علّت پنهان بودن مرقد امام علی(ع)؟

علّت پنهان ماندن قبر امیرالمؤمنین علی(ع) تا زمان امام صادق(ع) چه بوده است؟

منابع معتبر پنهان ماندن مرقد مطهر امام علی(ع) در مقطعی از تاریخ را بنابر وصیت خود حضرت و به جهت مصون ماندن از هتاکی های وحشیانه عمال و مزدوران بنی امیه می دانند. قداست منحصر به فرد مرقد امام علی(ع) و مقام با شرافت و عوامل دیگر ایجاب می نمود تا حرمت این مزار حفظ شود. پنهان نگاه داشتن مرقد مطهر حضرت می تواند به دلیل عدم شناسایی و حفظ جان شیعیان زائر حضرت نیز باشد. در زمان امام صادق(ع) که تعرض به شیعیان کمتر بود مکان فعلی توسط ایشان معرفی گردید.

عدل الهی و جهنّمی شدن کودکان مشرکین و کفار؟!

اینکه در روایات وارد شده: «أَوْلَادُ الْمُشْرِكِينَ مَعَ آبَائِهِمْ فِي النَّار»؛ (اطفال مشرکین به همراه پدران شان در آتشند)، چگونه با عدل الهی تطابق دارد، در حالی که اطفال با اختیار خود در خانواده مشرکین متولد نشده اند؟ چرا اینان به گناه پدارن شان مجازات می شوند؟!

این روایت از لحاظ سندی اعتباری ندارد و علمای رجال حدیث «وهب بن وهب» را که در سند حدیث قرار دارد، كذّاب می دانند. سایر ادله هم  - اعم از آیات و روایات - که مسئولیت گناه هر کسی را مربوط به خودش می دانند، مضمون این روایت را نفی و رد می کنند. ضمن اینکه طبق برخی روایات، كودكان بعد از مرگ دوباره آزمایش می شوند و فقط اگر از فرمان خدا سرپیچی کردند وارد جهنم خواهند شد. از طرفی بنابر دلالت ادلّه متقن دینی، همه کودکان فطرتا پاک هستند و از اوّل كافر متولد نمی شوند تا به خاطر چنین کفری مستوجب عقاب باشند! بر فرض اگر چنین حدیثی را قبول کنیم، دلالت آن شامل اولادی است که مکلّف شده و راه پدران خود را ادامه و در آزمایشات الهی کفر خود را نشان داده اند، نه کودکان غیر مکلّف؛ چرا که تعذيب غير مكلّف قبيح شمرده می شود و خدا از انجام چنین قبیحی منزّه است. در آخر و با وجود همه این پاسخ ها، به نظر می رسد بهترین راه واگذار کردن علم این امر به خداست و او هرگز به بندگانش ظلم نمی کند.

«انفاق» از مال حرام

امام ‌صادق(عليه السلام) به مردی كه از راه دزدی انفاق می كرد چه فرمودند؟

امام ‌صادق(ع) به مردي كه از راه دزدی انفاق می كرد، فرمودند: «مادرت به عزايت بنشيند! تو جاهل به كتاب خدايى! نشنيده‌ اى كه قرآن مى‌ فرمايد: خدا، تنها از پرهيزكاران مى‌ پذيرد! سپس افزودند: دو نان و دو انار دزديدى، چهار گناه كردى، چون بدون اجازه صاحبش به ديگرى دادى، چهار گناه ديگر نيز به آن اضافه شد». او جوابى نداشت، ناچار سكوت كرد.

اندازه‌ گيرى معيشت در کلام امام صادق(ع)

امام صادق(علیه السلام) در تبیین اندازه گیری معیشت به خادم خود چه فرمودند؟

امام ‌صادق(ع) در تبیین اندازه گیری معیشت، در سال قحطی آذوقه منزل خويش را در بازار فروخت و به خادمش فرمود: «بعد از اين، نان خانه مرا روز به روز از بازار بخر! نان خانه من نبايد با نانى كه در حال حاضر توده مردم مصرف مى كنند تفاوت داشته باشد! نان خانه من بايد بعد از اين، نيمى گندم باشد و نيمى جو! من بحمد الله توانايى دارم كه تا آخر سال، خانه خود را با نان گندم به بهترين وجهى اداره كنم؛ ولى اين كار را نمى كنم تا در پيشگاه الهى مساله اندازه‌ گيرى معيشت را رعايت كرده باشم».

«رمی جمرات» در روایات اسلامی

روایات اسلامی درباره «رمی جمرات» چه می گویند؟

اگر چه روايات در باب «رمى جمرات»، به صراحت از موضوع «جمره» سخن نمی گویند، ليكن از تعبيرات موجود در آنها مى توان اطمينان يافت كه «جمرات» چيزى جز محلّ اجتماع سنگريزه ها در آن قطعه زمين معيّن از «منا» نيست و اگر ستونى در آنجا باشد به عنوان علامت است. بدلیل اینکه ستونى به نام «جمره» در «منا» نبوده كه به آن سنگ بزنند. بعداً و بر اثر گذشت زمان كم كم مردم علامت را به جاى جمره اشتباه گرفتند و رمى آن را به جاى محلّ اصلى قرار دادند.

