عصمت انبیاء و حکمت استغفار آنها؟!

در برخی از آیات قرآن، از استغفار و طلب آمرزش انبیاء خبر داده شده است؛ مثل استغفار حضرت نوح(ع)، حضرت داود(ع) و حضرت سلیمان(ع). همچنین خداوند به پیامبر اسلام(ص) در سوره نصر دستور استغفار می دهد: «فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا». آیا این موارد با عصمت انبیاء سازگار است؟!

دقت در این آیات نشان می دهد که این تعابیر مربوط به «ترک اولی» هایی هستند که از سوی پیامبرانی چون داود(ع)، سلیمان(ع) و نوح(ع) سر زده است که به هیچ وچه به معنای معصیت نیست. ترک اولی داود(ع) این بود که در قضاوت بین دو شخص عجله کرد و با شنیدن صحبت های یک طرف دعوا، اقدام به صدور حکم کرد. ترک اولی داود(ع) نیز آن بود که بدون اینکه «إن شاء الله» بگوید، با خود اندیشید که حتما صاحب فرزندانی برومند برای نیل به اهدافش خواهد شد. درباره نوح(ع) هم باید گفت ترک اولی از این جهت راجع به آن حضرت مصداق می یابد که هنگام درگرفتن طوفان، بدون اطلاع از باورهای کفرآمیز فرزند خود، از خداوند متعال طلب نجات او را کرد. دستور الهی به استغفار پیامبر اسلام نیز نوعی درس و سرمشق برای همه مسلمانان و مومنان جهت اجتناب از غرور و ایمان به وعده های الهی و موارد دیگر بوده و هیچ منافاتی با موضوع عصمت انبیاء ندارد.

درخواست حاکمیتی انحصاری توسط حضرت سلیمان!

آیا تقاضای قدرت و حاکمیت منحصر به فرد توسط حضرت سلیمان، نشانه بخل نیست؟! و آیا با مقام عصمت ایشان سازگار می باشد؟!

تقاضای حضرت سليمان به معنی انحصارطلبی نيست تا برداشت بخل از آن شود، بلکه می تواند به معنای یکی از این احتمالات باشد: 1) ایشان از خداوند خواست كه معجزه ويژه اى به او دهد همان گونه كه هريك از انبيا براى خود معجزه ويژه اى داشتند و این به معنای انحصارطلبی و بخل ایشان نیست. 2) طبق نظر برخی از مفسرین، آن حضرت در بیان چنین درخواستی از سوی خداوند مأذون بودند و اگر چنین درخواستی صحیح نبود، خداوند به ایشان چنین اذنی نمی داد. 3) مقصود ایشان داشتن ملكى بود که ديگرى در زمان ایشان چنين ملکی نداشته باشد، نه دیگری از پیامبران و... تا روز قیامت. 4) مقصود حكومتى بود كه الهی باشد نه از راه ظلم، تا مردم نتوانند درباره آن چون و چرا کنند.

سخن گفتن حضرت سلیمان(ع) با پرندگان

چگونه ممکن است انسان با پرندگان سخن بگوید؟

بى شک پرندگان در حالات مختلف، صداهاى گوناگونى از خود ظاهر مى سازند که با دقت و بررسى مى توان از نوع صدا به وضع حالات آنها پى برد. ولى آیات قرآن ظاهراً مطلبى بیش از این را بیان مى کند، بحث از سخن گفتن آنان به نحو مرموزى است که مطالب دقیق ترى در آن منعکس است و بحث از تفاهم و گفتگوى آنها با یک انسان است. آری با توجه به مطالب مختلفى که دانشمندان درباره هوش پرندگان نوشته اند، این مطلب عجیب به نظر نمی رسد.

رحلت اعجاب انگیز حضرت سلیمان(ع)

چرا مرگ حضرت سلیمان(علیه السلام) مدّتى مکتوم ماند؟

در این که مرگ حضرت سلیمان(ع) بر کارکنان حکومتش چه مدت مخفى ماند؟ دقیقاً روشن نیست. اینکه آیا یک سال، یک ماه یا چند روز بود و یا اینکه آیا سلیمان در حال ایستاده تکیه بر عصا کرده بود، یا نشسته دستها را بر عصا نهاده و سر را به روى دست تکیه داده بود و به همین حال قبض روح شد و مدتى باقى ماند؟ احتمالات مختلفى وجود دارد، هر چند احتمال اخیر نزدیک تر به نظر مى رسد.

رحلت حضرت «سلیمان(ع)» از نظر روايات

از نظر روايات، حضرت سلیمان نبی(عليه السلام) چگونه از دنیا رفت؟

بر اساس روايات، روزى سليمان(ع) به اصحاب خود فرمود: فردا به بالاى قصر می روم و هيچ كس اجازه ندارد بر من وارد شود. فرداى آن روز در حالی که سلیمان(ع) خوشحال به شكوه پايتخت خویش مى نگريست جوانی را دید که به سراغ او می آید. او گفت: من فرشته مرگم و به اذن پروردگار آمده ام تا جان تو را بستانم، او حضرت را در حالى كه بر عصای خویش تکیه زده بود قبض روح کرد و تا چند روز بدن سليمان به همان حالت باقي بود تا آن که به اذن خدا موريانه سبب شکستن عصا و افتادن سليمان(ع) گردید و همگان از مرگ او آگاه شدند.

