اولا: نمى توان گفت هر ندا و درخواستى عبادت و پرستش است؛ چرا که در قرآن مجيد لفظ «دعوت» در مواردى به كار رفته است كه هرگز نمى توان گفت مقصود از آن عبادت است. نیز دعا در مجموع آيات مورد استناد وهابی ها علیه شیعه، انصراف به «عمل بت پرستان» دارد و ارتباطی با «توسّل» شیعیان ندارد و خود آيات ياد شده گواه روشن هستند كه مقصود از «دعوت» در آنها، مطلق درخواست و طلب حاجت نيست، بلكه «دعوت عبادت و پرستش» است.
ثانیا: زمزمه کردن عباراتی چون «یا رسول الله» و «یا علی» و «یا حسین» و طلب یاری از وجود مقدس ایشان اصطلاحا «توسل» نامیده می شود و توسل امری مشروع است. شخص متوسّل در واقع خواسته خود را از خدای متعال طلب می کند و فقط احترام و جایگاه انبیاء و اولیاء را نزد خدای متعال، واسطه ای برای جریان یافتن کرامات و فیض های الهی قرار می دهد.
ثالثا: مستقلّ در تأثير، تنها ذات پاك خداست و در توسل نیز چیزی جای خدا را نمی گیرد. انسان استغاثه کننده، تنها زمانی عملی مشرکانه و کفر آمیز مرتکب شده است که ایجاد امور را به دست عاملی مستقل از خداوند بداند. اگر کسی بر این باور باشد مشرک یا کافر شده است؛ امّا اگر به تبعی و اکتسابی بودن عمل ولیّ یا پیامبر خدا باور داشته باشد، ایرادی نخواهد داشت.
رابعا: ندا و تخاطب با اولیا و انبیا هیچ اشکالی ندارد؛ زیرا: گاهی از آنها می خواهیم برای ما استغفار کنند، که می توان نمونه هایی را از قرآن مجید در مشروعیت آن یافت. گاهی این ندا و تخاطب در واقع التماس مستقیم از خداوند به احترام این نام هاست. گاهی نیز ما از آنها می خواهیم که حاجت های ما را از خداوند طلب کنند، چون آنها خود اسباب و محل فیض الهی هستند. هیچ کدام از این حالات شائبه شرک ندارند.

اولا: بیانات روایی ما را به این حقیقت رهنمون می سازند که استجابت دعا امری مطلق نیست، بلکه مشروط به شرایطی است مانند: توبه و خودسازی و کوشش برای پاکی قلب و روح، پرهیز از تغذیه از حرام و غصب اموال و ستم به دیگران، مبارزه با فساد و دعوت به حق، عمل به پیمان های الهی، توأم شدن دعا با عمل و تلاش و کوشش و... .
ثانیا: خدا بر اساس عدالت، مصلحت بندگانش را رعایت می کند و برآورده سازی حاجات شان را در ارتباطی مستقیم با مصالح شان، اعمال می نماید نه بر اساس ترتیب اثر دادن فوری به خواسته های بندگان. می توان گفت که مهم ترین شرط استجابت دعا مصلحت بودن آن برای بنده است.
ثالثا: خداوند بر اساس اطلاع کاملش از مصالح و مفاسد، گاهی مطلوب دعاکننده را فورا عطا می کند، گاهی درخواست او را اجابت می کند و می پذیرد ولی به خاطر اینکه دوستش دارد مطلوب او را با گذشت مدتی عطا می کند، گاهی دعای او را می پذیرد و مستجاب هم می کند امّا اثر آن را «پاک شدن» گناهان و کفاره آنها قرار می دهد و گاهی نیز ضمن پذیرش آن دعا، آن را ذخیره و توشه آن بنده برای آخرتش قرار می دهد.

