به عقيده تورات، اين «اسحاق» بود كه به قربانگاه برده شد نه «اسماعيل»؛ اما قرآن تأكيد دارد كه او اسماعيل بوده است. شاهد بر ادعای قرآن اين است كه:
اولا: در متن تورات تعبير «تنها فرزندت» با اينكه قربانى اسحاق باشد، نمى سازد؛ چرا كه او چهارده سال از برادرش اسماعيل كوچك تر بود. بنابراين تنها فرزند ابراهيم كه به قربانگاهش برد اسماعيل بود و نه ديگرى.
ثانیا: در تعابیر قرآن و تورات به این قربانی نسل بابرکتی داده شده و اين اسماعيل بوده كه در نسلش بركاتی برای جهانيان قرار داده شده؛ اما نسل اسحاق(بنی اسرائيل) همواره مايه بدبختی و تباهی برای ملت‌ها و كشورها بوده است.

تورات پدر ابراهيم(ع) را «تارَح» و قرآن کریم او را «آزر» معرفی نموده است. برخى از منكران اين نكته را بر قرآن خرده گرفته و گفته‌اند اين نسبتى كه قرآن گفته نادرست است؛ اما مفسّران شيعى برآنند كه «آزر» پدر ابراهيم پيامبر(ع) نبود هرچند ابراهيم او را پدر صدا مى زد؛ زيرا استعمال عبارت «پدر» اعمّ از پدر حقيقى است؛ و بر جدّ مادرى، مربّى، معلم، و مرشد و حتّى بر عمو نيز اطلاق مى شود. در قرآن از قول پسران يعقوب آمده كه خطاب به پدر گفتند: ما خداى تو و خداى پدرانت ابراهيم و اسماعيل و اسحاق را مى پرستيم، حال آن كه اسماعيل، عموى يعقوب بود....

آیات 64 تا 68 سوره «انبیاء» به لجاجت قوم ابراهیم(ع) و بت پرستان بابِل اشاره دارد؛ هنگامی که حضرت در واقعه شکسته شدن بت ها، با برهانی روشن بی اعتباری عقاید آنها را ثابت کرد، حق را نپذیرفتند و با وجود آگاهی از موهوم بودن خدایان شان، با لجاجت از راه حق روی گردانده و مشرک شدند. آرى، لجاجت و تعصّب حجاب سخت و سنگينى است، تا آنجا كه انسان را از واضح ترين مسايل بى خبر مى كند.

خداوند در قرآن به ستایش بردبارى و ترك غضب سفارش مى كنند، مثلا در آیه 114 سوره توبه، حضرت ابراهیم(ع) را با عنوان «اوّاه حلیم»؛ (دلسوز در هدایت گری و بردبار) می ستاید. حتی زمانی که به او بشارت اسماعیل را می دهد، از ميان تمام صفات برجسته انسان، تنها روى صفت بردبارى اسماعیل تكيه می کند (سوره صافات، آيه 101). همچنین در سوره اعراف، آيه 199 به پیامبر(ص) توصیه می فرماید که در مواجهه با جاهلان بردبار باشد، و ...

کمی تأمل در متن آیات و رجوع به روایات نشان می دهد درخواست این دو پیامبر بزرگ الهی با یقین آنها به توحید و معاد و عصمت آنها منافات ندارد و همانطور که در قرآن آمده حضرت ابراهیم با وجود ایمان به معاد برای اطمینان قلبی چنین درخواستی کرد؛ «لِيَطمَئنّ قَلبى»، آن هم درباره چگونگى و کیفیت رستاخيز نه درباره اصل معاد. حضرت موسی هم درخواست رؤیت قلبی نمود. حتی اگر رؤیت ظاهری اراده شود، اين تقاضا را از زبان برخی از جاهلان قوم كرد که اصرار داشتند كه بايد خدا را ببينند تا ايمان آورند وگرنه خود او یقین داشت که خدا با چشم دیده نمی شود.

تحفظ بر منزلت پيامبران الهى، ويژگى قرآن است. اين در حالى است كه در تورات از شأن ايشان كاسته شده است. قرآن يادى از پيامبران الهى نكرده جز در هاله‌اى از تكريم و احترام، چنان كه ايشان را يكسره از پليدى‌ها منزّه و پاك شناسانده است. اما در تورات، داستانى از داستانهاى پيامبران را نمى بينيم؛ مگر آن كه پر از اهانت و تحقير است كه گاه به حدّ ابتذال مى رسد؛ همراه با نكوهش هايى كه هرگز شايسته بندگان مخلص الهى نيست.

در قرآن فرشتگان مجازات قوم لوط، براى بشارت فرزند، نزد ابراهيم (ع) مى آيند او مى خواهد از آنها پذيرايى كند، اما آنها چیزی نمی خورند، چيزى نمى گذرد كه از ماجرا آگاه مى شود. او در صدد شفاعت بر مى آيد و...  در اين هنگام به او و همسرش بشارت تولد فرزند مى دهند. در تورات  کنونی خدا و سه فرشته با ابراهیم ملاقات می کنند و از غذایی که آماده کرده می خورند.  بعد خدا بشارت فرزند را به ساره می دهد و او می خندد ولی وقتی خدا به او می گوید چرا خندیدی منکر می شود... .

حضرت ابراهيم(ع) در مورد ثروت فراوانش توسط فرشته الهي امتحان شد. آن فرشته نزديك ابراهيم(ع) آمد و با صداي بلند گفت: «سبّوح قدوس رَبُّنا و ربّ الملائكة و الروح». ابراهيم از شنيدن نام محبوب خود چنان به وجد آمد كه نيمي از مالش را به او بخشيد و فرمود: اگر يك بار ديگر اين نام را بر زبان آوري نصف ديگر مالم را به تو مي بخشم. آری انسان مي تواند به جايي برسد كه همه چيزش را فداي معبودش كند.

از نمونه هاى تاريخى و عينى «معاد» كه قرآن بر آن تكيه كرده، سرگذشت ابراهيم(ع) و داستان مرغ هاى چهارگانه است. ابراهيم(ع) از خدا خواست تا چگونگي زنده كردن مردگان را به او نشان دهد. خدا فرمود: مگر به قدرت ما ايمان نداري؟ عرض كرد: چرا، ايمان دارم ولكن مي خواهم قلبم آرام گيرد. به دستور خدا، ابراهيم(ع) چهار مرغ را گرفت و سر بُريد و اجزاى آنها را با هم مخلوط كرد، بعد آن را چند قسمت نمود و هر قسمتى را بر كوهى نهاد. آن وقت نام هر پرنده را صدا زد و مشاهده كرد كه پرندگان يك يك زنده شدند و به سوي ابراهيم آمدند.

قرآن در سوره «انبیاء»، درباره شجاعت حضرت ابراهيم(ع) در برابر بت ‏پرستان متعصّب تأكيد مي كند كه اين پيغمبر بزرگ الهى، در مبارزه با بت‏ پرستى در عين تنهايى در برابر انبوه دشمنان خشمگين و خطرناك كمترين سستى به خود راه نداد. در واقع «شجاعت» يكى از فضايل بزرگ پيامبران اولواالعزم بوده است كه در راه خدا كمترين سستى به خود راه ندادند و از ترس اين رذيله بزرگ اخلاقى پاك و مبرّا بودند.