واژه «حیات» نسبت به انسان و دیگر موجودات به مفهوم این است که آنان نیازمند رشد و تغذیه و دارای تولید مثل و ... می باشند؛ امّا کاربرد این واژه به این معنا، در مورد خداوند صحیح نمی باشد.
در آیاتی مثل «اللَّهُ لاالهَ الَّا هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّوْمُ» و روایاتی مانند «... وَ هُو حيٌّ لا يَموت»، «حیات حقیقی» برای خداوند بیان شده است.
«حیات حقیقی» آميخته با مرگ و در معرض نابودى نیست؛ و هر جا به خداوند منتسب شده بيانگر «احاطه علمى او به هر چيز، و توانايى او بر هر كار» است.

بر اساس روایات علمی که به آن عمل نشود از بین می رود؛ پیامبر(ص) فرمود: «علم، عمل را ندا مى كند اگر جواب نداد از وجود عالم كوچ مى كند». بدون تأثیر می شود؛ امام صادق(ع) می فرماید: «هنگامى كه عالم به علمش عمل نكند، موعظه او از قلبها مى لغزد». موجب دوری از خدا می شود؛ امام سجاد(ع) می فرماید: «در تورات آمده است: علمی كه به آن عمل نشود، کفر و دورى از خدا را زياد مى كند».  موجب نچشیدن لذت عبادت می شود؛ امام صادق(ع) فرمود: «خدا شيرينى ذكرش را از قلب عالِم غير عامِل خارج مى كند».

منظور از طعام اهل کتاب که حلال شمرده شده، غیر ذبیحه هاى آنها است، زیرا آنهاغالب شرائط ذبح اسلامى را رعایت نمى کنند و روایات متعدد ى که در جلد 16 وسائل الشیعه آمده این مطلب را تایید می کند.

در اسلام براى ذبح حیوانات شرایطى مانند قطع چهار رگ گردن و گفتن «بسم الله» در نظر گرفته شده، بطورى که اگر این شرایط انجام نگیرد، گوشت حیوان قابل استفاده نیست. از سویی در اسلام هر حکمی داری حکمت و مصلحتی است، اسلام نیز با این دستورات مى خواهد سه موضوع را تأمین نماید: 1- بیرون ریختن خون از بدن حیوان، به دلیل ضررهای فراوان آن. 2- دورى جستن از آیین بت پرستان که حیوانات خود را به نام بت سر می بریدند. 3- تسریع در جان دادن و جلوگیرى از زجرکش کردن حیوان می باشد.

لحظه شکافتن دانه و هسته، همانند تولد یک طفل، مهم ترین لحظه در حیات یک گیاه است. قرآن از این حادثه در جهان گیاهان، به عنوان یک نشانه توحید یاد می کند و فرماید: خداوند شکافنده دانه و هسته است. دانه و هسته گیاه که در محاصره دژى فوق العاده محکم قرار دارد، می تواند دیواره آن را شکافته و از میان آن قد برافرازد. مسأله حیات و زندگى موجودات زنده، اعم از گیاهى و حیوانى، از پیچیده ترین مسائلى است که هنوز علم و دانش بشر نتوانسته پرده از اسرار آن بردارد.

اخلاق مهمترين هدف انبياى الهى بوده است و در آيات 129 و 151 سوره بقره، آيات 9 و 10 سوره شمس، آیات 14 و 15 سوره اعلی و آیات متعدد دیگر به این مطلب اشاره می کند که نشان دهنده اهتمام فوق العاده قرآن مجيد به مسائل اخلاقى و تهذيب نفوس به عنوان يك مسأله اساسى و زيربنايى است كه برنامه هاى ديگر از آن نشأت مى گيرد و اصولا زمانى انسان شايسته جانشینی خدا در زمین است كه داراى اخلاق انسانى باشد و در غير اين صورت از حيوان خطرناك تر است.

قرآن مجید در آیات 27 ـ 28 سوره «فاطر»، به مسأله توحید اشاره مى کند.  در این آیات، تنوع موجودات بى جان و چهره هاى مختلف و زیباى حیات در جهان نبات و حیوان و انسان، مورد توجه قرار گرفته، که چگونه خداوند «از آب بى رنگ، صدها هزار رنگ، پدید آورده» و از عناصر معین و محدود، موجودات کاملا متنوع، که هر یک از دیگرى زیباتر است آفریده. در جهان، هزاران موجود وجود دارد، که هر کدام با ویژگی ها و عجائب خلقتشان، نشانه اى از قدرت و عظمت و علم آفریدگارند.

جاذبه ها و کشش هایی که ناخودآگاه است و کاری به شعور ندارد غریزه نامیده می شود و جاذبه های درونی که در عقل تاثیر می گذارد به فطرت تعبیر می شود.

آیات (183 ـ 184) سوره آل عمران درباره جمعى از بزرگان یهود نازل شده که ادعا کردند خدا در تورات از آنها پیمان گرفته که به پیامبری ایمان نیاورند مگر حیوانی قربانی کند و آتشى از آسمان بیاید و آن را بسوزاند.