عمر کوتاه برخی از اطفال و عدل و حکمت الهی؟!

حکمت آفرینش طفلی که عمر کوتاهی دارد و ثمری جز داغ دار نمودن والدین ندارد چیست؟! آیا این پدیده با عدل الهی سازگار است؟!

اولا: ذات الهی اقتضای آفریدن را دارد و هر چیزی که اقتضای وجود و هستی یافتن را داشته باشد از سوی خدا فیض وجود را دریافت می کند. این لطف و تفضل خداوند است و همین که طفلی توانسته حتی برای مدّت کوتاهی پای بر عرصه وجود بنهد، مشمول لطف و تفضل خدا بوده است. لذا منطقی نیست که کسی به ذات خداوند اعتراض کند که چرا عطا و تفضلش را از آفرینش چنین کودکی دریغ نکرده است!
ثانیا: این گونه نیست که دست خداوند مستقیما و بدون طی کردن نظام اسباب و علل، گریبان آن طفل را بگیرد و در حالی که کاملا سالم است، در آغوش مرگ اندازد. بنابراین باید سراغ آن نظام های علی و معلولی رفت و دید که بشر چگونه و با کدام انتخاب های نادرست موجب پدید آمدن کاستی ها و عوارض و امراض در زندگی کودکانش شده و آنها را به ورطه مرگ کشانده است؟
ثالثا: خداوند مالک و صاحب اصلی همه پدیده هاست و اگر آدمی با چنین دیدگاهی به جهان و پدیده های آن بنگرد، خالق آن را مالک اصلی همه چیز می داند و کمتر به چنین رنج هایی که در فرض سؤال طرح شده گرفتار می آید. چنین انسانی در مقام پدر یا مادر خواهد دانست که فرزند مال آنها نبوده است؛ خدا امانتی را به آنها داده و در روزی خاص بازستانده است.

ظالمانه بودن یا نبودن تشریع «حکم ختنه» در حق نوزادان چند روزه؟

حکمت وجوب سنّت ختنه چیست؟ آیا این به دلیل آفرینش عضوی اضافی در بدن انسان است؟! آیا ظالمانه نیست که نوزادی چند روزه را به عنوان یک سنّت، متحمّل یک عمل جراحی دردناک قرار داد؟!

اولا: ختنه از ابتلای نوزادان و شیرخواران به عفونت های دستگاه ادراری و عوارض مهلک آن که می تواند در دراز مدت باعث ازبین رفتن بافت کلیوی و نهایتاً نارسایی کلیه گردد جلوگیری می کند. همچنین اثرات ثابت شده ای در کاهش ابتلا به ایدز و سرطان آلت تناسلی و سرطان پروستات دارد. تحمّل درد موقت برای سلامت و ثمرات طولانی مدّت، دردناک و ظالمانه نیست.
ثانیا: پوسته جدا شده از آلت نوزاد در دوران جنینی و در آن شرایط زمانی و مکانی خاص، کارکردهای مفیدی برای بدن آسیب پذیر جنین دارد؛ لذا نه در آفرینش چیزی زیادی بود و نه در ادامه حیات ضرورت دارد.

نقش خانواده و وراثت بر اخلاق انسان، از منظر روایات

آیا تربیت خانوادگی و وراثت در شکل گیری اخلاق انسان موثر است؟

نخستين مدرسه هر انسانى دامان مادر و آغوش پدر اوست، و در آنجا نخستين درس هاى فضيلت يا رذيلت را مى آموزد. در روایات تعبيرات بسيار لطيفى در اين باره آمده از جمله: امام على(ع) فرمود: «اخلاق پاك و نيك، دليل وراثت هاى پسنديده انسان ـ از پدر و مادر ـ است». و پیامبر(ص) فرمود: «هر نوزادى بر فطرت پاك توحيد ـ و اسلام ـ متولّد مى شود مگر اين كه پدر و مادر او را به آئين يهود و نصرانيّت وارد كنند». همچنین تربيت نيك فرزند بهترین میراث و انتخاب نام نیک از حقوق او دانسته شده است.

مفهوم واژه «صبغه»

منظور از واژه «صبغه» چیست؟

«صِبْغَة» در اصل به معناى رنگ كردن است. اين تعبير در آيه 138 سوره «بقره» شايد به خاطر آن است كه نصارا نوزاد را بعد از روز هفتم با آب زرد رنگى غسل مى دادند و معتقد بودند كه اين رنگ او را پاك و پاكيزه مى كند. قرآن رنگ الهى را كه همان اسلام و توحيد است از همه اينها بهتر و بالاتر می داند.