دیدگاه قرآن و تورات درباره «حضرت داود(ع)»؟

نظر قرآن كريم درباره «حضرت داود(ع)» چه تفاوتی با تورات دارد؟

در «تورات» آمده: سليمان از زنى كه داود او را از شوهرش غصب كرده و براى كشته شدنش توطئه كرده بود به دنيا آمد! اما قرآن ساحت این پيامبر را از زشتي ها پيراسته نموده، می فرماید: «و داود بنده ما را كه داراى امكانات چندى بود به ياد آور؛ آرى او بسيار بازگشت كننده [به سوى خدا] بود. ما كوه ها را با او مسخّر ساختيم كه شامگاهان و بامدادان خداوند را نيايش مى كردند. و پرندگان را از هر سو [بر او] گرد آورديم و همگى به سوى او بازگشت كننده بودند».

عظمت قرآن نسبت به تورات در معرفی حضرت سلیمان(ع)

قرآن و تورات شخصیت حضرت سلیمان را چگونه ترسیم می کنند؟

قرآن کریم سلیمان را یکی از انبیاء بزرگ و بندگان نیک خداوند معرفی می کند که در عین حال زمامدار مقتدری بود و داستان ایشان و ملکه سبأ نمونه ای از مبارزه ایشان با شرک است. اما در تورات کنونی سلیمان مردی هوس باز معرفی می شود که صدها زن از قبایل و اقوام مختلف داشت. در تورات سلیمان مردی معرفی می شود که به خاطر ازدواج با زنان مشرک، به مذهب آنان تمایل پیدا کرده و حتی دستور داده بود بتکده ای برای بتهای آنان ساخته شود و به کیفر چنین عصیانی، از طرف خداوند، با خلع شدنش از قدرت و حکومت مجازات شد.

نسبت سحر به حضرت سلیمان

چرا یهودیان به سلیمان نسبت سحر دادند؟

از احادیث چنین بر مى آید که در زمان سلیمان(ع)، گروهى به عمل سحر پرداختند، «سلیمان» دستور داد تمام نوشته ها و اوراق آن ها را جمع آورى و در محل مخصوصى نگه دارى کنند. پس از وفات سلیمان(ع) گروهى آنها را بیرون آورده و شروع به اشاعه سحر کردند. بعضى گفتند: سلیمان(ع) اصلاً پیامبر نبود، بلکه به کمک همین سحر و جادوگرى ها، امور خارق العاده انجام مى داد! گروهى از بنى اسرائیل هم از آنها تبعیت کردند. لازمه این گفتار یهود تکفیر سلیمان(ع) بود. خداى متعال در آیه 102 سوره «بقره» به آنها پاسخ مى گوید.

شبهه بخل در مورد حضرت سلیمان(ع)

آیا درخواست حضرت سلیمان(علیه السلام) مبنى بر داشتن حکومتى منحصر به فرد ـ نعوذ بالله ـ نشانه بخل آن حضرت است؟

براى پیامبران عیب و نقصى محسوب نمى شود که براى خود تقاضاى معجزه ویژه اى کنند، تا وضع آنها را کاملاً مشخص کند؛ و تقاضای ملک با آن ویژگی های خاص (که بعد از آن سزاوار هیچ کس نباشد)، توسط حضرت سلیمان(ع) با همین هدف انجام گرفت،  نه از روی بخل.

مواهب الهى به حضرت سلیمان(ع)

ویژگى هاى منحصر به فرد حکومت حضرت سلیمان(علیه السلام) چه بود؟

بنابر آیات 36 تا 40 سوره ص، خداوند پنج موهبت به او اعطا کرده بود؛ 1- تسخیر بادها به عنوان یک مرکب راهوار. 2- تسخیر موجودات سرکش و استخدام آنها در کارهاى مثبت. 3- مهار کردن گروهى از نیروهاى مخرب. 4- اختیارات گسترده در اعطا و یا منع از مواهب به دیگران. 5-  مقامات معنوى که خدا در سایه شایستگى های سلیمان(ع) به ایشان مرحمت کرده بود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الصّادق عليه السّلام :

... رَحِمَ اللّهُ دَمْعَتَکَ، اَما اِنَّکَ مِنَ الَّذينَ يُعَدُّوَنَ مِنْ اَهْلِ الْجَزَعِ لَنا وَالَّذينَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا و يَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا، اَما اِنّکَ سَتَرى عِنْدَ مَوْتِکَ حُضُورَ آبائى لَکَ... .

وسائل الشيعه ، ج 10، ص 397