در برخی از كتابهاى اهل تسنن تاكيد شده كه آيه تبليغ در شأن على(ع) نازل شده و روایاتی از صحابه در این مورد ذکر شده است. اين احاديث را علمائي مانند ابونعيم اصفهانى، ابن عساكر، فخر رازى، ابو اسحاق حموينى، ابن صباغ، سيوطى، قاضى شوكانى، آلوسى، قندوزى و ... در كتاب‌هايشان نقل كرده اند. در مقابل نیز برخي علمای ایشان از كنار آيه به راحتي گذشته اند.

آيه «تبليغ» ناظر به سه ويژگى مهم است؛ 1- عدم ابلاغ آن برابر است با عدم رسالت الهی. 2- آيه درسوره «مائده» است كه آخرين سوره اى است كه بر پيامبر(ص) نازل شده، زمانی که تمام اركان مهم اسلام تبيين شده بود. 3- بعضي در برابر آن، موضع گيرى سختى داشته اند تا جايي كه امكان خطر جاني براي پيامبر(ص) بود؛ لذا قرآن تاكيد مي كند كه تو را از خطرات احتمالى مردم حفظ مى كنيم. با توجه به اين سه ويژگي، منظور آيه تنها ابلاغ خلافت و جانشينى پيامبر(ص) است و هر تفسير ديگرى بي تناسب است.

علماى اهل سنت روایاتى را در مورد انتصابى بودن امامت از پیامبر(ص) نقل کرده اند. به عنوان نمونه؛ ابن هشام از پیامبر(ص) نقل مى کند که فرمود: «امر امامت و خلافت و جانشینى من به دست خداست و هر جا که صلاح بداند قرار مى دهد».

در برخی از کتب اهل سنت آمده، که پیامبر(ص) به کشتن معاویه فرمان دادند و فرمودند: هرگاه معاويه را بر منبر من ديديد، گردنش را بزنيد و او را بكُشيد. از این مطلب در می یابیم که بنی امیه هیچ گونه حقی در خلافت و جانشینی پیامبر(ص) نداشتند؛ ولکن در زمان خلفاء، مردم سخن پیامبر(ص) را به خاطر ترس از عمر زیر پا گذاشتند.

وقتی رسول خدا(ص) رحلت نمود، انصار در سقیفه جمع شدند تا با سعد بن عباده بیعت کنند. وقتی خبر به ابوبکر و عمر رسید با عجله، خود را به سقیفه رساندند. ابوبکر شروع به سخنرانی کرد و گفت: ما دوستان پیامبر و عشیره او هستیم و از هر کس دیگر به جانشینی او سزاوارتریم؛ در این باب با شما نزاعی نداریم، زیرا شما را بدان جهت که پیش قدم بوده اید و  پیامبر را نصرت داده اید حقی است. آنگاه ابوبکر گفت: ما امیران باشیم و شما وزیران.

اخلاق مهمترين هدف انبياى الهى بوده است و در آيات 129 و 151 سوره بقره، آيات 9 و 10 سوره شمس، آیات 14 و 15 سوره اعلی و آیات متعدد دیگر به این مطلب اشاره می کند که نشان دهنده اهتمام فوق العاده قرآن مجيد به مسائل اخلاقى و تهذيب نفوس به عنوان يك مسأله اساسى و زيربنايى است كه برنامه هاى ديگر از آن نشأت مى گيرد و اصولا زمانى انسان شايسته جانشینی خدا در زمین است كه داراى اخلاق انسانى باشد و در غير اين صورت از حيوان خطرناك تر است.

مطابق آنچه در متون و کتابهای بهائیان آمده، صبح ازل برخلاف توصیف های علی محمدباب از او و برخلاف آنچه تظاهر به دینداری به دیانت بابی می کرده، مردی  بی ایمان، دشمن خدا، بی سواد، جاه طلب و ریاست طلب بود که به خاطر حبّ جاه و مقام میان خود و برادرش حسینعلی بهاء نزاع ایجاد کرد. چنانچه حسینعلی در یکی از کتابهایش نوشته صبح ازل خبیث و مشرک بود. بهائیان او را با الفاظی چون گاو، خر، مگس، سوسک و... لقب می دهند و حتی حسینعلی بهاء در یکی از نوشته هایش به او اتهاماتی درباره فساد اخلاقی منتسب می کند.

شیعیان شأن نزول سه آیه اول سوره معارج را درباره مردی می داند که به حضرت رسول بابت برگزیدن حضرت علی به جانشینی خود اعتراض کرد و همان جا دچار عذاب الهی شد. این مطلب در کتاب هاى تفسیر و حدیث براى گروه زیادى از اهل سنّت نیز اثبات شده است.
مرحوم علاّمه(ره) در الغدیر  29 نفر از علماى اهل سنّت را برشمرده است؛ مثل:  حافظ ابو عُبید هروى، متوفّاى (223، 224) در کتاب تفسیر خود «غریب القرآن».
 

پیامبر(ص) پس از نازل شدن آیه انذار، همه نزدیکان خود را دعوت کرد اما ابولهب مجلس را به هم زد. حضرت رسول روز بعد آنها را دوباره دعوت کرد و این بار بعد از صرف غذا به آنها گفت هیچ کسی برای قوم خود بهتر از آنچه من برای شما آورده ام نیاورده، من خیر دنیا و آخرت را برای شما آورده ام و شما را به سوی خدا دعوت می کنم، هر یک از شما دعوت مرا بپذیرد برادر، وصی و خلیفه من در میان شما خواهد بود. تنها کسی که دعوت پیامبر را پاسخ گفت علی بود و پیامبر او را به برادری و وصایت و جانشینی خود منصوب ساخت.

شواهد و قرائن بسیاری دلالت دارد بر اینکه آنچه پیامبر(ص) می خواست در آخرین لحظات عمر شریف خود به نگارش در آورد مطلبی دربارۀ خلافت و جانشینی بعد از خود بوده است و روایت ابن عباس از قول عمر شاهدی است بر این ادعا؛ « ابن عباس می گوید عمر به من گفت: رسول خدا(ص) خواست علی(ع) را در هنگام بیماریش به خلافت بر گزیند ولی من مانع شدم. چه می شود کرد، خدا چنین نمی خواست، آیا هرچه را رسول خدا اراده نمود انجام شد...».