برخورد امام علي(ع) با رشوه اشعث بن قيس

حضرت علي(ع) با «اشعث بن قیس» که قصد رشوه دادن به حضرت را داشت چه برخوردی نمودند؟

«اشعث بن قیس» به قصد رشوه دادن نیمه هاي شب به درب خانه امام علي(ع) ظرف حلوایی برد، تا فردا امام(ع) در محکمه به نفع او حکم کند. وقتی امام(ع) حلوای او را می بیند به «اشعث» می گوید این رشوه است؟ یا صدقه ؟ یا زکات؟ که اینها بر من علي(ع) حرام است. «اشعث» می گوید این هدیه است. امام(ع) فرمود: می خواهی با این حلوا من را بفریبی تا ظلم کرده و فردا به نفع تو حکم کنم؟ هرگز! به خدا قسم اگر هفت آسمان را به علي(ع) بدهند تا بر مورچه اى ظلم كند، هرگز چنين نخواهد كرد.

علت غصب «خلافت» از زبان امام علي(ع)

امام علی(علیه السلام) دلیل غصب مقام «خلافت» از ایشان را چه می داند؟

امام علي(ع) در خطبه 162 «نهج البلاغه»، درباره غصب مقام «خلافت» به یکی از یارانش فرمودند: «اما اين كه بعضى اين مقام را از ما گرفتند و در انحصار خود درآوردند، در حالى كه ما از نظر نَسَب بالاتر و از جهت رابطه با رسول خدا(ص) پيوندمان محكم تر است، بدين جهت بود كه عده اى بر اثر خودخواهى و انحصارطلبى ناشى از جاذبه هاى خلافت، به ديگران بُخل ورزيدند، و [با نداشتن شايستگى، حقّ ما را غصب كردند] و گروهى ديگر [اشاره به خود حضرت و بنى هاشم است] با سخاوت از آن چشم پوشيدند. خدا در ميان ما و آنها داورى خواهد كرد و بازگشت همه به سوى او در قيامت است».

معاویه و تهدید امام علي(ع) به «جنگ»

امام علي(علیه السلام) در پاسخ به تهدید معاویه به آغاز جنگ چه می فرماید؟

امام علي(ع) در پاسخ به تهدید معاویه به آغاز جنگ فرمودند: «در نامه خود گفته اى نزد تو براى من و يارانم جز شمشير چيزى نيست براستى بعد از گريه مرا به خنده درآوردى، چه زمان ياد دارى كه فرزندان عبدالمطّلب به دشمن پشت كرده و از شمشير بترسند؟ پس كمى صبر كن تا حريفت به ميدان آيد، پس بزودى آن كس كه او را دنبال مى كنى به تعقيبت برخواهد خاست و آنچه را از آن فرار مى كنى در نزديكى خود خواهى يافت و من در ميان سپاهى عظيم از مهاجران، انصار و تابعان به سرعت به سويت خواهم آمد، لشكرى كه جمعيتشان به هم فشرده و هنگام حركت، غبارشان آسمان را تيره و تار مى كند، لباس شهادت در تن دارند و بهترين ملاقات برايشان ملاقات با خداست، و همراهشان لشكرى از فرزندان بدر با شمشيرهاى هاشمى كه مى دانى لبه تيز آنها با پيكر برادر، دايى، جد و خاندانت چه كرد!».

جنایات «بنی امیّه» از زبان علمای اهل سنت

علمای اهل سنت از حکومت «بنی امیّه» چگونه یاد كرده اند؟

علمای اهل سنت مطالب عجیبی درباره کارهای خلفا و امرای «بنی امیّه» ذکر کرده اند؛ از جمله ترجیح نصاری و مجوس بر مسلمانان در كارها، ساخت کلیسا در كوفه و نواختن ناقوس کلیسا همزمان با گفتن اذان، غارت حرم پیامبر(ص) و هتک حرمت زنان مسلمان در آن، ویران کردن کعبه توسط حجّاج، زدن مُهر بردگی بر گردن مسلمانان و ... تنها بخشي از جنايات بني اميّه است كه تاريخ به زشتي از آن ياد كرده است.

انتقام «سفّاح» خليفه عبّاسي از «بني اميّه»

«سفّاح» اولين خليفه عبّاسي چگونه از سران بنی امیّه انتقام گرفت؟

بنی امیه در دوران کوتاه تاریخ خود ظلم ها و جنایات وحشتناکی را در حق بنی هاشم انجام دادند و سرانجام در زمان «سفّاح» نخستين خليفه عبّاسي انتقام سختی از آنان گرفته شد. سران بنی امیه از سفّاح، امان خواستند و او نیز پاسخ محبت آمیزی به آنان داد؛ اما از فکر انتقام بنی امیه غافل نبود، تا آن که اشعار «سُدیف» در بیان مظلومیت بنی هاشم و ظلم های بنی امیه، آتش انتقام را در سفّاح شعله ور ساخت و بالاخره همه سران بنی امیه را در يك مجلس به هلاکت رساند.

