«متّقین» و صفت «رضا و تسلیم»

امام علی(علیه السلام) در خطبه 193 نهج البلاغه، درباره صفت «رضا و تسلیم» براي «متّقین» چه فرموده است؟

ایشان می فرماید: «حال آنها در بلا همچون حالشان در آسايش و رفاه است». در حال نعمت مست و مغرور نمى شوند و در بلا و مشكلات بى تابى نمي كنند و در همه حال راضى به رضاى خدا و تسليم در برابر اراده او هستند. از تلاش براى مبارزه با مشكلات و فراهم كردن اسباب نعمت ها دست بر نمي دارند و در آنجا كه از تحت اراده آنها بيرون است، جز تسليم و رضا عكس العملى نشان نمى دهند؛ زيرا از سويي مى دانند خداوند حكيم است و مهربان و از سوى ديگر مى دانند بى تابى در برابر بلا و حوادث نه تنها مشكلى را حل نمى كند؛ بلكه پاداش آنها را بر باد مى دهد و گاه بر مشكلات نيز مى افزايد.

اهداف بعثت پیامبر(ص) از زبان امام علي(ع)

امام علی(علیه السلام) چه اهدافي را براي بعثت پیامبر اكرم(صلی الله عليه وآله) بيان می کند؟

امام علی(ع) در بیان اهداف بعثت پیامبر(ص) می فرماید: «او را براى بیان حجت هاى لازم، پيروزى آشكار حق بر باطل و روشن ساختن راه حق فرستاد، او رسالت خود را آشكارا ابلاغ كرد، و انسان ها را بر مسير حقّ قرار داد؛ در حالى كه راه پيشرفت را به آنها نشان داده بود، پرچم هاى هدايت را برافراشت و نشانه هاى روشن را برپا ساخت، ريسمان هاى [خيمه] اسلام را محكم نمود و دستگيره هاى ايمان را استوار ساخت».

«رضا» و «تسلیم» دستاویزی برای فرضیه «جبر استعماری»

نظریه پردازان فرضیه «جبر استعماری» چگونه به دو مسئله «رضا» و «تسلیم» برای اثبات ادعای خود استناد می کنند؟

طرفداران فرضیه «جبر استعماری» معتقدند رضایت نسبت به وضع موجود و تسلیم در برابر هرگونه شرایط باعث می شود که انسان در برابر دنیا پرستان کنار بیاید؛ ولی در پاسخ می گوییم: از منابع اسلامی استفاده می شود که منظور از رضا و تسلیم، تسلیم بودن در مقابل دستورات الهی است نه تن دادن به ذلّت در مقابل استعمارگران. بنابراین فلسفه قضا و قدر عبارت است از اجراى دستورها و قوانين اسلامى، اجراى حقّ و عدالت، ايستادگى در برابر مشكلات و ناملايمات و مقاومت در برابر مصائب و حوادث دردناك.

«رضا» و «تسلیم» در قرآن

قرآن مجيد درباره «رضا» و «تسلیم» چه مطالبي بيان فرموده است؟

قرآن درباره دو صفت «رضا» و «تسليم» در آيات متعددي بحث كرده است و تأكيد كرده كه در برابر احكام مهمي مثل جهاد بايد تسليم بود و در برابر حقوق مختلف اجتماعى رضايت داشت. هم چنين قرآن از تسليم مؤمن آل فرعون در برابر دستور خدا و آمادگي دفاعي مسلمانان با رضايت و تسليم پس از جنگ اُحُد تمجيد كرده است.

«غیبت» عامل غلبه حق بر باطل

چگونه «غیبت» امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) عامل غلبه حق بر باطل خواهد شد؟

اينكه همه افراد در مقابل حق و عدالت تسليم نمي شوند و گروهى با حق دشمني مي كنند موجب غايب شدن امام زمان(عج) شده تا حضرت بتواند در آينده حق را بر باطل غلبه دهد.

