منظور از راندن شیاطین با شهاب آسمانی در بیان قرآنی؟!

قرآن در آیه 16- 18 سوره حجر سخن از «برجهای محفوظ» در آسمان می کند که خداوند آنها را با «شهاب مبین» در برابر نفوذ «شیاطین» حفظ می کند، آیا این سخن با علم جدید و درک ما از شهاب سنگ سازگار است؟!

این آیه شبيه آياتى است كه با تمثیل و کنایه در صدد تشبيه «معقول» به «محسوس» است. منظور از آسمان در آن عوالم ملكوت است و منظور از نزديک شدن شياطين به آسمان و «استراق سمع» و «طرد شدن آنها» به وسيله «شهاب ها» اين است كه اين شياطين هر گاه بخواهند به عالم فرشتگان نزديک شوند، به وسيله نور ملكوت طرد مى شوند. البته از آنجا که می توان با شواهد قرآنی و حدیثی، آسمان را به معنای آسمان معنوی و ستارگان را می توان به معنای شخصیت های روشنی بخش جامعه انسانی دانست، با توجه به این معانی، معنای آیه این است که همواره شياطين در تلاشند تا به آسمان حقیقت راه يابند و با انواع‏ وسوسه ها در دل مؤمنان راستين و حاميان حق نفوذ كنند. اما مردان الهى و رهبران راه حق از پيامبران و امامان گرفته تا دانشمندان متعهد، با امواج نيرومند علم و تقوای خود آنان را از نزديک شدن به اين آسمان باز می دارند.

ناسازگاری قرآن با علم در مورد «وضعیّت ستارگان»!

چرا قرآن كريم برخلاف علم نوين، كاركرد ستارگان را «راندن شياطين» معرفی نموده است؟!

پيش از هر چيز بايد دانست كه تعابير قرآن درباره موجودات ماوراى طبيعت، بر ظاهر حمل نمى‌شود؛ زيرا هم فهم بشر محدود است و هم قالب الفاظ بشرى گنجايش مفاهيم دقيق غير مادى را ندارد. مفاهيمى كه اصولاً از قلمرو حس و ماده بيرون است. به ديگر سخن، هم فهم بشر و هم الفاظ بشرى، محدود و كاربرد آنها صرفاً در گستره عالم ماده است؛ به همين دليل نمى‌توان به كمك آنها از جهان لطيف و ظريف مجردات خبر داد. بنابراين هرگاه در قرآن كريم سخن از عالم مجردات به ميان مى‌آيد، بى گمان كاربردى استعارى و تمثيلى است. آری نبايد عالم بالا را همانند جهان ماده انگاشت، با اين تفاوت كه جايگاه آن بالاتر از اين عالم است؛ زيرا چنين برداشتى انگاره‌اى مادّى از يك مفهوم فرامادّى است كه با هم تفاوت بنيادين دارند....

شرح صفت «خالقیت» خداوند

امام علي(ع) در خطبه 163 نهج البلاغه، کدامیک از «صفات فعل» خداوند را شرح می دهد؟

امام علي(ع) در بخشی از خطبه 163 «نهج البلاغه»، درباره یکی از «صفات فعل» خداوند، یعنی آفرینش جهان هستی و عجایب و شگفتی های آن، مي فرمايد: «ستايش، مخصوص خداوندى است كه آفريدگار بندگان است؛ خداوندى كه گستراننده زمين، جارى كننده سيل در رودخانه ها و روياننده گياهان بر كوهها و تپه هاست». حضرت پس از اشاره به آفرینش انسان که شاهکار بزرگ آفرینش است، به سه موضوع محل سکونت و آب و مواد غذایی اشاره نموده تا حس شکرگزاری بندگان را برانگیزد و برای معرفت خداوند آماده سازد؛ چرا که این «صفت فعل» برای همه مردم قابل درک و معرفت آفرین است.

شکافته شدن «کرات آسمانی» از نشانه های «قیامت»

قرآن کریم، شکافته شدن «کرات آسمانی» را در «قیامت» چگونه توصیف مي کند؟

از نشانه هاى پايان جهان و نزدیکی «قیامت»، دگرگون شدن نظام كواكب و شكافتن كرات آسماني است كه در آيات فراوانى از «قرآن» به آن اشاره شده و با تعبيراتي مانند انشقاق، انفطار و فتح آمده است. اين تعابير، ابعاد دگرگونى آسمان ها و كواكب آسمانى را در پايان جهان به خوبى روشن مى سازد و بيان مى كند كه تمام منظومه ها و ستارگانِ ثابت و سيار همه مانند يك طومار بهم پيچيده مى شوند.

«دگرگوني زمین» از نشانه هاي «قیامت»

منظور از «دگرگوني زمين» که از نشانه هاي نزديك شدن «قیامت» است، چیست؟

از نشانه هاي نزديك شدن «قيامت»، «دگرگوني زمين» است. به تاكيد «قرآن»، وعده الهى در آن روز تحقق مى يابد و اين زمين به زمين ديگر و آسمان ها [به آسمان هاى ديگر] مبدّل مى شود و انسان ها در پيشگاه خداوند واحد قهّار، ظاهر مى گردند. منظور از تبديل زمين به زمين ديگر در اينجا عوض شدن ذات آن نيست؛ بلكه منظور، تبديل صفات آن است، مانند از ميان رفتن كوه ها و صاف و مسطح شدن آن، بى آنكه ذات آن عوض شود.

