«قرآن» از كهن ترين اسناد معتبر زبان عربى در زمانه‌اى نازل شده كه عرب در اوج تمدن ادبى پيشرفته خود بود. افزون بر اين، قرآن سرسخت‌ترين دشمنان را در ميان عرب‌هاى اصيل عصر نزول داشت و آنان در كمين بودند تا نقطه ضعفى را در قرآن بيابند و آن را بهانه و دستمايه بدگويى از قرآن قرار دهند، ليكن نه تنها موردى براى خرده گيرى از قرآن نيافتند، بلكه صريحاً اعتراف كردند كه اين كتاب آسمانى از ادبى فرازمند و دست‌نايافتنى برخوردار است.

بدعت اضافه کردن چیزی در دین یا کاستن از آن است. اما آیا موضوعی مثل عزاداری به عنوان امری فطری و منطبق بر روحیه بشری که دارای شواهد قرآنی(همچون سوگواری یعقوب در جدایی از یوسف) و روایی فراوانی است و نمونه های بی شماری - حتی به نقل از بسیاری از منابع اهل سنت - در سیره پیامبر اکرم(ص)، اهل بیت(ع)، همسران پیامبر، خلفای راشدین، صحابه، تابعین و علما و فقهای ادوار مختلف فریقین دارد، می تواند امری خارج از دین باشد؟!
آیا می توان انکار کرد که رسول خدا(ص) خود هنگام شهادت عموی شان حمزه گریستند و دیگران را نیز به این کار ترغیب کردند؟ آیا می توان این واقعه تاریخی را رد کرد که خلیفه اول و مردم مکه و مدینه هنگام رحلت پیامبر به سوگواری و عزاداری پرداختند؟ بی گمان چنین نیست. احتمالا از همین روست که حتی در میان فقهای اهل سنت نیز هیچ کس فتوا به تحریم اصل گریه کردن در رثای مرگ عزیزان و اطرافیان نداده اند و همه آنها تحت شرایطی آن را مجاز شمرده اند و فقط مالکیه و حنفیه، بر اين باورند كه گریه با صدا و شیون با صوت، اشکال دارد.

مُصحف عبدالله بن مسعود دارای چند ویژگي بود: 1. ترتيب سوره ها چنين بود: «سبع طوال»، «مئين»، «مثانى»، «حواميم»، «ممتحنات» و «مفصّلات». 2. این مصحف 111 سوره داشت؛ زیرا فاقد سوره حمد و سوره های معوّذتین بود. 3. در مُصحف ابن مسعود براى سوره «برائت»، «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» ثبت شده بود. 4. در بسيارى از آيات و كلمات قرآنى با مشهور مخالفت داشت؛ زيرا ابن مسعود بر اين باور بود كه مى توان كلمات قرآن را به مترادف آن تبديل كرد. 5. برخى كلمات را براى روشن شدن مرادِ آيه به كلمات ديگر تبديل مى كرد. 6. احيانا الفاظى را به منظور شرح و تفسير در ضمنِ جمله ها و عبارات قرآن مى افزود.

ويژگى‌ هاى مُصحف اُبَّي بن کعب عبارتند از: 1. ترتيب سوره ها در این مُصحف، تقريبا با ترتيب مُصحف عبدالله بن مسعود هماهنگ است؛ اما در تقديم و تأخير برخى سوره ها با آن تفاوت داشت. 2. دو سوره به نام هاى «خَلْع» و «حَفْد» بيش از مصاحف ديگر دارد؛ در حالي كه اين دو، دعاى قنوت اند و به گمان اينكه از سوره هاى قرآن هستند، در قرآن آمده اند. 3. ميان دو سوره «فيل» و «قريش»، «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ» نيامده و آن دو را، يك سوره دانسته است. 4. ابتداى سوره «زمر» با «حم» شروع شده و در نتيجه «حواميم» اين مُصحف به جاى هفت سوره، هشت سوره است. 5. اين مُصحف با مشهور، اختلاف قرائت داشت و برخى كلمات به مترادف هاى آنها تبديل شده است.

