حكم «کم فروشی» در اسلام و سرنوشت «کم فروشان»

«کم فروشی» در اسلام چه حكمي دارد و چه سرنوشتی در انتظار «کم فروشان» است؟

در اسلام «کم فروشی» از گناهان کبیره است و بسیار از آن مذمّت شده است، «قرآن» مي فرمايد: «واى بر كم فروشان! آنان كه وقتى براى خود چيزى از مردم با پيمانه مى گيرند، [حقّ خود را] به طور كامل دريافت مى دارند؛ ولى هنگامى كه براى ديگران پيمانه يا وزن مى كنند، كم مى گذارند، آيا گمان نمى كنند كه برانگيخته مى شوند، در روزى بزرگ؟!». هرچند آيات «قرآن» در مورد كم فروشى در تجارت و مسائل مالى سخن مى گويد؛ ولى اين گناه بزرگ، اختصاص به مسائل اقتصادى ندارد و هركس مسئوليّتى داشته باشد و در حوزه مسئوليّت خود كم كارى كند، شامل او نيز مى شود.

استجابت دعاي سه گروه از زبان امام صادق(ع)

طبق فرمايش امام صادق(ع) دعای چه کسانی ردّ نمی شود؟

به فرموده امام صادق(ع) دعای سه گروه ردّ نمی شود: 1. دعاى پدر در حق فرزند وقتی كه فرزند كارِ نيكى در حقِّ پدر انجام می دهد و نفرين پدر در حقِّ فرزند زمانى كه فرزند مورد عاقّ پدر قرار مى گيرد. 2. نفرين مظلوم بر كسى كه به او ظلم كرده، و دعاى مظلوم در حقّ كسى كه او را یاری کرده است. 3. دعاى مؤمن در حق کسی که از او تقاضاى كمك كرده و او اجابت نموده و نفرين مؤمن در مورد كسى كه تقاضاى كمك از او كرده و وی قادر بر كمك او بوده؛ ولی او را کمک نکرده است.

«عجله» یونس(ع) در نفرین قومش

ماجرای «عجله» حضرت یونس(علیه السلام) براي عذاب قومش چگونه در قرآن بیان شده است؟

در سوره «قلم» به داستان حضرت یونس(ع) اشاره شده و می فرماید: حضرت یونس(ع) مدت ها همانند پدرى مهربان و دلسوز به تبليغ و هدايت قوم خويش پرداخت؛ ولى در برابر منطق حكيمانه اش چيزى جز مغالطه و سفسطه از دشمنان نشنيد. او سرانجام از آنها مایوس شد و آنان را نفرین کرد و بدون آن كه بار ديگر اتمام حجّت كند قومش را ترک کرد. ولی از آنجا که خداوند از پیامبرش، بیش از این صبر و حوصله می طلبد، لذا حضرت یونس(ع) را به خاطر عجله در تقاضای نزول عذاب و ترک اولی مورد سرزنش و تحت فشار قرار داد.

معنای واژه «ويل»

واژه «ويل» در قرآن کریم به چه معناست؟

واژه «ويل» در مقام نفرين و به معني «هلاکت» و يا به معني «انواع عذاب» بکار می رود؛ و تفسیر آن به چاه يا وادى پر عذابى در جهنم، در واقع از قبيل تفسير كلى به مصداق است. با مراجعه به قرآن استفاده می شود که موارد استعمال این واژه در مورد كارهاى بسيار زشت می باشد.

واکنش صحیح در مقابل ظلم و ستم ديگران

امام علي(علیه السلام) واکنش صحیح در مقابل ظلم و ستم ديگران را چه می داند؟

ایشان در این باره می فرماید: «نبايد ظلم كسى كه بر تو ستم روا مى دارد بر تو گران آيد». آری نباید هنگامى كه ستمى بر انسان مى شود و او توانايي برطرف كردن ظلم را ندارد گرفتار يأس و نااميدى و بدبينى شود و زبان به نفرين و آه و ناله گشايد. البته اين سخن به معنی سکوت در برابر ظالم نیست؛ زيرا اسلام معتقد است كه «نه ستم كنيد و نه بگذارید به شما ستم شود».