تجليل امام علي(ع) از پیامبر(ص)

امام علي(ع) در خطبه 161 «نهج البلاغه» با چه اوصافي از پیامبر اكرم(ص) تجليل مي كند؟

ایشان می فرماید: «خاندانِ پیامبر(ص) بهترين خاندانها، شجره فاميل او [بنى هاشم] بهترين شجره ها، شاخه هايش موزون و ميوه هايش در دسترس همگان قرار داشت. زادگاهش مكّه [مركز خانه خدا] و هجرت گاهش، مدينه طيّبه [مركز جمعى از پاكبازان] بود. آوازه اش از آن شهر برخاست و صدايش از آنجا به همه رسيد، خداوند او را با دليل كافى و اندرز شافى و دعوت اصلاح گرانه، فرستاد، خداوند به وسيله او احكام ناشناخته [الهى] را آشكار ساخت و بدعت هايى كه به نام دين در شريعت الهى وارد شده بود ريشه كن كرد و احكامى را كه اكنون نزد ما روشن است بيان داشت».

فضائل «حمزه سیدالشهداء»؟

در منابع اسلامی چه فضائلی برای «حمزه سیدالشهداء» بیان شده است؟

درباره شخصیت «حمزه» تعابیر گرانسنگی در روايات آمده است؛ وي عموي پيامبر(ص) و برادر رضاعي او بود و از سوي ايشان به لقب اسد الله و سيد الشهداء مفتخر گشت. بدنش در جنگ اُحُد مثله شد و باعث تأثّر پيامبر(ص) شد و حضرت در كنار جسدش با اين عبارات به تجليل از او پرداخت: «خدا رحمتت كند اى عمو تو بسيار صله رحم بجا مى آوردى و بسيار كار خير انجام مى دادى». حضرت فاطمه(س) نيز از خاك قبرش تسبيحي براي ذكر خدا درست كرد تا يادش را زنده نگهدارد.

دلیل وصلت های «بنی هاشم» با «بنی امیّه»

آیا ازدواج های بین «بنی هاشم» و «بنی امیه»، به معنای یکسان بودن و هم رتبه بودن این دو قبیله بوده است؟

امام علي(ع)، ازدواج بعضي از طايفه بني هاشم با بعضي از بني اميه را نشانه نوعي تفضّل و ايثار برشمردند. در واقع این پاسخ از سوي امام(ع) به معاويه بود كه بنى امیه را هم طراز بنى هاشم دانسته بود؛ در حالى كه بنى هاشم كانون نبوّت و ولايت بودند و بنى اميّه سردمدار كفر و شقاوت؛ ولى هنگامى كه ظاهراً مسلمان شدند، اسلام با آنها معامله هم طراز كرد و به همين دليل پيامبر(ص) با ام حبيبه دختر ابوسفيان ازدواج نمود و دخترش ام كلثوم را به ازدواج عثمان در آورد.

فضيلت هاي «بنی هاشم» بر «بنی امیّه» از زبان امام علي(ع)

امام علي(علیه السلام) درباره فضيلت هاي «بنی هاشم» بر «بنی امیّه» چه فرمودند؟

امام علي(ع) درباره فضيلت هاي «بنی هاشم» بر «بنی امیّه» فرمودند: «چگونه اين دو گروه يكسانند در حالى كه در بین ما پيامبر(ص) و در بین شما تكذيب كننده اي مانند ابوجهل وجود دارد، از ميان ما شير خدا و از ميان شما شير پيمان هاى ضد اسلامى، از ميان ما دو سرور جوانان بهشت و از ميان شما كودكان آتش، از ما بهترين زنان جهان و از شما حمّالة الحطب و ... وجود دارد، پس ما به سبب خويشاوندي با پيامبر(ص) و اطاعت از او از ديگران سزاوارتريم. از سوى ديگر اگر دليل پيروزي در سقيفه استدلال به خويشاوندى با پيامبر(ص) بود، پس حق با ماست؛ چرا كه ما از همه به پيامبر(ص) نزديك تريم و اگر دليل ديگري داشت انصار نيز در خلافت حقّى خواهند داشت».

دفاع امام علي(ع) از حقّانیت خود براي جانشيني پيامبر(ص)

امام علي(علیه السلام)، حقّانيّت خود را براي خلافت و جانشيني پيامبر(صلی الله عليه وآله) چگونه اثبات کرده است؟

امام علي(ع) درباره اثبات حقّانيّت خود براي خلافت پيامبر(ص) فرمود: «كتاب خدا آنچه را [دشمن] از ما دور ساخته براى ما جمع نموده در آنجا كه فرموده: خويشاوندان در كتاب الهى نسبت به يكديگر سزاوارترند و نيز فرموده: سزاوارترين مردم به ابراهيم كسانى هستند كه از او پيروى كردند، و همچنين اين پيامبر(ص) و مؤمنين و خداوند، سرپرست و ياور مؤمنان است». منظور امام(ع) اين است كه اگر معيار در جانشينى پيامبر(ص)، قرابت با او باشد، ما از همه سزاوارتريم، چرا كه نزديك تريم و اگر معيار، آشنايى با تعليمات و اطاعت از دستورات آن حضرت باشد ما از همه آشناتر و نسبت به آئين او مطيع تريم؛ در حالى كه بنى اميّه و آنان كه بر كرسى خلافت پيغمبر(ص) نشستند فاقد اين دو اولويّت بودند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ السجّادُ عليه السّلام :

اِنّى لَمْ اَذْکُرْ مَصْرَعَ بَنى فاطِمَةَ اِلاّ خَنَقَتْنى لِذلِکَ عَبْرَةٌ.

من هرگز شهادتِ فرزندان فاطمه عليها السّلام را به ياد نياوردم ، مگر آنکه بخاطر آن ، چشمانم اشکبار گشت .

بحارالانوار، ج 46، ص 109