شروط «انفاق» ارزشمند؟

قرآن کریم چه شروطی را برای «انفاق» ارزشمند و مقبول، مطرح نموده است؟

قرآن به مردم با ايمان دستور مى ‏دهد كه از «طيّبات» اموال خود انفاق كنند. «طيّبات» هم به پاكيزگى ظاهرى و مادّى و هم به پاكيزگى معنوى و باطنى اطلاق مى ‏گردد؛ يعنى، اموالى را می توان انفاق كرد كه هم خوب و مفيد باشد و هم خالى از هر گونه شبهه و آلودگى به حرام. اگر اموال پست و كم ارزش را انفاق كنيم، اين كار هم توهين به مقام پروردگار است و هم تحقير نيازمندان و آزرده ساختن روح آنهاست. پس بايد در راه خدايى انفاق كرد كه‏ نيازى به انفاق ما ندارد و اوست كه اين نعمت ها را در اختيار ما قرار داده است.

ديدگاه قرآن درباره انفاق «رياكاران»

قرآن انفاق «رياكاران» را چگونه ترسیم می نماید؟

قرآن در تبیین انفاق ریاکاران می فرماید: «آنها كسانى هستند كه اموال خود را براى نشان دادن به مردم و رياكارى انفاق مى‌‏كنند و ايمان به خداوند و روز بازپسين ندارند». این آيه به يكى ديگر از صفات متكبّرانِ بخيل اشاره دارد كرده كه اگر انفاقى مى‌ كنند به خاطر تظاهر و نشان دادن به مردم و كسب شهرت و مقام است و هدف آنها خدمت به خلق و جلب رضاى خالق نيست؛ به همين دليل، در موارد انفاق، پايبند استحقاق طرف نيستند؛ بلكه می خواهند بوسیله انفاق موقعيّت خود را تثبيت كنند؛ زيرا آنان ايمان به خدا و روز رستاخيز ندارند؛ به همين جهت، در انفاق هايشان انگيزه معنوى وجود ندارند.

استدلال امام صادق(ع) در مورد انفاق به غير شيعيان

استدلال امام صادق(عليه السلام) درباره انفاق به غير شيعيان چه بود؟

«معلي بن خنيس» روایت می کند که در یک شب بارانی امام صادق(ع) را دیدم كه به فقرا كمك می كرد، پرسیدم: آيا همه اين ها حق را مى‌‌شناسند [و شيعه هستند؟] امام فرمود: «اگر عارف به حق بودند، در نمك خانه نيز آنها را شريك مى‌ كردم. پدرم [امام باقر(ع)] هر گاه صدقه مى‌ داد و چيزى را در كف سائل مى‌ نهاد، باز [از] او مى گرفت و مى‌ بوسيد و مى‌ بوييد، دو مرتبه به دست سائل مى‌ داد. صدقه شبانگاه، خشم خدا را فرو مى‌ نشاند و گناهان را محو مى‌ كند و حساب روز قيامت را آسان مى‌ سازد و صدقه روز، مال و عمر را زياد مى‌ كند».

«صدقه» عامل دوری از مرگ ناگهانی

چگونه «صدقه» عامل دوری مرگ ناگهانی از مرد يهودی گردید؟

امام صادق(ع) فرمودند: مردی يهودی در حضور اصحاب به پیامبر(ص) عرض کرد: «السام عليك»، و حضرت فرمودند: «علیک». اصحاب اعتراض کردند که این مرد گفت مرگ بر شما باد. حضرت(ص) فرمودند: بزودی مار سياهی او را خواهد گزيد و می میرد. يهودى به راه خود رفت و پس از مدتی بازگشت. حضرت به او فرمودند: پشته هیزم را زمین بگذار! همه ديدند مار سياهى، چوبى را به دندان گرفته و مى گزد! از وی پرسيدند: امروز چه كردى؟ گفت: دو گرده نان داشتم يكى را خوردم و ديگرى را به مستمندى صدقه دادم. فرمود: با همان صدقه، از مرگ خود جلوگيرى كردى!

«انفاق» بعد از درخواست فقير

حضرت علی(عليه السلام) انفاق بعد از درخواست فقير را به چه چيزی تشبيه كرده است؟

امام صادق(ع) فرمود: اميرمؤمنان(ع) براى نيازمندى، پنج بار شتر خرما فرستاد و او شخصى آبرومند بود كه جز از امام(ع) از ديگرى سؤال نمى‌ كرد. يك نفر خدمت حضرت بود، گفت: يا علی(ع) آن مرد از شما تقاضايى نكرد، وانگهى يك بار شتر او را كفايت مى كرد. امام فرمودند: «اگر به كسى كمك كنم بعد از آن كه سؤال نمايد، در اين صورت آن ‌‌چه به او داده ‌ام قيمت همان آبروى اوست كه ريخته است! هر كس چنين كارى با برادر مسلمان خود بنمايد، به خداى خويش دروغ گفته؛ زيرا براى همان برادر دينى خود درخواست بهشت مى ‌كند؛ ولى از كمك مختصرى به مال بى ‌ارزش دنيا مضايقه مى‌ نمايد».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

عندَ الإيثارِ على النَّفْسِ تَتَبيّنُ جَواهِرُ الکُرَماءِ

هنگام ايثار است که گوهر بزرگواران آشکار مى شود

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 24