انحرافات تدریجی پیش آمده در جامعه اسلامی سبب قیام امام حسین(ع) علیه آنها شد. این حقیقت، در سخنان آن حضرت که هدف حرکت اصلاح طلبانه خود را امر به معروف و نهی از منکر و احیای سنت رسول خدا(ص) و امام علی(ع) معرفی می کند به راحتی قابل مشاهده است. ایشان اگرچه خود را برای حکومت محق تر از هر کس می دانستند و این موضوع را بارها هنگام توضیح دلایل شان برای سرباز زدن از بیعت با یزید، صریحا اعلام کردند، اما سخنان مرگ آگانه شان در کنار عدم انصراف از ادامه مسیر کوفه هنگام رسیدن خبر خیانت کوفیان، بهترین گواه بر این حقیقت است که هدف والای حضرت اباعبدالله نه سودای قدرت و حکومت، بلکه قیام برای اصلاح جامعه اسلامی بود.
بله در این مسیر اگر امور به گونه ای جریان می یافت که حضرت می توانست با رهبری یک حکومت متمرکز در کوفه، به اهداف اصلاح گرانه شان جامه عمل بپوشانند، حتما از چنین امری استقبال می کرد، اما از آنجایی که افق نگاه حضرت بسیار بلند و هدف گذاری های شان سطح بندی های مختلفی داشت، با محقق نشدن آن هدف نیز ایشان به گونه ای دیگر به هدف اصلاح گرانه شان رسیدند یعنی با تقدیم خون خود و اصحاب با وفای شان و رسوا ساختن بنی امیه.
درباره چرایی همراه ساختن خانواده نیز باید گفت که این رفتار علاوه بر حکمتی که در رسواسازی حکومت اموی به وسیله سخنرانی های حضرت زینب و سایر افراد کاروان اسیران داشت، امری مرسوم در بین اعراب آن زمان بوده است، آن چنان که می بینیم که حتی پیامبر(ص) نیز در جنگ های شان، همسران شان را همراه با خود می بردند.

امام مهدى(عج) در راه و روشِ خويش، سازش ناپذير است و در اجراى حدود و احكام الهى و مبارزه با ستمگران قاطعيتى خدايى دارد. چشم پوشى و مسامحه اى در راه و روش او نيست؛ از ملامتِ ملامتگران نمى هراسد، از هيچ مقام و قدرتى نمى ترسد و بدون هيچ گونه ملاحظه اى تبهكاران را كيفر مى دهد.

به تصريح آيات 105 و 106 سوره «انبياء» در نهايت، این «صالحان» هستند که حكومت زمين را در دست مي‌گيرند. با توجّه اطلاق کلمه «ارض»، این حکمرانی تمام كره زمين و سراسر جهان را شامل مى شود و از آنجا كه اين معنى در گذشته تحقق نيافته، بايد در آينده در انتظار آن بود؛ و اين همان چيزى است كه به عنوان «حكومت جهانى مهدى(عج)» از آن ياد مى كنيم.

قانون نيازمند ضمانت اجرايى قوى و مستحكمى است وگرنه توصيه اى اخلاقى بيش نخواهد بود. هرگاه قانونگذار قانونى وضع كند ولى براى متخلّفان از آن مجازاتى در نظر نگيرد، نمى توان آن را قانون ناميد؛ زيرا قانون آن است كه ضمانت اجرايى داشته باشد و تعزيرات در حقيقت ضمانت اجرايى احكام الهى است، و اگر تعزيرات نباشد نمى توان آن احكام را قانون نامید.

فلسفه حدود و تعزيرات همان ضمانت اجرايى احكام الهى است. می دانیم وضع و جعل قوانين و مقرّرات يك مرحله است، و اجراى آن در بين مردم مطلب ديگرى است. آنچه كه ضامن اجراى قوانين در بين گروهى از مردم است، همان مجازاتها و عقوبتهاى پيش بينى شده براى متخلّفين مى باشد. لذا حقوقدان ها، ضمانت اجرايى را از شرايط اصلى و از اركان قانون مى شمرند، به گونه اى كه قانون بدون پشتوانه ضمانت اجرا را نوعى نصيحت و حكم اخلاقى مى دانند و اين، همان چيزى است كه در اصطلاح حقوقدان ها «ضمانت اجرا» ناميده شده است.

اهل سنّت در علم اصول فقه خود بحثى تحت عنوان «سدّ ذرايع» مطرح مىكنند. سدّ ذاريع به معناى جلوگيرى از سوء استفاده از احكام الهى است و یكى از منابع احكام و ادلّه آنها شمرده می شود. در فقه شیعه نیز این مضمون وجود دارد؛ ولى به نام «سد ذرايع» نيست، به عنوان نمونه: پیامبر(ص) در مسأله ربا فرموده است: «يك درهم حاصل از ربا، نزد خدا بدتر از هفتاد بار زناست» هر چند یک درهم ربا هيچ يك از مفاسد ربا را ظاهراً ندارد، ولى اين كار جايز نيست و دليلش همان سدّ ذرايع است.

حکومت در نگاه انسان موحد، در تمامی ابعادش متعلق به خداوندست و پیامبران، اوصیا و انسان های صالح نمایندگان خداوند هستند. آنان باید برای رضای پرورگار به خدمت گزاری انسان ها بپردازند. خداوند به پیامبر(ص)، که سرآمد علم بود دستور می دهد با مردم مشورت کرده و آن ها را در حکومت سهیم گرداند. امروزه مردم با آرای خود حکومت، این امانت الهی را به شخصی می سپارند که دارای بینش الهی باشد. اما در مقابل، آرای انسان مادی، با رویکرد تمایلات شخصی، گروهی، زد و بندهای سیاسی و . . . به صندوق ها ریخته می شود.

در آیات متعدد قرآن، پس از وجوب اطاعت پروردگار، بلافاصله اطاعت پیامبر(ص) و ائمه معصوین را ضروری برمی شمارد و پیروی از معبودهای دیگر را نهی می کند و این مفهوم، همان توحید در اطاعت و حاکمیت است. این آیات پیروی از این فرامین را نشانه ایمان، و سرپیچی، پیشی گرفتن و تأخّر را گمراهی آشکار می داند.

این دو کاملا به هم پیوسته اند و آنها كه «جهان بينى» را از «ايدئولوژى» و «هست ها» را از «بايدها» جدا مى سازند از يك نكته مهم غفلت كرده اند؛ و آن اين كه فرمان ها و «بايدها» هنگامى حكيمانه است كه رابطه اى با «هست ها» داشته باشد. اين كه مى گوئيم احكام الهى از مصالح و مفاسد سرچشمه مى گيرد، درست اشاره به همين رابطه است؛ و اين كه مى گوئيم «كُلَّما حَكَمَ بِهِ الْعَقْلُ حَكَمَ بِهِ الشَّرْعُ»؛ نيز اشاره به وجود رابطه تنگاتنگ ميان واقعيّتها و احكام (بايدها و نبايدها) مى باشد.
 

مسئوليت هاى سنگين «امام» ايجاب مي كند شرائط، صفات و ويژگى هاى «پيامبر» را دارا باشد؛ زيرا هر دو در يك مسير گام بر مى دارند و يك نوع مسئوليت دارند و آن چه را انبياء پايه گذارى كرده اند امامان پاسدارى و تكميل مي كنند. آنان همانند پيامبران بايد آنچه را مى دانند بدون خطا و اشتباه به مردم برسانند و اگر معصوم نباشند اهداف وجودى آنها تحقق نمى يابد.