با توجّه به معنای لغوی «عرش» و مناسبتی که با «عظمت و قدرت» پیدا می کند، شایسته ترین معنای «عرش الهی» همان «حاکمیّت و قدرت» بی پایان و مطلق خداوند یا «مجموع جهان هستی» است که با تدبیر خداوند به وجود و حیات خود ادامه می دهد.
کرسی نیز به معنایی همچون «منطقه قلمرو حكومت» و یا «منطقه نفوذ علم الهی» و یا وجودی وسيع تر از تمام آسمان ها و زمين و محیط بر آنها تفسیر شده است.
بدیهی است هیچ کدام از این معانی عرش و کرسی موجب «جسم انگاری» خدا نمی شود.

در نخستين آيه از سوره «مُلك» ضمن اشاره به حكومت زوال‌ناپذير پروردگار بر تمام جهان هستى، قدرت او را بر هر چيزى بدون قيد و شرط مورد تأكيد قرار داده و مى فرمايد: «پر بركت و زوال ناپذير است كسى كه حاكميت و مالكيت [جهان هستى] به دست او است، و او بر هر چيز توانا است». انسان بخاطر زندگانى محدود و افق فكرى كوچك، مسأله قدرت را تنها مي تواند در محدوده خاصّى به كار برد در حالى كه آيه فوق، تمام اين قيود را در هم مى شكند. آری تنها چيز خارج از حريم قدرت او امور محال است كه ذاتاً هستى نمى پذيرند.

برای آن که نظم در اجتماع نهادینه شود وجود قوای سه گانه قانونگذاری، مجریه و قضائیه ضروری است. از منظر یک موحد، اساس شریعت، از یک منبع سرچشمه می گیرد. پیروی از این ساختار سبب مشروعیت است و تخطی از آن، ظلم و فسق است. این مفهوم توحید در حاکمیت تشریعی، به وسیله آیات قرآن تایید می شود.

عبارت «إِنْ الْحُكْمُ إِلاَّ للهِ»، که در چند سوره  قرآن تکرار شده است، مفهوم وسیع و گسترده ای دارد و دلیلی برای تخصیص نوع خاصی از حاکمیت وجود ندارد. حکم در این آیات، هر گونه حاکمیت اعم از حاکمیت تکوینی و تشریعی، حکومت و داوری روز قیامت، و عبادت را منحصر در خداوند می داند. به این ترتیب تمام تفسیرها در معنای این عبارت جمع است.

قرآن در آیات بسیاری به مساله توحید در خالقیت می پردازد. این آیات با ذکر صفات خداوند، منشاء آفرینش هستی را خداوند یگانه دانسته، که ریشه های شرک و بت پرستی را می خشکاند. این آیات پس از توحید در خالقیت، به بیان توحید در عبادت، حاکمیت و تشریع می پردازد. برای مثال در سوره رعد  مى فرمايد: «خدا آفريننده همه چيز است؛ و اوست يكتا و حاكم بر همه چيز»؛ هم چنین می فرماید: «آيا آفريننده اى جز خدا هست كه شما را از آسمان و زمين روزى دهد؟»، و ...  .

در آیات متعدد قرآن، پس از وجوب اطاعت پروردگار، بلافاصله اطاعت پیامبر(ص) و ائمه معصوین را ضروری برمی شمارد و پیروی از معبودهای دیگر را نهی می کند و این مفهوم، همان توحید در اطاعت و حاکمیت است. این آیات پیروی از این فرامین را نشانه ایمان، و سرپیچی، پیشی گرفتن و تأخّر را گمراهی آشکار می داند.

تقاضای قدرت و حاکمیت توسط حضرت سلیمان(ع) با روح بلند انبیاء هیچ منافاتی ندارد، چون هر پیامبری می تواند از خداوند تقاضای معجزه مخصوص به خودش کند و حضرت سلیمان(ع) هم این معجزه را تقاضا نمود. شاهد این سخن، زندگی ساده ایشان است. آری این پادشاهی آن قدر با معجزات آمیخته بود که هیچ کس نمی تواند آن را چیزی جز حکومتی الهی بداند.

پاسخ این سؤال با دقّت در محتواى ادیان الهى روشن مى شود. درست است همه آنها توحید را پایه اصلى دین قرار داده اند؛ ولى مسلّماً درک اقوام اولیّه از این مسأله با درک کسانى که هزاران سال بعد از آن روى کار آمدند یکسان نبوده و نیست. به تعبیر دیگر ریزه کارى هاى مربوط به توحید ذات و افعال، توحید عبادت، خالقیت، و حاکمیت چیزى نبود که با سطح فکر اقوام نخستین هماهنگ باشد؛ آنها از مسأله توحید به مفاهیمى روشن و اجمالى قناعت مى کردند و وارد این جزئیات پیچیده هرگز نمى شدند.

 توحيد را از يك نظر مى توان به دو بخش توحيد خاص و عام تقسيم كرد. توحيد خاص شاخه هاى توحيد است كه چهار شاخه اصلی دارد: توحید ذات؛ توحید صفات؛ توحید عبادت؛ و توحید افعال که خود شاخه هایی دارد، ازجمله: توحید خالقیت، توحید ربوبیت، توحید مالکیت و حاکمیت تکوینی، توحید حاکمیت تشریعی، توحید اطاعت. امّا توحيد عام عبارت است از: توحيد در نبوّت؛ توحید در معاد؛ توحید در امامت؛ توحید در نظم و عدالت؛ و توحید در جامعه انسانی.

امام علی(ع) درباره شعار «لا حُکْمَ إلاّ لله» مى فرماید: «این سخن حقّى است که معنى باطلى از آن اراده شده است». سپس در توضیح این سخن مى فرماید: «آرى حکم مخصوص خدا است ولى این گروه مى گویند: امارت و حکمرانى بر مردم مخصوص خدا است». امام (ع) بر این نکته تأکید مى کند که بدون شک حاکم و قانونگذار اصلى احکام، خداست و حتّى اجازه داورى و حاکمیت بر مردم نیز باید از سوى او صادر شود. ولى این بدان معنى نیست که خداوند خودش در دادگاهها حاضر مى شود و در میان مردم داورى مى کند.