چرا خداوند متعال، آیات دوازده گانه مَثَل را در این سوره در ضمن آیات (32ـ44) مطرح نموده است؟ آیا ارتباطى بین این آیات، و آیات گذشته وجود دارد؟
پاسخ : اگر به آیات قبل مراجعه کنیم، درمى یابیم که آیات مذکور به هم مرتبط هستند و به همین سبب، بیان مثل فوق در این سوره لازم به نظر رسیده است.
از این رو، خداوند در آیه 28 همین سوره مى فرماید:
وَاصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَوةِ وَ الْعَشِىِّ یُریدُونَ وَجْهَهُ وَ لاْ تَعْدُ عَیْناکَ عَنْهُمْ تُریدُ زینَةَ الْحَیَـوةِ الدُّنْیا وَ لا تُطِعْ مَنْ اَغْفَلْنا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنا وَ اتَّبَعَ هَوَیهُ وَ کانَ اَمْرُهُ فُرُطاً
] پیامبر ما! [ با کسانى باش که پروردگار خود را صبح و عصر مى خوانند و تنها رضاى او را مى طلبند و هرگز به خاطر زیورهاى دنیا، چشمان خود را از آنها برمگیر! و از کسانى که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم اطاعت مکن، همانها که از هواى نفس پیروى کردند و کارهایشان افراطى است!
در شأن نزول آیه شریفه بالا آمده است که عدّه اى از ثروتمندان مشرک عرب به خدمت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) شرفیاب گشته، عرض کردند: «ما مایل هستیم که جزء اصحاب و یاران شما به شمار آییم و به جرگه مسلمانان بپیوندیم و توحید و رسالت را بپذیریم; ولى در اطراف شما انسان هاى فقیر و نیازمندى وجود دارد که براى ما ناخوشایند است در کنار آنها بنشینیم; زیرا آنها با ما تناسبى ندارند; سلمان ها، ابوذرها، صهیب ها، خبّاب ها و مانند آنان را از خود دور کن! این افرادِ پا برهنه آستین پاره را از گرد خود پراکنده ساز تا ما ثروتمندان بر گرد تو حلقه بزنیم!»
بر همین اساس، آیه شریفه فوق ـ که معیار و منطق اصلى اسلام را با خود به ارمغان آورده است ـ نازل شد و خداوند وظیفه پیامبر(صلى الله علیه وآله) را در این مسأله روشن ساخت.
1 . تفسیر نمونه، جلد 15، صفحه 414.
