هنگامی که مسلمانان قصد توقيف کاروان تجاري قريش را داشتند، انتشار خبر حرکت لشگر قريش براي نجات کاروان، سبب شد گروهی از مسلمانان ضعیف الایمان از پيامبر(ص) بخواهند که به مدینه باز گردد؛ ابوبکر و عمر به پیامبر(ص) عرض کردند: ما آمادگی جنگ را نداريم، بهتر است به مدينه باز گرديم. حضرت دستور داد بنشينند. سپس مقداد عرض كرد: اى رسول خدا، به همان راهى كه خدا دستور داده برو ما با توايم. البته «ابن هشام» و «طبرى» در نقل این ماجرا، سخنان دو خليفه را به صورت سر بسته بيان کرده اند، گويا نقل آن سخنان، با تعصبات نويسندگان سازگار نبوده است.

خداوند گروهی از مومنان ضعیف الایمان را در نبرد بدر مورد نکوهش قرار می دهد. آنان که تازه اسلام آورده بودند، بواسطه نداشتن تجربه جنگ، ضعف ايمان و ترس از مرگ، پيوسته با آن حضرت مجادله مى كردند، و با وجود آن كه پيامبر(ص) به آنها مي فرمود: «من در اين مسير به فرمان خدا حرکت کردم»، اما با بهانه هاى گوناگون، اقدام به تضعيف اراده پيامبر(ص) می کردند. قرآن ضمن نكوهش آنان مي فرمايد: «خداوند اراده کرده حق را تقويت كند و ريشه كافران را قطع نمايد».

در جنگ بدر تعدادی از فرشتگان برای دلگرمی مومنان فرود آمدند ولی وارد جنگ نشدند، زیرا: اوّلاً: خداوند می فرماید: اینها تمام براى اطمینان قلب شما بوده است. ثانیاً: اگر بنا شود فرشتگان، شجاعانه سربازان دشمن را به خاک افکنده باشند، چه فضیلتى براى مجاهدین «بدر» باقى خواهد ماند؟
 

قرآن در آيات 7 و 8 سوره انفال سخن از يك وعده صريح پيروزى به مؤمنان داده مى فرمايد: «و به ياد آريد هنگامى را كه خداوند به شما وعده داد كه يكى از دو گروه كاروان تجارى، يا لشكر مسلح قريش نصيب شما خواهد بود؛ و شما دوست مى داشتيد كه كاروان غير مسلح براى شما باشد؛ ولى خداوند مى خواهد حق را با دستورات خود تقويت، و ريشه كافران را قطع كند؛ از اين رو شما را برخلاف ميلتان، با لشكر قريش درگير ساخت تا حق را تثبيت كند، و باطل را از ميان بردارد، هرچند مجرمان كراهت داشته باشند».

احمد بن حنبل نقل کرده که: پیامبر(ص) در شب بدر فرمود: «چه کسى به ما آب مى نوشاند؟» مردم از روى ترس قبول نکردند. پس على(ع) برخاست و دلوى بر دوش خود انداخت و بر سر چاهى که عمیق و تاریک بود آمد و داخل آن شد. پس خداوند بر جبرئیل و میکائیل و اسرافیل وحى فرستاد که براى یارى رساندن به محمّد(ص) و برادرش و لشکرش آماده شوید. پس از آسمان فرود آمدند و سر و صدایى داشتند که هر کس آن را مى شنید به وحشت مى افتاد. چون به محاذى چاه رسیدند به جهت اکرام و بزرگداشت على(ع) همگى به او سلام کردند.

تنها آيه قرآن که مربوط به جنگ بدر و اصحاب بدر می باشد، آيه ای است که از نزول باران در جنگ بدر براى شستشو و غسل و وضو سخن می گوید و ربطي به بحث ما ندارد؛ ولى برخی از برادران متعصب آغاز آیه را حذف کرده و تنها جمله «لِیُطَهِّرَکُمْ» را آورده و بعد هم آن را دلیلى بر پاکى و قداست و عصمت همه اصحاب بدر شمرده اند.

غزوه بدر در ابتدا برای مصادره اموال دشمنان اسلام و ضربه به قدرت اقتصادى آنان صورت گرفت؛ اما کفار پس از آگاهی از این تصمیم از مکه کمک طلبیدند که حدود 950 مرد جنگى به فرماندهی ابوجهل خود را به بدر رساندند و با پیامبر(ص) و 313 نفر یاران او رو به رو شدند. روحیه بالای مسلمین و رشادت های علی(ع) و حمزه و امدادهای غیبی خداوند، شکست سختی به دشمن تحمیل کرد؛ بطوری که هفتاد نفر از سپاه دشمن از جمله ابوجهل کشته و هفتاد نفر نیز اسیر شدند.