در اواخر سوره «بقره» داستان «عُزَير پيامبر(ع)» بيان شده كه از كنار يك آبادى مى گذشت در حالى كه ديوارهايش به روى سقف ها افتاده و استخوان هاى اهل آن در هر سو پراكنده بود. با خود گفت: چگونه خدا اين ها را زنده مى كند؟ خداوند يكصد سال او را ميراند و سپس زنده كرد. او خيال مي كرد كه يك روز يا كمتر خوابيده در حاليكه صد سال مرده بود. آنگاه خدا فرمود به غذا و نوشيدنيت بنگر كه تغيير نكرده و به الاغ خود نگاه كن كه چگونه از هم متلاشى شده و اين براى آن است كه تو را نشانه اى در امر معاد براى مردم قرار دهيم!

اسماعیل فرزند امام ششم در زمان حیات پدر وفات نمود اما جمعى معتقد شدند اسماعیل امام می باشد و نمرده و مهدی موعود است و برخی امامت را حق او دانسته لذا گفتند: پس از او در اعقاب اوست. اسماعیلیه در معارف و احکام اسلام براى هر ظاهرى، باطنى و براى هرتنزیلى، تاویلى قائلند.

یعنی همه موجودات عالم فانی و هلاک می شوند و از خود چیزی ندارند و هرچه دارند از خدا است؛ چون موجودات جهان هر لحظه می میرند و زنده می شوند و تنها خدا و آنچه به نحوی با ذات پاک او ارتباط دارد باقی می ماند.

فلاسفه مادى مى گویند: ما موجودى مستقل از ماده به نام روح سراغ نداریم. انسان دارای یک سلسله اعصاب و غده هاى بزاقى و مانند آن است که داراى فعالیت هاى فیزیکى و شیمیائى است و همین فعالیت هاى فیزیک وشیمیائى است که ما نام آن را پدیده هاى روحى و یا روح مى گذاریم. اما آنها نتیجه مى گیرند فعالیت هاى روحى ما با پیدایش مغز و دستگاه اعصاب موجود مى شوند و با مردن آن مى میرند. روح بدون بدن وجود مستقلی ندارد و از خواص جسم است و پس مادى است و جنبه ماوراى طبیعى ندارد و مشمول قوانین حاکم بر جسم است.

این آیه درباره کسانى نازل  شد که همسران خود را بدون این که مثل یک همسر با آنها رفتار کنند، نگه مى داشتند،  تا اینکه بمیرند و اموالشان را تملک کنند. یا اینکه همسرانشان مهر سنگین داشتند و تمایل به ادامه زندگی با آنها نداشتند، به خاطر سنگینی مهر، طلاقشان نمی دادند و آنها را تحت فشار قرار مى دادند تا مهرشان را ببخشند و طلاق گیرند.

این آیات در پاسخ به جمعی از قریش نازل شد که برای جلو گیری از دعوت پیامبر(ص) در دارالندوه جمع شدند، یکی از آنها گفت شاعران می میرند و بساطشان برچیده می شود،  محمد(ص) هم شاعر است پس بزودی می میرد و بساطش برچیده خواهد شد.

موسیقى، هم آثار زیانبخش و تخدیری روى سلسله اعصاب انسان مى گذارد و باعث مرگ ناگهانى و سکته هاى قلبى و مغزى می شود، چرا که ایجاد هیجان کرده و تعادل اعصاب را برهم می زند. و هم از نظر اخلاقى یک سلسله شهوات را در انسان زنده کرده و او را از خدا غافل می کند.

در پایان جهان و آغاز رستاخیز، دو حادثه ناگهانى رخ مى دهد: در حادثه اول، همه موجودات زنده فوراً مى میرند، و در حادثه دوم، که با فاصله اى صورت مى گیرد، همه انسان ها ناگهان زنده مى شوند، و به پا مى خیزند و در انتظار حسابند. قرآن مجید، از این دو حادثه به عنوان «نفخ صور» تعبیر کرده است که تعبیر کنائى زیبائى است از حوادث ناگهانى و همزمان، زیرا «نفخ» به معنى دمیدن و «صور» به معنى شیپور یا شاخ میان تهى است، که معمولاً براى حرکت قافله، یا لشکر، یا براى توقف آنها به صدا درمى آوردند.

قرآن در ارتباط با پایان جهان می فرماید: «تمام کسانى که بر صفحه زمین هستند در پایان جهان نابود مى شود». با این وجود، آیا بهشت و دوزخ نیز در پایان جهان فانى و نابود مى شوند؟ در حقیقت هلاک و فنایی که در قیامت واقع می شود مربوط به دنیا و آنچه در دنیاست، اما بهشت و دوزخ، چه آن را در باطن و درون این جهان بدانیم، و چه در بیرون و محیط بر این جهان، آنها جزء این دنیا نیستند که حکمِ فنا و نابودى، نظامِ آنها را شامل گردد، آنها متعلق به جهان دیگر و آخرتند، و نه این جهان.