روند تشكيل «باران» و نزول آن از زبان امام علي(ع)

در کلام امام علي(علیه السلام) روند تشكيل و نزول «باران» چگونه شرح داده شده است؟

امام علي(ع) درباره روند ريزش باران مي فرمايد: «خداوند هيچ يك از بلندى هاى زمين را كه آب چشمه ها به نقاط مرتفع آن نمى رسد و جدول هاى نهرها به آن راه ندارد، به حال خود وا نگذاشت؛ بلكه [براى آبيارى آنها] ابرهايى آفريد تا قسمت هاى مرده آن را زنده كند و گياهان آن را بروياند، و قطعات درخشنده و پراكنده و جداى ابرها را به هم پيوند زد، تا درياهايى از آب كه در ابرها نهفته بود، سخت به حركت درآيد و برق در اطرافش بدرخشد و از درخشندگى آن در ابرهاى سفيدِ كوه پيكر و متراكم، چيزى كاسته نشود؛ در حالى كه به زمين نزديك شده بود در اين هنگام، بادِ جنوب، باران را به شدّت بر زمين فرو ريخت».

برکات و فوائد «گیاهان» برای انسان؟!

«گیاهان» چه فوائد و برکاتی برای زندگی انسان دارند؟

برخی از فواید «گیاهان» عبارت اند از: منبع تغذیه برای انسان ها و پرندگان و جوندگان و ماهیان، تهویه و تبدیل دی اکسید کربن به اکسیژن، مواد اولیه ای برای لباس و پوشاک، منبع اولیه ای برای تهیه خانه ها و اثاث آنها، مواد اولیه بسیاری از داروهای گیاهی، مهار کردن شن های روان، منبع اولیه تهیه کاغذ، تعدیل گرما و سرما، زیبایی و طراوت طبیعت، منبع انرژی، منبع و مواد اولیه ای برای تهیه عطرها و مواد شیمیایی و... .

تشبیهى براى زندگى دنیوى

قرآن کریم ناپایدارى نعمت هاى دنیوى را به چه چیزى تشبیه کرده است؟

خداى متعال در آیات 45 و 46 سوره کهف، ضمن یک مثال بسیار زنده و گویا، ناپایدارى نعمت هاى جهان ماده را کاملا مجسّم کرده و آن را تشبیه به قطره هاى باران می کند که بوسیله آن دانه هاى درون زمین از دل خاک سر برمى دارند و رشد و نموّ می کنند آن چنان که سر بر سر هم مى گذارند و درهم فرو مى روند، ولى دیرى نمى پاید که بادهاى خزان، گرد و غبار مرگ بر سر آنها مى پاشد و چیزى نمى گذرد که آن گیاهان خرم و سرسبز، پژمرده و بى فروغ مى شوند. آری، پابرجاترین اموال در چند لحظه نابود می شود.

فلسفه تحریم صید در حال احرام

به چه دلیل صید در حال احرام تحریم شده است؟

شخص محرم در حال گذراندن ریاضتی مشروع برای رسیدن به مقام والای معنوی است و بدیهی است که در چنین وضعیتی باید از هر آنچه رنگ تعلق دارد – مانند جنگ و جدال ها، خصومت ها، هوس هاى جنسى، لذات مادى، و...-  احتراز کند. وقتی این دستور اسلام را در کنار حرمت کندن درختان و گیاهان و صید حیوانات حرم – حتی در حالت غیر احرام - و انقراض تدریجی برخی گونه های حیوانات ناشی از بی آب و علفی آن منطقه جغرافیایی قرار می دهیم می بینیم که این حکم دستوری برای حفظ محیط زیست شهر مکه نیز بوده است.

تاکید قرآن بر مطالعه آفرینش گیاهان

چرا در قرآن بر آفرینش گیاهان و شگفتی های آن تاکید شده است؟

گیاهان یکی از برجسته ترین نشانه های خداوند هستند و قرآن در بسیاری از آیات خود به آفرینش آنها اشاره کرده است. مثلا در سوره شعراء رویش گیاهان در انواع گوناگون به عنوان نشانه ای از قدرت خداوند معرفی شده است. همچنین در سوره نمل نیز بعد از دعوت مردم به مطالعه اسرار آفرینش به رویش گیاهان اشاره می شود و کسانی که خالق این پدیده ها را کسی غیر از خدا می دانند، جاهل خطاب شده و سرزنش می شوند. در سوره های لقمان، یس، انعام و دیگر سوره ها نیز به نشانه های عظمت الهی در آفرینش گیاهان اشاره می شود.

