واژه «خَلق» هم به معناى ايجاد و ابداع چيزى براى نخستين بار و بدون پيشينه است، که این معنی به خداوند اختصاص دارد و بر اين اساس فرمود: «ألا لَه الْخَلْقُ وَ الأمْرُ».  همچنین به معناى ابداع و ايجاد صورتى با تركيب خاص و ساختگى است و اين معنايى است عام و فراگير که به همه نسبت داده می شود؛ خداوند خود از زبان عيساى مسيح(ع) مى فرمايد: «أَنِّى أَخْلُقُ لَكُم مِّنَ الطِّينِ كَهَيْـَةِ الطَّيْرِ...».  پس  واژه «خلق» در سخن عرب به دو معنى است: يكى به معناى «نخستين ايجاد» و ديگرى به معناى «تقدير و ساختن». عبارت «أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ»، يعنى «أحسن المقدّرين».

 براساس قواعد ادبيات عرب، اگر كلمه‌اى مذكّر باشد و به كلمه مؤنّثى اضافه شود، در صورتى كه حذف مضاف جايز باشد و با حذف آن، خللى در معناى جمله پيش نيايد، مى‌توان مضاف مذكّر را به اعتبار خودش مذكّر شمرد و براى آن ضمير، موصول و صفت مذكّر آورد يا آنكه به اعتبار مضاف اليه مؤنّث، آن را مؤنّث به حساب آورد.

در بسیاری از آیات قرآن، به خشم و غضب الهی اشاره می شود، به ویژه خشم خداوند نسبت به «بنی اسرائیل». به یقیین غضب به معنى هيجان درونى توأم با انتقام جويى، برای خداوند مفهومى ندارد. زیرا او فراتر از جسمانیت و تغییر و تغیّر است. از این رو، مفسران غضب الهى را به كيفر عادلانه گنهكاران تفسير كرده اند. امام باقر(ع) می فرماید: «منظور از غضب خداوند متعال، عقاب و كيفر او است. كسى كه گمان كند چيزى خداوند را دگرگون مى سازد [و تغيير حالت مى دهد] كافر شده است».

درباره اينكه آيا خداوند فرزند دارد يا نه، بايد گفت: سه گروه معتقدند که خداوند فرزند دارد: 1. مسيحيان كه حضرت عيسى(ع) را فرزند خدا می دانند. 2. يهوديان كه عُزير را فرزند خداوند مي دانند. 3. مشركان عرب كه ملائكه را دختران خدا مي دانستند. هر سه عقيده باطل است؛ چرا كه داشتن فرزند لازمه اش جسمانى بودن و نياز داشتن و اختيار كردن همسر است و خداوند از همه اين امور پاك و مبرّا است.

«تحيّز» عبارت است از اشغال مكان و دارا بودن جهت خاص که اين از ويژگى هاى موجودات مادّى و لازمه جسميّت است. به اين معنا كه فضايى را به وجود خود اشغال كند و به اين سبب در جهت خاصى قرار مي گيرد و داراى ابعاد شش گانه (راست، چپ، جلو، پشت، بالا و پايين) مي گردد. اشعرى قائل به تحيّز مى باشد و خدا را داراى مكان مى داند؛ اما اماميّه و نيز معتزله با در نظر گرفتنِ آيه كريمه «لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيءٌ»، خدا را از هر گونه شباهت به مخلوق مِبرّا می دانند.

«اشاعره» مى پندارند كه خداوند داراى اعضا و جوارح است؛ دست، پا، صورت و چشم دارد و به آياتى تمسّک جسته اند كه در آنها واژه هاى «يد، وجه، عين و ساق» به كار رفته است. ولى در اين آيه ها دليلى بر پندار اشاعره وجود ندارد؛ زيرا عبارت «غُلِّ يَدْ» كنايه از عجز و ناتوانى است، در مقابل «بَسْطِ يَدْ» كه كنايه از قدرت و توانايى است و در استعمال رايج عرب با همين معنا به كار مى رود. همچنین عين، در آیات قرآن به معناي عنايت خاصّ است. در واقع مقصود در تمامی این آیات، معنی کنایی است.

احاديث بسياری در رابطه با حسن ظن نسبت به خدا وجود دارد. پيامبر(ص) در این رابطه می فرمايد: «سوگند به خداوند، هيچ فرد با ايمانى به خير دنيا و آخرت نمى رسد مگر با حسن ظن به خداوند». همچنین می فرماید: «خداوند كريم است و حيا مى كند از اين كه بنده مؤمنش حسن ظن به او داشته باشد، ولی او را ناامید كند». امام صادق(ع) می فرماید: « حسن ظن به خداوند اين است كه تنها به خدا اميد داشته باشى و جز از گناهت نترسى».

هنگامى كه دو واژه حسن ظن و سوء ظن، درباره خداوند به كار رود، منظور از حسن ظن، امید به وعده هاى الهى است؛ وعده رزق و روزى، وعده يارى كردن يارانش، وعده پيروزى مجاهدان، وعده آمرزش گناهان و مانند اينها. و معنى سوء ظن آن است كه به هنگام بروز مشكلات نسبت به وعده هاى الهى متزلزل شود، و هنگام بروز امتحانات دشوار در مسائل مالى و غير آن، وعده هاى خداوند را فراموش كرده و به گناه رو آورد.

سوء ظن به وعده هاى الهى سبب فساد عبادت مى گردد، چرا كه روح اخلاص را در انسان مى ميراند. علاوه بر اين كه سوء ظن به وعده هاى الهى، انسان را در برابر حوادث سخت، سست و ناتوان مى كند. همچنین او را از عنايات الهى محروم مى كند؛ چرا که خداوند با هر كس مطابق حسن ظن و سوء ظن او رفتار مى نمايد. «لقمان حكيم» به فرزندش مى گفت: «فرزندم نسبت به خدا حسن ظن داشته باش، سپس از مردم سؤال كن كيست كه نسبت به خدا گمان نيك داشته باشد و خداوند مطابق آن با او رفتار نكند؟».

عامل اساسي سوء ظن به خداوند را بايد در «ضعف ايمان» جستجو کرد. عدم ايمان به خداوند، و ضعف باورها نسبت به علم، قدرت، و ساير صفات پروردگار، انسان را به سوء ظن نسبت به وعده هاي الهی كشانیده، و راه هاى سعادت و نجات را به روى انسان مى بندد.