آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

گناه صغيره و کبيره، ظلم است؛ زيرا گناه کار از حدّى که شارع ترسيم کرده تجاوز نموده. ظلم در قرآن در سه مورد به کار رفته: ظلم به خدا، ظلم به ديگران، ظلم به خود؛ لذاست که عهد امامت به کسانى که ظلم کرده اند (خواه گناه و ستم آنها به ديگران يا به خودشان باشد) نمى رسد.

قبل از هر چیز باید گفت: ظلم در لغت به معناى قرار دادن چیزى در غیر جایگاهش است. و در اصطلاح: تجاوز از حدّى است که شارع یا عرف معیّن کرده است. روى این جهت، معصیت صغیره و کبیره، ظلم است; زیرا معصیت کار از حدّى که شارع ترسیم کرده تجاوز نموده است. ظلم در قرآن در سه مورد به کار رفته است:
1 ـ ظلم به خدا
این نوع ظلم که بزرگ ترین نوع ظلم است مربوط به شرک و کفر است. خداوند متعال مى فرماید: «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَذَّبَ بِآیاتِ اللهِ»(1)؛ (پس کیست ستمکارتر از آن که آیات خدا را تکذیب کند.) هم چنین مى فرماید: «إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ»(2)؛ (همانا شرک ظلم بزرگى است.)
2 ـ ظلم به دیگران
خداوند متعال مى فرماید: «إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النّاسَ»(3)؛ (تنها راه مؤاخذه علیه آن هایى است که به مردم ظلم کنند.)
3 ـ ظلم به خود
خداوند متعال مى فرماید: «وَمَنْ یَتَعَدَّ حُدُودَ اللهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ»(4)؛ (و هر کس از حدود الهى تجاوز کند بر خویشتن ظلم کرده است.) هم چنین مى فرماید:«وَمَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ»(5)؛ (هر کس چنین کند همانا بر خود ستم کرده است.)
با توجه به اقسام سه گانه اى که در بالا براى ظلم بر شمردیم، این قسمت از ذیل آیه «ابتلاء» که مى فرماید «لایَنالُ عَهدى الظّالِمین» شامل همه گونه ظالم و ستمگر مى شود، بنابراین، عهد امامت به کسانى که ظلم کرده اند ـ خواه ظلم آنها به دیگران یا به خودشان باشد ـ و ستمکار و گناهکار نمى رسد.(6)