نظر قرآن و ساير كتب آسمانی درباره «عبور بنی اسرائيل از دريا»، «گوساله سامری» و «قارون»؟

آيا قرآن كريم درباره «عبور بنی اسرائيل از دريا»، «گوساله سامری» و «قارون» با ساير كتب آسماني هم عقيده است؟

در داستان بنی اسرائيل و فرار آنان از دست فرعون تفاوتی ميان گزارش تورات و قرآن وجود ندارد؛ اما در داستان سامری و قارون اختلافاتی وجود دارد. از ديدگاه تورات گوساله توسط هارون ساخته شد و اين كار باعث خشم موسی(ع) و شكستن دو لوح ايشان شد؛ اما به روايت قرآن، اين سامری بود كه گوساله را ساخت و مردم را به پرستش آن فراخواند... .

منظور از «ابواب جهنّم»

منظور از «ابواب جهنّم» چیست؟

مفسران درباره اينكه منظور از «ابواب جهنّم» چيست؟ چند احتمال داده اند؛ 1. درب هاى ورودى دوزخ همه به يك كانون منتهى مى گردد. 2. منظور، طبقات مختلف دوزخ است كه از نظر شدّت عذاب با يكديگر متفاوتند. بنابراين هر يك از اين درب هاى هفتگانه به يكى از اين طبقات باز مى شود. روايات متعددي از طريق شيعه و سني مؤيد اين تفسير است. 3. تعدّد دربها به خاطر تعدّد اقوام مختلفى است كه از آنها وارد مى شوند. 4. منظور، اعمال و گناهانى است كه سرچشمه ورود در دوزخ است.

قرآن و بیان جاه طلبی «قارون»

قرآن جاه طلبی «قارون» را چگونه به تصویر کشیده است؟

«قارون» نمونه بارز جاه طلبی است. آگاهان «بنی اسرائیل» از او می خواستند ثروت خدادادی را دست مایه فساد قرار ندهد، اما جاه طلبی، سبب سرکشی او گردید و با غرور ادعا کرد این ثروت عظیم را با علم و دانش خود به دست آورده ام. خداوند نیز «قارون» و اموالش را به وسیله زلزله ای در زمين فرو برد، گويى نه قارونى بوده و نه آن تشكيلات خيره كننده. آری جاه طلبى، غرور و غفلت انسان را از بديهى ترين مسائل حيات غافل می کند تا آن جا که این موجود ضعيف كه دائماً در معرض حوادث است ادعاى قدرت و استقلال و حتّى الوهيت مى كند.

«جاه طلبی» مانع ورود به بهشت

خداوند در قرآن بهشت را خانه چه کسانی دانسته است؟

خداوند در آیه 83 سوره «قصص» می فرماید: «سرای آخرت را تنها برای کسانی قرار می دهیم که قصد برتری جویی و فساد در زمین را ندارند». از عطف فساد به برتری جویی درمی یابیم که افراد جاه طلب برای سیراب کردن عطش خود دست به هر فسادی می زنند. امام صادق(ع) درباره این آیه می فرماید: «با وجود اين آيه همه آرزوها بر باد رفته است».

موانع «انفاق» كردن انسانها؟

چه موانعی جلوی «انفاق» كردن انسانها را می گيرد؟

انسان بايد بداند كه: تمام چيزهايي كه خداوند در اختيارش قرار داده، متعلّق به خود او نيست؛ بلكه گاه ممكن است روزى ديگران را بر دوش او گذاشته باشند. با اين وجود گاه انسان از «انفاق» كردن شانه خالي مي كند. عمده موانع انفاق كردن عبارت است از: 1. بُخل؛ انسانِ بخيل حاضر نيست ديگران از او بهره مند شوند. 2. انحصار طلبی؛ انسان هاى انحصارطلب همه چيز را براى خود مى خواهند و از كمك به ديگران طفره مي روند. 3. دنیاپرستی؛ انسان دنیاپرست هر چه به دنبال دنیا می رود سیر نمی شود. مثل قارون که به فکر زیاد کردن مالش بود و به تعبیر «قرآن» چند نفر کلید گنج های او را حمل می کردند.

