نه تنها در مكان دفن يادگار پيامبر(ص) اختلاف است بلکه در تاريخ فوت آن حضرت نيز اختلاف است. بر طبق روايت معروفى از امام صادق(ع)، آن حضرت در سال 11 هجرى و 75 روز بعد از رحلت پیامبر(ص) یعنی در يكى از سه روز 13، 14 یا 15 ماه جمادى الاول به شهادت رسید. لکن در حديث ديگرى آمده است كه شهادت آن بانوى گرامى در روز سه شنبه سوم جمادى الثانی سال 11 هجری واقع شده است، یعنی ميان رحلت پيامبر و شهادت حضرت زهرا(س) 95 روز فاصله بوده است.

شك نيست كه «صحابه» پيامبر(ص) از احترام خاصى برخوردارند؛ امّا اين احترام تا زماني است كه آنها از مسير واقعى اسلام منحرف نشده باشند. دخالت طلحه و زبير در ريختن خون هفده هزار مسلمان در ميدان جنگ جمل، جنگ خليفه اول با اصحاب ردّه! و غضب پيامبر(ص) نسبت به «ثعلبة بن حاطب» نمونه‌هايي از انحرافات صحابه است. پس اگر بگوییم صحابه پيامبر(ص) مرتكب هيچ گناهى نشدند و پاك بودند، انكار بديهيات است و اگر بگوییم كه با وجود انجام گناه و اعمال خلاف مورد رضايت خدا هستند، مفهومش آنست كه خدا رضايت به گناهِ آنها داده است!

قرآن در آیات مختلف حرف ها و اعمال برخی صحابه را نقد کرده و در برخى از آیات، گروهى را مى ستاید. در آیه 144 سوره آل عمران، واقعه اُحد مقدمه و هشدارى براى پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) بود و مردم را خبر داد و توبیخ کرد که اگر پیامبر(ص) بمیرد یا کشته شود، از دین بر مى گردند. این آیه خبر مى دهد که بازگشت از دین پس از رحلت پیامبر(ص)، امکان دارد. پس آیا مى توان کسانى را که چنین احتمالى در باره آنان مى رود، به عدالت کامل که هم مرز با عصمت است توصیف کرد؟
 

روایات فراوانی از پیامبر(ص) نقل شده که گروهی از اصحاب را از ورود به حوض کوثر باز می دارند؛ زیرا پس از پیامبر(ص) برخلاف سفارش آن حضرت(ص) رفتار کرده و مرتد شده اند؛ لذا نمی توان همه صحابه را عادل دانست. بخارى از ابوحازم نقل مى کند که پیامبر(ص) مى فرمود: «من پیشتر از شما بر حوض کوثر وارد مى شوم. هرکس بر آن وارد شود از آن مى نوشد و هر که از آن بنوشد پس از آن هرگز تشنه نخواهد شد. گروه هایى بر من وارد مى شوند که آنان را مى شناسم، آنان هم مرا مى شناسند، سپس میان من و آنان فاصله مى افتد».

بخارى نقل مى کند: پیامبر خدا(ص)، خالد بن ولید را به سوى بنى خزیمه فرستاد. او هم آنان را به اسلام فراخواند اما خوب نتوانستند بگویند «اسلمنا» (مسلمان شدیم) و به جاى آن «صبأنا» مى گفتند، خالد شروع کرد به کشتن و اسیر گرفتن آنان و به هر یک از ما اسیرى را سپرد. روزى هم به ما دستور داد که هر کس اسیر خود را بکشد. گفتم: به خدا اسیرم را نمى کشم و یاران من نیز اسیر خود را نمى کشند. تا آنکه به حضور پیامبر(ص) رسیدیم و ماجرا را گفتیم. رسول خدا(ص) دست خود را بلند کرد و دوبار فرمود: «خدایا، من از آنچه خالد انجام داده، به پیشگاه تو برائت مى جویم».

امام علی(ع) هنگام خاکسپاری حضرت زهرا(س)، خطاب به رسول اکرم(ص)، سخنانى فرمود که دلالت بر عظمت حضرت زهرا(س) و نشانه شدت ناراحتى امام(ع) از فراق جانگداز اوست. ایشان می فرماید: «امانتی که به من سپردید بازگردانده شد و این مصیبت طاقت از کفم ربود، اگرچه بعد از غم رحلت شما، صبر بر آن ممکن شده است، این فراق اندوهم را جاودانه کرد و شبهایم با بی قراری عجین گردید تا وقتی به شما ملحق شوم. ای رسول خدا(ص) از او بپرس که چگونه امت در فاصله کوتاهی بعد از شما برای ظلم به او دست به دست هم دادند».

با رحلت پیامبر(ص) کینه هاى بدر، خیبر و حنین که در عصر پیامبر(ص) زیر خاکستر پنهان بود آشکار گشت. احزاب منافقین به جنب و جوش افتادند تا هم از اسلام انتقام بگیرند و هم از خاندان پیامبر(ص). فاطمه زهرا(س) در مرکز دایره ای بود که تیرهاى زهرآگین دشمنان از هر سو به سمت آن پرتاب مى شد. فراق و جدایى دردناک پدر، مظلومیت جانکاه همسرش على(ع)، توطئه هاى دشمنان بر ضد اسلام و نگرانى از آینده مسلمین و حفظ میراث قرآن، دست به دست هم داده، قلب و روح پاکش را سخت مى فشرد.
 

حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیّه ابتدا خود را به جمعیّت معرفى مى کند و بعد علاقه رسول الله(ص) به آنها و زحمات سنگین رسالت را یادآور مى شود و به یاد آنها مى آورد که قبلا چه وضعی داشتند و حالا به برکت اسلام چه حالی دارند و در این میان خدمات بزرگ على(ع) را یادآور مى شود و در آخر به این نتیجه می رسد که تنها چنین کسى مى تواند تداوم بخش خط این انقلاب بزرگ و مانع انحراف آن باشد.

ابوبکر با استناد به حدیثی که مدعی بود از پیامبر(ص) شنیده است، فاطمه(س) را از ارث محروم کرد. این حدیث که از قول پیامبر(ص) می گوید: «ما پیامبران ارثى از خود به یادگار نمى گذاریم»، از جهاتی قابل نقد است: 1- این حدیث با متن قرآن سازگار نیست. 2- روایت فوق، معارض با روایات دیگرى است که نشان مى دهد: ابوبکر تصمیم گرفت «فدک» را بازگرداند. 3- هدف اصلى از روایاتی مانند: «العُلَماءُ وَرَثَةُ الأَنْبِیاءِ»، این بوده که روشن سازند، سرمایه انبیاء، علم و دانش بوده، بى آن که نظر به اموال داشته باشد.

حضرت زهرا(س) طی خطبه ای، عاقبت انحراف در خلافت را این گونه بیان فرمودند که بزودى سلطه گران متجاوز و بى رحم با شمشیرهاى آخته و برّان بر مردم هجوم می آوردند و حکومت هاى خودکامه، جان و مال و ناموس و دینشان را بر باد می دهند. یعنى کم کم نوبت به ستمگران تاریخ و فرزندان و نواده هاى «ابوسفیان» و «حجّاج ها» و بدتر از آنها مى رسد که شمشیرهاى برنده را بر گردن شما و فرزندانتان مى نهند، و خرمن زندگى شما را با داس مرگبار خود درو مى کنند؛ و این است سزاى آن کس که حق را رها کند و به دنبال باطل رود.