نشانه هاي شكل گيري «فتنه» از زبان امام علي(ع)

امام علی(علیه السلام) در خطبه 151 نهج البلاغه، چه نشانه هائي را در شكل گيري «فتنه ها» بيان كرده است؟

امام(ع) درباره نشانه هاي شكل گيري فتنه ها می فرمایند: «اى گروه عرب! در آينده هدف بلاهايى قرار خواهيد گرفت؛ از مستىِ نعمت بپرهيزيد، و از بلاهايى كه كيفرِ اعمال شماست بر حذر باشيد، هنگامى كه گرد و غبار حوادثِ ناشناخته بر مى خيزد و ... و باطن آن ظاهر گردد، با احتياط گام برداريد، ... رشد آنها مانند رشد جوانان و آثارشان مثل آثار سنگ هاى سخت و محكم است، ... آنها براى بدست آوردن دنياى پست بر يكديگر سبقت مى جويند و مانند سگانى كه بر سر مردار گنديده اى ريخته اند با يكديگر نزاع مى كنند، ولى بزودى پيروان، از پيشوايان خود بيزارى مى جويند و رهبران از پيروانشان؛ و عاقبت با بغض و كينه از هم جدا شده و هنگام ملاقات همديگر را لعن و نفرين مى كنند!».

معرفی ابوالخطاب

ابوالخطاب کیست؟

محمد بن ابى زینب مقلاص اسدی که فرقه غالى خطابیه به وى منسوب است یکى از پایه گذاران اسماعیلیه است. او قبل از گرایش به غلو از یاران مهم امام صادق(ع) بود ولی امام افکارش را شدیداً رد کرد و در مواضع گوناگون به لعن و نفرین او پرداخت و از او با عناوین کافر، مشرک و دشمن خدا یاد کرد. او به امام صادق(ع) دروغ مى بست و احادیثى را به نام امام از خود ساخته و در کتاب های روایی قرار مى داد. از اندیشه هاى مهم ابوالخطاب، حلول روح الهى در انسان، تناسخ و اباحه گرى است.

نفرين بُسر ابن ابي ارطاة توسط علي(ع)

اميرالمؤمنين علي(عليه السلام) بُسر را چگونه نفرين نمود؟!

در برخی کتب مثل الغارات و الكامل فى التاريخ آمده است که امام علی(ع) در مورد بُسر ابن ابى ارطاة، از یاران معاویه و قاتل دو کودک عبیدالله بن عباس، فرمود: «خدایا تا عقلش را نگيرى، او را نميران». بعد از مدتی گرفتار وسواس شد و عقلش زايل گشت.

شکایت علی(ع) از امّت نزد پیامبر(ص)

ماجرای شکایت امام علی(علیه السلام) از امت به رسول خدا(صلی الله علیه و اله) چیست؟

امام علي(ع) در مدّت بيست و پنج سال خانه نشيني و در دوران كوتاه حكومتش، دائماً با كارشكنى هاي دشمنان روبرو شدند. همان ها كه در دوران خلفا به انحرافات متعددي عادت كرده بودند، با انواع خصومت ها، كارشكنى ها و نامهربانى ها چنان حضرت را تحت فشار قرار داده بودند كه وقتي در بستر شهادت، پيامبر(ص) را خواب ديدند عرض كردند: «اى رسول خدا! چه كژى ها و عداوتها كه از امّتت ديدم؟!». پيامبر(ص) هم فرمود: «آنها را نفرين كن». ایشان هم فرمود: «خداوند بهتر از آنان را به من دهد و به جاى من شخص بدى را بر آنان مسلّط كند».

معرفی «مروان بن حكم»

«مروان بن حکم» چگونه شخصیتی بود؟

«مروان بن حَكَم» از دشمنان سرسخت امام على(ع) بود. پدرش «حَكَم» به خاطر كارشكنى هاى مكرّر بر ضدّ پيامبر(ص) به طائف تبعيد شد و مورد نفرين ایشان قرار گرفت. خليفه سوم، حَكَم را به مدينه آورد و جزو خواص خود كرد. مروان بعد از قتل عثمان، با على(ع) بيعت كرد؛ ولى خيلي زود به اصحاب جمل پيوست و در جنگ اسير شد و بعد از آزادي به معاويه پيوست. او بعد از معاوية بن يزيد به خلافت رسيد و تصميم گرفت خلافت را بعد از خود به فرزندش عبدالملك و سپس عبدالعزيز بسپارد و سرانجام توسط همسرش كه مادر خالد بن يزيد بود كشته شد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

اصْرِفْ إلى الآخِرةِ وَجهَکَ، واجْعَلْ للهِ جِدَّکَ

به آخرت روى آور و توان و کوشش خود را براى خدا مصروف کن

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58