عذاب اقوام گذشته با «عوامل حيات»

خداوند چگونه عذاب های اقوام گذشته را توسط عوامل «حیات و زندگانی» انجام داده است؟

گرچه زندگی انسان وابسته به آب، هوا، خاک و آتش است؛ اما خداوند گاه به وسیله همین عوامل انسان را عذاب می کند؛ يعنى اى انسان! به خود مغرور مشو، اگر خداوند اراده كند عامل حياتت، وسيله مرگت خواهد شد؛ خداوند قوم «عاد» را با تندبادى طغيانگر و سرد به هلاكت رساند، فرعون و لشکریانش را با امواج آب های دریا نابود كرد، قارون را با مال و اموالش در زمین فرو برد و برخی از اقوام گذشته را به وسیله صاعقه آسمانی عذاب كرد.

«مال و ثروت» يكي از اسباب «تکبّر»

چگونه داشتن «مال و ثروت» در انسان موجب «تكبّر» مي شود؟

یکی از اسباب «تکبّر»، داشتن مال و ثروت فراوان است که غالباً در ميان پادشاهان و ثروتمندان دیده می شود. این افراد غالباً از امکانات دنیوی استفاده می کنند تا افرادِ فاقدِ این امور را تحقیر كنند. از نمونه های قرآني این نوع تکبر، داستان قارون است که برای برتری جویی بر بنی اسرائیل ثروت خود را به نمايش گذاشت و سرانجام به فرمان خدا با تمام ثروت هایش در زمین فرو رفت و نابود شد.

داستان «قارون» و نابودي ثروت عظيمش

قرآن داستان هلاكت «قارون» و نابودي ثروت عظيمش را چگونه به تصویر کشیده است؟

«قارون» از خويشاوندان نزديك حضرت موسى(ع) و از چهره هاى سرشناس و ثروتمند بنى اسرائيل و به ظاهر از نخستين مؤمنان به ايشان بود كه آگاهى فراوانى از تورات داشت؛ اما او مثل بسيارى از ثروتمندان خودخواه و از خدا بى خبر، علاقه فراوانى به نمايش دادن ثروت خويش در برابر ديدگان فقراى بنى اسرائيل داشت و به خاطر «بخل» شديدش راضى نبود كسى از ثروت او بهره اى ببرد. هنگامى كه طغيان او فزونى گرفت، خداوند بيش از آن، به او مهلت نداد و با ايجاد زلزله اى او را به همراه تمام ثروتش در كام زمين فرو برد.

ديدگاه قرآن در مورد اسرار «آفات» و «بلايا»

ديدگاه قرآن در مورد اسرار حوادث ناگوار و آفات و بلايا چيست؟

قرآن تاكيد دارد كه محدوديت علم انسان در بسيارى از موارد مانع تشخيص خير و شر است؛ بنابراين نمى توان تنها بر اساس ظاهر حوادث قضاوت کرد، مسلّماً حوادث تلخِ زندگى بشر نيز در دائره اين قانون كلّى قرآنى جاى دارد. مانند داستان حضرت خضر و موسى(ع) که اهداف متعدّدى را دنبال مى كرد، و... در واقع آيات قرآن نيز گواه روشنى بر اين پاسخ است که در جائى كه محدوديت علم انسان به او اجازه داوری قطعی را نمی دهد، چگونه مى تواند وجود فلان حادثه ظاهراً دردناك را مسأله ناموزونى در عالم خلقت بداند و براساس آن داورى كند.

ناپایداری «دنیا» در نگاه امام علی(ع)

امام علی(علیه السلام) در خطبه 226 نهج البلاغه، ناپایداری «دنیا» را چگونه توصیف می کند؟

امام علی(ع) درباره ناپایداری دنیا مى فرمايد: «دنيا سرايى است كه در لابه لاى بلاها و مشكلات پيچيده شده و به غدر و نيرنگ و بی وفايى معروف است، حالاتش يكنواخت نمى ماند و ساكنانش در امان نيستند، به گونه اى كه زندگى در آن نامطلوب و امنيّت در آن ناياب و معدوم است». ایشان تشبيه جالبى درباره حوادث دنيا و ساكنان آن دارند: «اهل دنيا همواره هدف تيرهاى بلا هستند، كه پى در پى بسوى آنها پرتاب مى كند و با مرگ نابودشان مى سازد».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ عليٌّ(عليه السلام)

مَن راقبَ أجلَهُ اغتَنَمَ مُهَلَهُ

هر که مراقب اجل خود باشد، فرصتهايش را غنيمت شمارد

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 44