«جاه طلبی» مانع ورود به بهشت

خداوند در قرآن بهشت را خانه چه کسانی دانسته است؟

خداوند در آیه 83 سوره «قصص» می فرماید: «سرای آخرت را تنها برای کسانی قرار می دهیم که قصد برتری جویی و فساد در زمین را ندارند». از عطف فساد به برتری جویی درمی یابیم که افراد جاه طلب برای سیراب کردن عطش خود دست به هر فسادی می زنند. امام صادق(ع) درباره این آیه می فرماید: «با وجود اين آيه همه آرزوها بر باد رفته است».

«جاه طلبی» قوم بنی اسرائیل در ماجرای رؤیت خدا

قرآن کریم چگونه صفت زشت «جاه طلبی» قوم بنی اسرائیل را به تصویر کشیده است؟

قرآن مجيد مى گويد: بنی اسرائیل از روی جاه طلبی و سرکشی از حضرت موسی(ع) خواستند که خداوند را به آنها نشان دهد، این درخواست منجر شد گرفتار صاعقه وحشتناكى شوند و اگر لطف خداوند نبود، نابود شده بودند. اين نوع تعابير نشان از وجود روح جاه طلبی، تعصّب و لجاجت در بین آنان دارد؛ و اين صفات رذيله اكنون نيز در بسیاری از آنان وجود دارد، آنان خود را نژادى برتر مى دانند و قصد دارند جهان را در تحت سیطره خود در آورند. در سوره بقره، آیه 55 و سوره نساء، آيه 153 به این حادثه اشاره شده است.

نشانه های «جاه طلبی»

نشانه های «جاه طلبی» چیست؟

ویژگی های افراد «جاه طلب» موجب می شود به راحتی قابل شناسایی باشند. آنان افراد ریاکاری هستند که جاه طلبی شان هرگز اشباع نمی شود. آنها بسیار خودخواه اند بصورتی که خداوند در توصیفشان، در آیه 188 سوره «آل عمران» می فرماید: «دوست دارند نسبت به كار نيكى كه انجام نداده اند مورد ستايش قرار گيرند». این گروه تحمل کوچکترین انتقاد را ندارند و آنچه را در واقعيت عينى از مقام و منزلت به دست نمى آورند، در عالم اوهام و خيالات براى خود فراهم مى سازند.

شیوه های درمان «جاه طلبی»

شیوه های درمان صفت رذیله «جاه طلبی» چیست؟

درمان «جاه طلبی» با دو شیوه علمى و عملى امکان پذیر است. در شیوه علمی، برای رهایی از این رذیله اخلاقی، ابتداء باید به پیامدهای سوء آن اندیشید چراکه سبب دوری انسان از خدا و خلق خدا می شود و آنان را به رياكارى که یكی از خطرناك ترين گناهان است مى كشاند. از سوى ديگر، جاه طلبى از ضعف ايمان سرچشمه مى گيرد، که با تقويت پايه هاى ايمان، برطرف خواهد شد. اما در شیوه عملى، شخص باید «حب جاه» را در خود بشكند، مثلا در مجالس، در جايگاه افراد عادی بنشيند، و همانند افراد متوسط لباس بپوشد و ... .

نکوهش «جاه طلبی» در روایات اسلامی

روایات اسلامی در نکوهش «جاه طلبی» چه می گویند؟

«جاه طلبی» در کلام معصومین(ع) بشدت مورد نکوهش قرار گرفته، همانند این سخن پیامبر اعظم(ص) که می فرمایند: «علاقه شديد به مقام و مال، نفاق را در قلب انسان مى روياند همان گونه كه آب سبزه را مى روياند»، و در حدیثی دیگر می فرمایند: «دو گرگ درنده كه در آغل گوسفندان رها شوند فساد و خرابى آنها بيشتر از حبّ مال و مقام در دين انسان مسلمان نيست». امام صادق(ع) در این رابطه می فرمایند: «كسى كه طالب مقام باشد، هلاك مى شود» و ... این تعابیر به خوبى نشان مى دهند كه جاه طلبى و حب مقام با حق پرستى در تضاد است.

معنای «جاه طلبی»

«جاه طلبی» چیست؟

«جاه طلبی» صفت رذیله ای است که گاه با صفات نیکی همانند «احساس مسوولیت» و «تصمیم بر انجام وظیفه اجتماعی» اشتباه می شود. فرد جاه طلب با علاقمندی به مقام، دوست دارد دیگران به او احترام بگذارند و آخرین سخن، سخن او باشد هر چند عقل و درایت کافی را نداشته باشد. این صفت ناپسند انسان را از خدا دور می کند و سرچشمه بسیاری از مفاسد فردی و اجتماعی می شود.

جاه طلبي معاويه در نبرد صفين و پاسخ امام علی(ع) به وي

جاه طلبي معاويه در نبرد صفين و پاسخ امام علی(علیه السلام) به وي چه بود؟

در جنگ صفين هنگامی که معاويه احساس خطر کرد، ضمن نامه ای خطاب به امام على(ع) نوشت: گمان می کنم اگر مى دانستیم در این جنگ بین ما چه روی می دهد، هرگز با هم نبرد نمی کردیم. پس برای اینکه افراد بیشتری کشته نشوند، حکومت شام را به من بده تا مصالحه كنيم، ما همه فرزندان عبدمناف هستيم و برهم برترى نداریم. امام با رد درخواست معاویه و بیان دلیل و فلسفه نبرد با او و شرح حسب و نسب خویش، پاسخ نامه معاویه را دادند.

قرآن و بیان جاه طلبی سامری

جاه طلبی «سامری» چگونه باعث انحراف در بنی اسرائیل شد؟

در عصر و زمان پیامبران(ع) افرادی وجود داشتند که بدلیل داشتن صفت زشت «جاه طلبی»، به فساد در بین قوم خود پرداختند که خداوند نیز آنان را به سختی مجازات نموده است. «سامری» فردی است که، با ساخت مجسّمه اى از گوساله در بنی اسرائیل، می خواست با فساد در دین بنی اسرائیل به جاه و مقامی برسد. از این رو خداوند نیز سامری ا مجازات نمود و وی را منزوى و از جامعه مطرود كرد، آن گونه كه قرآن مى گويد: «بهره تو در مدّت حياتت اين است كه هر كس به تو نزديك شود، می گویی: با من تماس نگير».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

رسول اللهِ(صلى الله عليه وآله)

أعطُوا الأجيرَ أجرَهُ قَبلَ أَنْ يَجِفَّ عَرَقُهُ، وأعْلِمْهُ اَجرَهُ وَ هُوَ في عملِهِ

مزد کارگر را بدهيد پيش از آن که عرقش خشک شود و در همان حال کار، مزدش را برايش مشخص کنيد

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 40