طبق آیات 128 تا 129 سوره بقره، حضرت ابراهیم(ع) و فرزندش اسماعیل(ع)، هنگام بنای کعبه پنج تقاضاى مهم را از خداوند جهان مى کنند:1- ما را تسلیم فرمان خودت قرار ده؛ 2- از دودمان ما امتى مسلمان و تسلیم در برابر فرمانت قرار ده؛ 3- چگونگی پرستش و عبادت خودت را به ما نشان ده؛ 4- توبه ما را بپذیر و رحمتت را متوجه ما گردان؛ 5- در میان آنها پیامبرى از خودشان مبعوث کن تا آیات تو را بر آنها بخواند و کتاب و حکمت را به آنان بیاموزد.

در تعالیم اسلامی سفارش شده که قبل از اظهار عجز و ناتوانی دیگران به آنها کمک کنید و آن را یکی از نشانه های ایمان شمرده اند، قرآن یکی از صفات مؤمنين را شتاب كردن بسوی خيرات می داند «أُوْلَئِكَ يُسَارِعُونَ فِى الْخَيْرَاتِ وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ»، در جاى ديگر نيز مى فرمايد: «با انجام كارهاى نيك به سوى مغفرت و آمرزش پروردگارتان بشتابید». در روايتى آمده است: «نيكوئى كردن بدون درخواست و عطا كردن پيش از درخواست، از بزرگترين كرامتها است».

قرآن، درباره دعاي مؤمنان در سرزمين منا مي فرمايد: «رَبَّنا آتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ». اينان در طلب حسنات و خوبيهاي دنيا و آخرت هستند. اگر انسان خواست به خيري برسد، نبايد پيشنهاد بدهد كه خدايا فلان چيز را بده؛ چون در بسياري از موارد خداوند براي آزمايش همان را عطا مي كند كه به زبان شخص جاري شده است. از اين رو بهترين پيشنهاد و دعا اين است كه انسان، فضل پروردگار را طلب كند. لطف و خير او را طلب كند و بگويد: حسنات دنيا و آخرت را به من عطا كن.

ممکن است کسی بگوید خداوند، آگاه به نهان و آشکار بوده و مصالح بندگان را می داند، از این رو «دعا» و «نیایش» ضرورتی نداشته و باید راضی به مقدرات الهی بود. در پاسخ می توان گفت: بی شک خداوند به نهان و آشکار همه موجودات علم داشته و مصلحت آنان را می داند، اما ممکن است مصلحت مشروط به دعا باشد. از این رو امام صادق(ع) به «میسر بن عبدالعزیز» فرمودند: «با پروردگار خود نیایش کن؛ زیرا نزد خداوند منزلتی است که جز از طریق درخواست به آن نخواهی رسید و اگر فردی درخواست نکند، چیزی به او عطا نخواهد شد».

دعاى مستجاب دعائى است که به هنگام اضطرار و ناکام ماندن تمام کوشش ها انجام گیرد، لذا مفهوم دعا درخواست فراهم شدن عواملى است که از دائره قدرت انسان بیرون باشد، آن هم از کسى که قدرت بى پایان دارد. ولى این درخواست نباید فقط زبانی باشد؛ بلکه باید از تمام وجود او برخیزد. گاهی هم دعا در موارد قدرت انجام مى گیرد که نشان دهنده عدم استقلال قدرت هاى ما در برابر قدرت پروردگار است. درنتیجه دعا یک نوع بیدارى دل و پیوند باطنى با مبدأ نیکى ها است و قلب و روح از طریق دعا پیوند نزدیک با خدا پیدا می کند.

این کار اولا: عین توجه به خدا و انجام عبادت در ضمن عبادت است، ثانیا: توجه به امور مادی و غیر خدا صورت نگرفته. جای تعجب است که برخی آنرا فعل کثیر دانسته اند درحالیکه اموری شدیدتر از این مثل کشتن پشه یا شیر دادن به بچه را فعل کثیر ندانسته اند! 

براى پیامبران عیب و نقصى محسوب نمى شود که براى خود تقاضاى معجزه ویژه اى کنند، تا وضع آنها را کاملاً مشخص کند؛ و تقاضای ملک با آن ویژگی های خاص (که بعد از آن سزاوار هیچ کس نباشد)، توسط حضرت سلیمان(ع) با همین هدف انجام گرفت،  نه از روی بخل.