احتمال نظم و هماهنگی در امور اتفاقی و تصادفی در حد صفر است. نظم و هماهنگی در پدیده های عالم، شائبه اتفاقی و تصادفی بودن آفرینش را از موضوعیت می اندازد و خبر از خالقی دانا، توانا، هوشمند و حسابگر برای آن می دهد. ما هرگز نمى ‏توانيم اندازه‏ گيرى موجودات مختلف اين جهان و كميت و كيفيت حساب شده آن را معلول تصادف بدانيم، زیرا با «حساب احتمالات» سازگار نيست. ما روی هر پدیده ای که مطالعه کنیم خواهیم دید که ساختار آن از انسجام و عملکرد آن از قوانین مشخص و ثابتی پیروی می کند. ما هر قدر مطالعات خود را دقيق تر و عميق تر كنيم به وحدت و يگانگى خالق جهان هستی ايمان بيشترى پيدا خواهيم كرد و امکان ناپذیری پدید آمدن آن بر اساس تصادف را عمیق تر درک خواهیم نمود.

می توان با توجه دادن او به ندای فطرت و نظم حاکم بر جهان و دعوت کردن او به تأمل در پدیده های مرگ و حیات، در کنار ادله عقلی صرف، با او بحث و گفتگو کرد.
امور فطرى همواره در طول تاريخ ثابت است و نوعى خداباوری در نهاد و فطرت هر فردی وجود دارد.
همچنین نظم در هر مجموعه ای، حکایت از شعور، طرح و هدف می کند و انسان هر کجا نظم و قوانین ثابتی دید، مبداء آن را جست و جو کرد.
هر انسانی اعتراف مى كند كه حیاتش از خودش نیست و همه مى ميرند؛ اينجا نيز جاى تفكر و انديشه است؛ اگر هستى آنها از خودشان بود، بايد جاودانه می بودند!
طبق برهان عقلی «امکان و وجوب» نیز جهان و موجوداتش همه از ممکنات اند که برای وجودشان نیازمند موجود و علّتی می باشند که وجودش ذاتی است و نیازمند به علتی نیست.

در آسمان بیشمار ستاره مشاهده می شود که فاصله آن ها را با سال نوری - مقدار فاصله اى که نور در مدّت یکسال طى مى کند، که سرعتی معادل 300 هزار کیلومتر در هر ثانیه است- تعیین می کنند. در هر روز 350 هزار میلیون تن از حجم خورشید به حرارت و انرژى تبدیل مى شود اما شگفت انگیز است که این نقصان فاحش طىّ سالیان طولانی، اثر محسوسى بر نور و حرارت آن نداشته است. با تأمّل در حرکت سیّارات، فاصله آنها، قانون جاذبه عمومى و خلاصه نیروى گریز از مرکز، آیا ممکن است این سازمان عظیم و منظّم، معلول تصادف و اتّفاق باشد.

در رویکرد منطقی به برهان نظم، و با مطالعه دستگاه هاى مختلف جهان هستى در مى  یابیم که درتمام هستی، نظم و حساب دقیقى حکمفرماست و هر موجودى در مسیرى معیّن و به سوى هدفى مشخّص، پیش مى رود (صغری). این گونه پدیده نمى-تواند معلول تصادف باشد (کبری). بنابراین، جهان آفرینش، معلول یک مبدأ بزرگ علم و قدرت است که از روى هدف و اراده مشخّصىی، به آفرینش هستی پرداخته است.

انسان موجودی «مختار» است، که بر مبنای اختیار و انتخاب خویش، اقدام به انتخاب همسر و تشکیل زندگی می نماید. لذا «انتخاب درست یا غلط انسان» و همچنین داشتن «دانش و مهارتهای زندگی و همسرداری»، تعیین کننده تلخیها و شیرینیهای بعد از ازدواج خواهد بود. بنابراین اعتقاد به امور موهومی چون: قسمت، بخت، اقبال، شانس، طالع، تصادف، و مانند اینها هیچ کدام پایه و اساسی ندارند و از لحاظ شرع و عقل فاقد اعتبار هستند.

تنها چیزی که طبق این نظریه (بر فرض قبول آن) ثابت می شود این است که عالم ماده «حادث» است و این حدوث انفجاری و یکباره جهان، با «وجود خدا» منافات ندارد، چون خود این «انفجار» و «هسته اولیّه و متراکم جهان» نیاز به «علت» دارد. همان «ذره ای» که طبق این نظریه، این همه کهکشان از انفجار آن پدید آمده و با این نظم در حال حرکت هستند، هر چه باشد خود نیاز به خالقی دارد و از «عدم» بوجود نیامده و همان خالقی که آن «ذره» را بوجود آورده، این نظم شگفت انگیز را بین ذراتی که از انفجار آن حاصل شده قرار داده است و همه حرکات این عالم را اداره می کند، و هیچ چیزی در عالم «تصادفی» اتفاق نمی افتد، بلکه «علتی» دارد.

رشته های تفکر مادی گری بر اصول زیر استوار است: ماده و آثار آن، تمام هستی را فراگرفته و هر حادثه ای در جهان، معلول علت مادی است و سرچشمه تغییر و تحول پدیده ها، ماده ازلی است و هستی بر حسب اتفاق به وجود آمده و هیچ طرح و نقشه ای در ساختمان و سازمان آن وجود ندارد. این اصول ریشه تمام افکار و عقاید مادی گرایان است.

در برهان نظم، با مشاهده آثار و نشانه هاى نظم در سرتاسر جهان، به علم و دانش سازنده آن پی می بریم. در حقیقت، یک نوع ارتباط و هماهنگى بین تمام اجزا و موجودات هستى دیده مى شود. به عنوان مثال: دستگاه گوارش، فعّالیّت هاى معده برای هضم غذا، ترشحات غده های معده و باز و بسته شدن دریچه معده، نمونه ای از هماهنگی اعضای بدن است. نمی توان باور کرد که دقت و نظم چنین سازمانی، نتیجه اتفاق و تصادف باشد بلکه آفریدگاری دانا و توانا، این سازمان عظیم را بر طبق طرح و نقشه رهبری می کند.