در فقه اسلامی اختیار «طلاق» در دست مرد است؛ اما برخی از روشنفکرنمایان معتقدند اسلام با این حکم شأن زن را پایین تر از مرد قرار داده؛ زیرا زمام او را به دست مرد سپرده است. در پاسخ می توان گفت: در صورتی که مرد محبت زن را در دل نداشته باشد، با کوچک ترین مشکلی درصدد انتقام برمی آید، لذا شرع طلاق را به وی سپرده تا با امری فاسد از افسد جلوگیری کند. اما در مقابل عاطفه زن سبب تصمیم گیری های عجولانه می شود، لذا اختیار طلاق از سوی زن سبب می شود با آینده و موقعیت خود بازی کند اما مرد عقلش بر عاطفه اش غلبه دارد.

خداوند می فرماید: «زنانى را که از سرکشى و مخالفتشان بیم دارید، پند دهید؛ ... و [اگر راهی جز شدت عمل نبود]  آنها را تنبیه کنید». بر این اساس برخی می گویند: این نوع رفتار با شأن زن سازگاری نداشته و مناسب عصر جاهلی است. در پاسخ گفته می شود: 1- هرگز تناسبی در این حکم و موقعیت زن در جاهلیت وجود ندارد. 2- در تفسیر «وَاضْرِبُوهُنَ» آمده، زدن نباید دردآور باشد. 3- زدن زمانی است که زن حقوق مرد را رعایت نمی کند، و مرد را مصمم به طلاق می کند. و از آنجا که طلاق افسد است، لذا با زدن، دفع افسد به فاسد می کند.

صاحب کتاب العقد الفرید مى گوید: به باور یهود زنان عدّه ندارند و شیعه نیز بر همین باور است. در پاسخ مى گوییم: شیعه براى زنان، عدّه اى را که حکم قرآن و سنّت است، لازم مى داند؛ و این سخن سخنی بدون دلیل و مدرک است.

خداى تعالى در سوره بقره تحقّق دو طلاق را ضرورى دانسته و حرمت را پس از تحقّق طلاق سوم قرار داده است، و این با سه طلاقه کردن در یک مجلس [به اینکه که مرد بگوید : سه بار تو را طلاق دادم یا سه بار صیغه طلاق را پشت سر هم تکرار کند]، قابل جمع نیست و پیامبر(ص) نیز از آن نهی کرده است. از ابن عباس نیز نقل شده که سه طلاقه کردن زن [در یک مجلس] در زمان پیامبر(ص) خدا و ابوبکر و دو سالِ اوّل از حکومت عمر یک طلاق محسوب مى شد، امّا عمر آن را تشریع کرد.

«طلاق» آثار شومى براى زوجين، فرزندان، بستگان و كل جامعه به همراه دارد؛ نخستین اثر طلاق شكست روحى است كه دامنگير زوجین مى شود، و گاه تا پايان عمر همراه آنهاست و مشکلاتی را برای آنان در ازدواج هاى بعدى ایجاد می کند. از سویی فرزندان طلاق، کینه توز و انتقام جو هستند و غالباً به بی راهه كشيده مى شوند، چون در فضای مسمومى پرورش يافته اند. از سوی دیگر گاه دو فاميل بر اثر طلاق با هم دشمن شده، و هر كدام با طرفدارى بى مورد از يكى از زوجين، بذر كينه و عداوت را در بين یکدیگر مى پاشد.

آری خداوند شورایی را برای رسیدگی به اختلافات خانوادگی و پیشگیری از طلاق پیش بینی کرده و در قرآن می فرماید: «اگر از جدايى ميان آن دو همسر بيم داشته باشيد، يك داور از خانواده شوهر، و يك داور از خانواده زن انتخاب كنيد تا به كار آنان رسيدگى كنند». بر این اساس باید پیش از طلاق براى صلح و اصلاح تلاش كرد و به این منظور باید اعضایی از بزرگترهای فاميل انتخاب شوند، تا آنها با توجّه به شناختى كه از طرفين دعوا دارند، اقدام به صلح و سازش نمايند.

دین مبین اسلام اگرچه با واقع نگری و برخلاف مسیحیت، طلاق را مجاز شمرده است، اما برای حفظ خانواده و به حداقل رسیدن جدایی ها ضوابط سخت گیرانه ای را برای آن وضع کرده است. شرط ازدواج رسمی و دائمی زن بعد از طلاق سوم و آمیزش با همسر جدید، مانع بزرگی برای طلاق کشی های متعدد مردان غیرمتعهد است تا با کوچک ترین مشکلی- به امید باز بودن روزنه رجوع مجدد- همسرانشان را طلاق ندهند. البته  اگر ازدواج دوم زن به صورت صوری فقط به این نیت باشد که راه را برای رجوع به مرد اول هموار کند، صحتش مورد مناقشه است.

واژه حضانت در زبان عربی به معنای نگهداری و تربیت کودک است و در اصطلاح نیز بر امور مربوط به سرپرستی و تأمین نیازهای او اطلاق می شود. اگرچه تعدادی از فقها آن را به معنای ولایت (سرپرستی و اختیار تصرف در امور مالی و امور کلی) در نظر گرفته اند، اما با کمی دقت در سخنان شان می توان به این نتیجه رسید که مراد آنان از ولایت در توضیح معنای حضانت، همان امور مربوط به نگهداری و تربیت کودک و تأمین نیازهای اوست.

حضانت عبارت است از حق اولویت در نگهداری از فرزند که در صورت اختلاف، این اولویت بر حضانت، در فرزند پسر تا 2 سالگی و فرزند دختر تا 7 سالگی با مادر است و پس از آن تا سن بلوغ، این اولویت با پدر است. حضانت تنها یک حق اولویت است، و فقط برای جلوگیری از اختلاف آن هم در صورتی که هر یک از والدین اصرار بر به عهده گرفتن حضانت و نگهداری از فرزند را داشته باشند، یاهر دو از این مسئولیت شانه خالی کنند، این حق اعمال می شود. در ایام حضانت هر یک از والدین، فرد دیگر در حد متعارف می تواند فرزند خود را ببیند و... .

صاحب کتاب العقد الفرید مى گوید: یهود سه طلاقه کردن زن را قبول ندارد، و شیعه نیز چنین است. در پاسخ به او مى گوییم: شیعه جز تسلیم در برابر قرآن کریم، راهى نمى شناسد و قرآن این مطلب را بیان می کند و از بسیارى از امامان اهل سنّت نیز همین مطلب نقل شده است؛ و اگر این فتوا سبب شباهت شیعه به یهود است پس فقها و ائمّه اهل سنّت نیز در این شباهت، با شیعه برابرند.