روایات معرف «فطرت و وجدان» به عنوان منبع کسب معرفت

آیا در روایات اسلامی به «فطرت و وجدان» به عنوان منبع شناخت اشاره شده است؟

در روایات به «فطرت و وجدان» به عنوان منبع شناخت اشارات فراوانی شده است. برای مثال پیامبر(ص) می فرماید: «هر نوزادى بر فطرت توحيد و اسلام متولّد مى شود تا این که در آینده سرنوشتش تغییر یابد». امام صادق(ع) منظور از فطرت را در سوره «روم» توحید و اسلام می داند. امام باقر(ع) نیز می فرماید: «خداوند مردم را با معرفت به خودش آفريد».

منع سقط جنينهاي ناقص الخلقه و حيات مشقت بار آنها بعد از تولّد

چرا اسلام اجازه سقط جنينهاي معيوب و ناقص الخلقه را نمی دهد، در حالی آنها بعد از تولّد زندگی مشقت باری را می گذرانند و بار سنگينی بر دوش خانواده هايشان هستند؟!

اسلام اجازه سقط جنین ناقص الخلقه را نمی دهد، زیرا اگر بخواهیم با هر سختی احتمالی، جنین را سقط کنیم لازم می آید که بسیاری از جنین ها سقط شوند. از سویی حضور انسان در عالم ماده توأم با سختی است و اگر معیار تولد، عدم سختی باشد، هیچ انسانی نباید متولد شود. هم چنین انسان های ناقص الخلقه نیز دارای استعدادهایی هستند که باید شکوفا شود و از طرفی خداوند تكاليف شرعی آنها را آسان و پاداش عبادتشان را نیز برتر قرار داده است. در نهایت سقط جنین ناقص الخلقه در موارد بسیار نادر، و با اجازه مرجع تقلید جایز است.

مدت شیرخوارگى نوزاد

دوران کامل شیرخوارگى کودک چقدر است؟

در آیه 233 سوره بقره، دوران کامل شیرخوارگى دو سال معرفی شده است و در روایات، کمترین مقدار شیرخوارگی، بیست و یک ماه معرفی شده است. ولى مادران حق دارند با توجه به وضع نوزاد و رعایت سلامت او، کمتر از دوسال یا حتی بیست و یک ماه به نوزاد شیر بدهند.

احکام شیردادن نوزاد

درباره مسأله رضاع چه احکامى در اسلام تشریع شده است؟

خداى متعال در آیه 233 سوره بقره، احکام شیردادن را بیان مى کند. از جمله: 1- دو سال شیر دادن و حضانت مادر در مدّت شیردهی. 2- مادر حق دارد با توجه به وضع نوزاد و رعایت سلامت او این مدت را کمتر کنند. 3- هزینه زندگى مادر در این دوران بر عهده پدر یا وراث پدر است. 4- پدر و مادر نباید با اختلافات خویش، بر جسم و روح نوزاد، ضربه وارد کنند. 5- اختیار از شیر گرفتن کودک، به پدر و مادر واگذار شده است. 6- اگر مادر از حق خود در مورد شیر دادن و حضانت خوددارى کند، پدر می تواند برای نوزاد دایه بگیرد.

شکافتن هسته، و دلالت بر توحید

چگونه شکفته شدن هسته دلیل بر توحید است؟

لحظه شکافتن دانه و هسته، همانند تولد یک طفل، مهم ترین لحظه در حیات یک گیاه است. قرآن از این حادثه در جهان گیاهان، به عنوان یک نشانه توحید یاد می کند و فرماید: خداوند شکافنده دانه و هسته است. دانه و هسته گیاه که در محاصره دژى فوق العاده محکم قرار دارد، می تواند دیواره آن را شکافته و از میان آن قد برافرازد. مسأله حیات و زندگى موجودات زنده، اعم از گیاهى و حیوانى، از پیچیده ترین مسائلى است که هنوز علم و دانش بشر نتوانسته پرده از اسرار آن بردارد.

داستان تولد حضرت موسى(ع)

چگونه حضرت موسى(علیه السلام) هنگام تولد از دست جلادان فرعون نجات پیدا کرد؟

دستگاه فرعون، برنامه وسیعى براى کشتن «نوزادان پسر» از بنى اسرائیل تربیت داده بود. مادر موسی(ع) به واسطه الهام الهی موسی را درون صندوقی به نیل سپرد. صندوق مقابل کاخ فرعون رسید. خادمان کاخ صندوق را گرفتند، وقتی در آن را گشودند محبت او در قلب آسیه و فرعون رخنه کرد. فرعون به تحریک درباریان خواست کودک را بکشد امّا : «همسر فرعون گفت: این نور چشم من و تو است، او را نکشید، شاید براى ما مفید باشد، یا او را به عنوان پسر انتخاب کنیم».

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الحسينُ عليه السّلام :

مَنْ دَمِعَتْ عَيناهُ فينا قَطْرَةً بَوَّاءهُ اللّهُ عَزَّوَجَلّ الجَنَّةَ.

چشمان هر کس که در مصيبتهاى ما قطره اى اشک بريزد، خداوند او را در بهشت جاى مى دهد.

احقاق الحق ، ج 5، ص 523