شاخصه های «اعجاز علمی» قرآن

«اعجاز علمی» قرآن با چه موارد و مصادیقی قابل اثبات است؟

«اعجاز علمى قرآن» مربوط به اشاراتى است كه از گوشه هاى سخن خداوند آشکار شده و هدف اصلى نبوده؛ زيرا قرآن كتاب هدايت است و هدف اصلى آن جهت بخشيدن به زندگى انسان و آموختن راه سعادت است. اما برخی، قرآن را علاوه بر يك كتاب تشريعى، كتاب علمى نيز می دانند، و نکته دیگر اینکه، آيا قرآن در هنگام تحدّي، به این اشارات علمی نیز نظر داشته است؟ برخى معتقدند، اين گونه اشارات علمى دليل بر اعجاز می باشد؛ زیرا چنين سخنی در آن روزگار، جز از پروردگار جهان امكان صدور نداشته، لذا مسئله اعجاز علمى قرآن مطرح گرديده است!

مراحل آفرینش «آسمان ها»

امام علي(علیه السلام) مراحل آفرینش «آسمان ها» را چگونه به تصوير مي كشد؟

امام علي(ع) درباره مراحل آفرينش آسمان ها می فرماید: «به آسمان ها در حالى كه به صورت دود بود، فرمان داد [فرمانى تكوينى، براى پيمودن مراحل خلقت و تكامل]، سپس [خلقت، وارد مرحله تازه اى شد] و در اين هنگام، میان بخش هاى مختلف آن پيوند برقرار گشت، سپس آسمان ها را از هم جدا ساخت و درهاى بسته آنها را باز گشود [و در ميان آنها فاصله انداخت]، و نگهبانانى از شهاب هاى ثاقب [و پر نور] بر هر راهى گماشت، آن ها را با دست قدرتش از اينكه گرفتار حركات ناموزون گردند [در ميان فضا] نگاهداشت و به آنها فرمان داد كه تسليم امر او [و قوانين آفرينش] باشند!».

نقش «کوه ها» در زندگي انسان

«کوه ها» چه نقشی در زندگي انسان ها دارند؟

پیدایش «کوهها» نقش مؤثّرى در حیات انسانها دارد؛ زیرا كوهها عامل موثّرى براى پیشگیرى از لرزش زمین بر اثر فشار درونى، عامل مؤثّرى براى پیشگیرى از ناآرامى زمین بر اثر فشار بیرونى، پناهگاهى در مقابل طوفان ها، وسیله اى براى متوقّف ساختن ابرها و نزول بارانها، عاملى براى ذخیره کردن آبها، محلى براى ذخیره آب هاى درونى، مانع برخورد شدید هوا بر قشر جامد زمین، فراهم ساختن محیط براى پرورش انواع مختلف گیاهان و محصولات، مرکز معادن عظیم و تأمين كننده بخش مهمّى از مصالح ساختمانى بناهاى مهم و محکم و ... هستند.

برکات نزول باران از زبان امام علي(ع)

امام علي(علیه السلام) چه آثار و برکاتی را برای باران بر می شمارد؟

امام علي(ع) درباره آثار و بركات باران مي فرمايد: «هنگامى كه ابرها سينه بر زمين نهادند، و آب هاى فراوان را كه بر دوش داشتند فرو گذاردند خداوند به وسيله آن از زمين هاى خشك و بى گياه، نباتات فراوانى رويانيد و از دامنه كوه هاى كم گياه، سبزه بسيار خارج ساخت، پس زمين به زيور باغ هايش غرق شادى شد، و با لباس نازك گلبرگ ها كه بر خود پوشيده به ناز آمد، و از زينتي كه از گردنبند گل هاى گوناگون يافته بود، در شادى فرو رفت!، همه اينها را غذا براي انسان ها و روزى براى چهارپايان قرار داد». پس زیبا شدن جهان طبیعت، بقای حیات موجودات، منشاء مواهب زیاد برای تغذیه حیوانات و تأمين نیازمندی های انسان از فوائد باران است.

به تصوير كشيدن «عظمت جهان» توسط علي(ع)

امام علي(ع) در خطبه 160 «نهج البلاغه» عظمت جهان خلقت را چگونه به تصویر می کشد؟

ایشان می فرمايد: «خداوندا! آنچه از مخلوقات مي بينيم و از قدرتت در شگفت مي شويم و وصف عظمت سلطنت تو را بيان مى كنيم، چه اهمّيّتى دارد؟ در حالى كه آنچه از ما پنهان، و چشمانمان از ديدن آن قاصر و عقلمان از دركش ناتوان، و پرده هاى غيب ميان ما و آنها فاصله افكنده، بس عظيم تر است، آن كس كه قلبش را از همه چيز تهى كند و فكرش را به كار گيرد می بیند چگونه عرش را برپا ساخته و مخلوقاتت را آفريده اى، كُرات آسمان را در هوا معلّق كرده و زمينت را بر روى امواج آب گسترده اى [پس] به يقين ديده فهمش باز؛ عقلش مبهوت؛ شنوائي اش حيران، و انديشه اش سرگردان مى ماند!».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال رسول الله(صلى الله عليه وآله):

مَنْ حجَّ أوِ اعْتَمَرَ فَلَمْ يَرْفَثْ وَلَمْ يَفسُقْ يَرْجِع کَهَيئَةِ يَوْم وَلَدَتْهُ اُمُّهُ.

کسى که حج يا عمره انجام دهد و در آن گناه و فسقى مرتکب نگردد، برمى گردد، همانند روزى که از مادر متولد شده است.

سنن دارقطنى: 2 / 284