حكمت مشاركت مسيح(ع) در حكومت عدل جهانى

حكمت مشاركت حضرت مسيح(عليه السلام) در حكومت عدل جهانى امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) چيست؟

در مورد مشاركت حضرت مسيح(ع) در حكومت عدل جهانى حضرت مهدي(عج) حكمت هايي وجود دارد كه از جمله آنها می توان به: زمينه سازی و تسهیل پيروزى امام زمان(عج) بر جهان، همراهی و همکاری در برپایی حکومت عدل توحیدی و بر عهده گرفتن مسئوليت هاي مهمی در حكومت جهانى حضرت و ... اشاره کرد.

«تعصب» و «تسلیم» در قرآن

دو صفت متقابل «تعصب» و «تسلیم» چگونه در قرآن به تصویر کشیده شده است؟

با مراجعه به تاریخ انبیای بزرگ و علل انحراف اقوام پیشین نتيجه مي گيريم که تعصب نقش اصلی را در انحراف آنها داشته است. اشارات روشن قرآن کریم به گونه ای است که نشان می دهد یک برنامه عام برای همه اقوام زشتکار پیشین بوده است. نقطه مقابل تعصّب، تسليم بودن در برابر حق است كه از فضايل مهمّ اخلاقى محسوب مى ‏شود، يعنى انسان حق را نزد هركس ببيند، در برابر آن تسليم مي شود. اين فضيلت اخلاقى سبب پيشرفت در علم و دانش و پرهيز از گمراهى‏ ها و گام نهادن در صراط مستقيم است.

علت تعصب و لجاجت قوم «ابراهیم(ع)»

از ديدگاه قرآن علت تعصب و لجاجت «قوم حضرت ابراهیم(علیه السلام)» چه بود؟

در سوره «انبیاء»، سخن از پیامدهای شوم تعصب و لجاجت «نمرود» و نمرودیان به میان آمده است. آنها در پناه تقلید کورکورانه از نیاکان خود به پرستش بت های بی جان روی آورده بودند و به سخنان حضرت ابراهیم(ع) مبنی بر بی اعتبار بودن این خدایان ساختگی توجهی نمی کردند. اينها همه نشان مى ‏دهد كه تا چه حدّ اين رذايل اخلاقى خطرناك و مانع از آزاد انديشى و رسيدن به حق است، و آنها كه در چنگال آن گرفتار مى‏ شوند تن به هر ذلّت و حقارتى مى‏ دهند ولى تسليم حق نمى‏ شوند.

معنای واژه «تعصّب» در لغت و اصطلاح

واژه «تعصّب» در لغت و اصطلاح به چه معناست؟

«تعصّب» از مادّه «عَصَب» در اصل به معنى رشته‏ هايى است كه مفاصل استخوان ها و عضلات را به هم پيوند مى ‏دهد سپس اين مادّه به معنى هر نوع وابستگى شديد فكرى و عملى آمده است كه غالباً بار منفى دارد. بديهى است وابستگى‏ هاى غير منطقى نسبت به شخص يا عقيده و يا چيزى انسان را به لجاجت و تقليد كوركورانه نسبت به آن وادار مى‏ كند و سرچشمه بسيارى از كشمكش ها و اختلافات مستمر است.

پاداش «صابران» در قرآن

خداوند در قرآن چه پاداشي را به «صابران» وعده داده است؟

در سوره «زمر» خداوند به پيامبر اسلام(ص) دستور مى دهد كه از سوی او به تمام بندگان با ايمانش چنين بگويد: «اى بندگان من كه ايمان آورده ايد، تقواى الهى پيشه كنيد؛ ... [هر گاه تحت فشار شديد كافران جبّار قرار گرفتيد، تسليم نشويد، بلكه مهاجرت كنيد]؛ زيرا صابران اجر و پاداش خود را بى حساب دريافت مى كنند». اين آيه از يك سو نشان مى دهد كه انسان بايد در برابر مشكلاتى كه در راه مقابله با جبّاران متحمل مى شود، از نيروى صبر كمك بگيرد از سوى ديگر، پاداش صابران را بى حساب و غير قابل شمارش معرفی می کند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

اصْرِفْ إلى الآخِرةِ وَجهَکَ، واجْعَلْ للهِ جِدَّکَ

به آخرت روى آور و توان و کوشش خود را براى خدا مصروف کن

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58