما بر وى نماز مى خواند و ارثیه او را در بین خانواده اش تقسيم مى کرد. پیامبر آنها را مجازات مى كرد اما سهم آنها را از بیت المال پرداخت می کرد». در واقع پیامبر(ص) پس از اجرای حکم، تمام احكام اسلام از جمله ازدواج با زنان مسلمان و گرفتن سهم از بيت المال را براى آنها مجاز مى دانست، در حالى كه اگر كسى با گناه كبيره كافر شود بايد هيچ يك از اين امور در حق او اجرا نگردد.

از منظر «خوارج» ارتکاب گناه کبیره سبب کفر و ارتداد می شود و این گمراهی ناشی از توسل به ظاهر برخی از آیات و عدم درک مفهوم آن آیات است. غافل از اين كه: واژه كفر در لغت و اصطلاح شرع، همواره به معنى خروج از اسلام نيست بلكه دارای درجات و مراحلى است. امام على(ع) سیره پیامبر(ص) را نشان از بطلان این عقیده می داند زیرا حضرت بر گنهكاران بسیاری حد شرعى اجرا مى کرد اما در عين حال، تمام احكام اسلام را نسبت به آنان رعايت مى فرمود که نشان مى دهد مرتكب گناه كبيره هرگز، كافر و مرتد نيست.

مهمترین سرمایه یک جامعه، اعتماد متقابل افراد اجتماع نسبت به یکدیگر است؛ و عهد و پیمان، تأکیدى است بر حفظ این اعتماد متقابل. عهد و پیمان معنى وسیعى دارد که هم شامل عهدهاى خصوصى در میان افراد و هم شامل عهد و پیمان هائى که در میان ملت ها و حکومت ها برقرار مى گردد و هم شامل پیمان هاى الهى مى شود. به همین دلیل در قرآن و احادیث اسلامى روى مسأله وفاى به عهد تأکید شده و شکستن آن از گناهان کبیره محسوب مى شود.

ابن تیمیه شیعه را متهم می‌کند که مساجد را تعطیل نموده و حرم بزرگانشان را آباد ساخته... و حج حرم‌ها را مهم‌ تر از حج بیت ‌الله می‌داند. در پاسخ باید ابن تیمه را به مساجد شیعه و نمازهای جماعتی که در آنها برگزار می‌شود، ارجاع داد و احکام احترام‌ آمیز شیعه درباره مساجد را به او یادآور شد. درباره حرم‌ها نیز شیعه صاحبان قبر را عبادت نمى کند، بلکه طبق روایات اهل بیت(ع) با زیارت آن اولیا به خدا تقرّب مى جوید. همچنین شیعه حجِ را از ارکان دین دانسته و تأخیر آن از سال وجوبش را گناه کبیره می‌داند.
 

گناه صغيره و کبيره، ظلم است؛ زيرا گناه کار از حدّى که شارع ترسيم کرده تجاوز نموده. ظلم در قرآن در سه مورد به کار رفته: ظلم به خدا، ظلم به ديگران، ظلم به خود؛ لذاست که عهد امامت به کسانى که ظلم کرده اند (خواه گناه و ستم آنها به ديگران يا به خودشان باشد) نمى رسد.

با مراجعه به تاریخ روشن مى شود که در موارد گوناگونى این دو فرقه شبیه یکدیگرند. مانند خوارج آراى شاذ و خلاف مشهور دارند، معتقدند مى توان دار الاسلام را در صورتى که ساکنان آن مرتکب گناه کبیره شوند، دار الحرب نامید، در سخت گیرى در دین و جمود و تحجّر در فهم آن شبیه آنانند، همچون خوارج اهل اسلام را مى کشند و بت پرستان را رها مى کنند و آیاتى را که در شأن کفار نازل گشته بر مؤمنین حمل مى کنند.