قرآن و بیان علم بى انتهای الهی

قرآن چگونه علم بى انتهاى الهى را بیان کرده است؟

طبق آیه 2 سوره سبأ خداى متعال از آنچه در زمین فرو می رود و آنچه از آن خارج می شود، اعم از قطرات باران، دانه های گیاهان، حشرات و گازها و...، و از آنچه از آسمان نازل مى شود و یا به آسمان بالا مى رود، اعم از باران و نور و شهاب و... یا فرشتگان و شیاطین و حتی آهى که از دل مظلوم به آسمان صعود مى کند، باخبر است وعلم همه دانشمندان بشر به گوشه اى از این معلومات، احاطه پیدا نمى کند.

شگفتى هاى تقسیم روزى

چه شگفتی هایی از تقسیم روزی، در جهان وجود دارد؟

رزق و روزى موجودات زنده، از جالب ترین مسائلى است که با گذشت زمان و پیشرفت علم، صحنه هاى شگفت انگیزى از آن فاش مى گردد، همه موجودات حتی گیاهان در اعماق دریا، جنین در شکم مادر و... روزی آنها توسط خداوند مشخص شده. از سویی در آیات قرآن، هنگام بحث از روزى خواران تعبیر به دابه و جنبنده شده که اشاره لطیفى به رابطه انرژى و حرکت دارد. هر جا حرکتى هست نیازمند ماده انرژى زاست، یعنى ماده اى که منشأ حرکت باشد و اگر حرکت را به معنى وسیعش تفسیر کنیم، گیاهان را هم در بر مى گیرد، و آن حرکت در مسیر نمو دارند.

منظور از «آیات آفاقى» و «آیات انفسى»

منظور از «آیات آفاقى» و «آیات انفسى» چیست؟

خداوند در ارتباط با آیات و نشانه های خود می فرماید: «ما به زودى آیات خود را در آفاق و اطراف جهان، و همچنین در درون جان خود آنها، به آنان، نشان مى دهیم، تا براى آنها روشن شود که خداوند حق است». از این رو آیات خداوند به «آیات آفاقى و انفسی» تقسیم می شود. «آیات آفاقی» مثل  آفرینش خورشید، ستارگان، جانداران و گیاهان، کوهها و دریاها، با نظام دقیقى که بر آنها حاکم است و «آیات انفسى» همچون آفرینش انسان، و شگفتى هایی که بر روح انسان حاکم است، نشانه هایی است از معرفت پروردگار و خالق جهان.

محتواى سوره نحل

سوره «نحل» حاوى چه مطالبى است؟

در سوره نحل بحث از نعمتهاى خداوند مانند: باران، نور آفتاب، انواع گیاهان و میوه ها و ... و حیواناتى که خدمتگزار انسانها هستند و انواع وسائل زندگى و حتى نعمت فرزند و همسر، به میان آمده؛ همچنین از دلائل توحید و عظمت خلقت خدا و معاد و تهدید مشرکان و مجرمان بحث مى کند؛ و در قسمت دیگرى از آن به احکام مختلف اسلامى، اشاره شده و همچنین دعوت به شکرگزارى از نعمتهاى او و الگو گرفتن از ابراهیم(ع) می نماید؛ و بالاخره از بدعتهاى مشرکان سخن مى گوید و انسانها را از وسوسه هاى شیطان بر حذر مى دارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الرضا عليه السلام :

«ان المحرم هو الشهر الذي کان اهل الجاهلية فيما مضي يحرمون فيه الظلم و القتال لحرمة فما عرفت هذه الامة حرمة شهرها و لا حرمة نبيها لقد قتلوا في هذا الشهر ذريته و سبوا نساءه‏»

امالى صدوق، ص 112