پس از رحلت پيامبر(ص)، صحابه بر حسب دانش و شايستگى خود به جمع آورى آيات و مرتب كردن سوره هاى قرآن پرداختند؛ اما استعداد و توانايىِ آنان در انجام اين كار يكسان نبود. لذا نسخه های جمع آوری شده از نظر روش، ترتيب، قرائت و ... با یکدیگر تفاوت داشت، نهایتا اختلاف در مُصحف ها و قرائت ها، موجب اختلاف در بین مردم گردید. از این رو «حذيفة بن یمان» برای حلّ اين مشكل، از عثمان خواست كه به يكسان نمودن مصاحف و اِلزام نمودنِ مردم به قرائتِ واحد، اقدام كند كه همه اصحاب به جز «عبدالله بن مسعود»، با این اقدام موافقت کردند.

كميته يكسان سازى مصاحف در انجام مأموريت خود سه مرحله اساسى را طى كرد: 1. جمع آورى منابع صحيح براى تهيه مُصحف واحد و انتشار آن بين مسلمانان. 2. مقابله مصحف هاى آماده‌ شده با يكديگر. 3. جمع آورى مُصحف ها و يا صحيفه هايى كه قرآن در آنها ثبت شده بود از تمامى بلاد اسلامى و نابود كردن آنها، و بالاخره الزام همه مسلمانان به قرائت اين مُصحف و منع آنان از تلاوت مُصحف هاي ديگر؛ اما سهل انگاری خلیفه در انتخاب اعضای کمیته، و تسامح و عدم دقت از سوی اعضا، سبب پیدایش اختلاف در قرائت قرآن گردید.

خلفای صدر اسلام، صحابه و اهل مکه و مدینه در وفات پیامبر(ص) و همچنین در مرگ سایر عزیزان و خویشاوندان خود، به گریه و عزاداری می پرداختند؛ این موضوع در کتب معتبر اهل سنّت به روشنی پیداست. حتی خلیفه دوم که ظاهرا مردم را از گریه و عزاداری منع می کرد، خود عزاداری داشته و در مرگ عزیزانش گریه می کرد. عایشه، ابوبکر، عثمان، عبدالله بن مسعود و بسیاری از صحابه و تابعین نیز در سوگ عزیزان خود گریه و عزاداری می کردند.

مهمترين عواملی كه موجب خشم عمومی مردم نسبت به «عثمان» شد عبارتند از: 1- او پستهاى حسّاس كشور اسلامى را در ميان اطرافيان و خويشاوندان خود كه بسيارى از آنان نالايق، فاسد و دور از تعاليم اسلام بودند تقسيم نمود. 2- شخصيت هاى بسيار بزرگوار و برجسته اى همچون «ابوذر»، «عمار یاسر»، «عبدالله بن مسعود» و ... را تبعید و یا مجازات كرد. 3- اموال بيت المال را بدون حساب و كتاب در ميان اقوام و بستگانش تقسيم كرد در حالى كه مستمندان با ايمان در آتش فقر مى سوختند. 4- مخالف دستورات کتاب الله عمل می کرد.

خود ایشان مي فرمايد: «به يقين، وظيفه حُسن جوار را در مورد شما به كار بستم، من در پشت سر نيز به پاسدارى از شما پرداختم، و شما را از بند ذلّت و حلقه هاى زنجيرِ ستم آزاد كردم». امام علي(ع) به خصوص در دوران حكومتش، همه جا با مهر و محبّت با مردم رفتار مى كرد؛ شبانه به خانه هاى يتيمان و بيوه زنان سركشى مى نمود و با دست خود، به آنها غذا مي داد؛ يتيمان را نوازش مى كرد؛ به بيوه زنان تسليت مى گفت؛ با رنجوران همدردى مى كرد؛ با مخالفان مُدارا مى نمود و با دوستان، نهايت محبّت را مبذول مى داشت.

در عصر رسول خدا(ص) و عصر معصومان(ع) نمازها غالباً در پنج وقت فضيلت انجام می شد و امروزه هم اگر در پنج وقت بخوانيم بهتر است؛ لکن با اين حال پیامبر(ص) در سفرها و در مواقع گرما و سرماى شديد، باران و... ، اجازه جمع ميان نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا را مى دادند. افزون بر اين بارها در زندگى پيامبر(ص) اتفاق افتاد كه بدون هيچ عذرى ميان دو نماز جمع كرده و فرمود: مى خواهم رخصتى براى امت من باشد تا اگر مايل به جمع باشند بتوانند از اين رخصت استفاده كنند. در منابع معروف اهل سنّت نیز حدود سى روايت در این رابطه نقل شده است.