اشتباه قرآن درباره «عقايد يهود در صدر اسلام»!

آيا يهود در صدر اسلام عقيده به «دست بسته بودن خداوند» نداشتند و قرآن در اين خصوص اشتباه كرده است؟!

نظر اهل بيت(عليهم السلام) در تفسير اين آيه چنين است: اين سخن يهوديان به معناى عقيده ديگر آنان است كه مى‌گويند خداوند پس از خلقت به دليل آنكه در ازل همه چيز را مقدّر كرده است، ديگر چيز جديدى خلق نمى‌كند: «جفّ القلم بما هو كائن إلى يوم القيامة» و پس از آن تقدير، ديگر تغييرى در كار نيست.  اين عقيده رايج يهوديان بود كه از طريق اسرائيليات به احاديث اهل سنت نفوذ كرد. خداوند نيز سخنان آنان را رد كرد و فرمود: دستانش باز است و هرگاه اراده كند، هر چه بخواهد، انجام مى‌دهد.

حوزه های عدل الهی؟

آیا عدل الهی فقط در قیامت تحقق می یابد یا در دنیا نیز وجود دارد؟ اگر عدالت خداوند اختصاص به قیامت ندارد در چه حوزه هایی جریان دارد؟

عدالت خداوند در سه حوزه «آفرینش»، «قانون گذاری» و «جزا» در جریان است و ملاک عدالت در هر سه حوزه «قرار گرفتن امور در جایگاه صحیح» است، لذا خداوند در حوزه آفرینش هر مخلوقی را به بهترین صورت آفریده و در حوزه قانون گذاری نیز قوانین را طوری قرار داده که موجب احقاق حقوق همگان شود و از هر کسی به اندازه توان او انتظار دارد و در قیامت نیز به اندازه عمل انسان ها جزا می دهد.

نگاهي به فلسفه «زكات»

فلسفه «زكات» چيست؟

اداره افراد از كار افتاده، بيمار، يتيم و ...، همچنین نياز جامعه به نیروی نظامی، كارمند، وسائل تبليغاتى و ...، هزينه هایى می طلبد كه تنها با پشتوانه مالى منظم و مطمئني انجام مي پذیرد. اسلام برای تأمین این پشتوانه، «زکات» را تشریع کرد و برای آن اهميت خاصى قائل شد، تا آنجا كه آن را در رديف مهمترين عبادات قرار داد و این بیانگر نقش حیاتی آن است. زكات در حقيقت يكنوع «ماليات بر درآمد و توليد» و «ماليات بر ثروت راكد» محسوب مى شود، که طبق روايات اگر صحيح و كامل اجرا مي شد، ديگر فقيري در جامعه باقي نمي ماند.

موافقت عقل و عواطف انساني با قانون «قصاص»

آيا این سخن صحیح است که «قصاص» بر خلاف عقل و عواطف انسانى است؟

از بين بردن افراد مزاحم و خطرناك گاه بهترين وسيله براى رشد و تكامل اجتماع است. نظام طب، كشاورزى و ... روى اين اصل عقلى كه "حذف موجود خطرناك و مزاحم لازم است" بنا شده است لذا بخاطر حفظ بدن، عضو فاسد را قطع و به خاطر نموّ گياه، شاخه‌هاى مضر را مى‌بُرند. تشريع «قصاص»، ارتباطى با انتقام‌جوئى ندارد و براي پيشگيرى از تكرار ظلم بر اجتماع است. قصاص در برابر توسعه وحشتناك جنايات در دنياى امروز ضرورت دارد و در كنار آن اسلام، «قانون عفو» را قرار داده است. هدف از قصاص، حفظ حيات عمومىِ اجتماع و پيشگيرى از تكرار قتل و جنايات است.

جايز بودن «نسخ» در «احكام»

آيا «نسخ» در «احكام» جايز است؟

«نسخ» در لغت به معنى از بين بردن و زائل نمودن و در منطق شرع، تغيير دادن حكمى و جانشين ساختن حكم ديگر به جاى آن است. با توجه به قانون تكامل انسان و جامعه‌ها، نيازهاى انسان گاه با تغيير زمان و شرائط محيط دگرگون مى‌شود و گاه ثابت مي ماند، يك روز برنامه‌اى ضامن سعادت اوست؛ ولى روز ديگر ممكن است بر اثر دگرگونىِ شرائط، همان برنامه سنگ راه او شود؛ البته اصول احكام الهى در همه جا يكسان است و تغيير تنها در مسائل كوچكتر و دست دوم است. بنابراين نسخ در احكام جايز است، مانند تغيير قبله.

ظالمانه بودن یا نبودن تشریع «حکم ختنه» در حق نوزادان چند روزه؟

حکمت وجوب سنّت ختنه چیست؟ آیا این به دلیل آفرینش عضوی اضافی در بدن انسان است؟! آیا ظالمانه نیست که نوزادی چند روزه را به عنوان یک سنّت، متحمّل یک عمل جراحی دردناک قرار داد؟!

اولا: ختنه از ابتلای نوزادان و شیرخواران به عفونت های دستگاه ادراری و عوارض مهلک آن که می تواند در دراز مدت باعث ازبین رفتن بافت کلیوی و نهایتاً نارسایی کلیه گردد جلوگیری می کند. همچنین اثرات ثابت شده ای در کاهش ابتلا به ایدز و سرطان آلت تناسلی و سرطان پروستات دارد. تحمّل درد موقت برای سلامت و ثمرات طولانی مدّت، دردناک و ظالمانه نیست.
ثانیا: پوسته جدا شده از آلت نوزاد در دوران جنینی و در آن شرایط زمانی و مکانی خاص، کارکردهای مفیدی برای بدن آسیب پذیر جنین دارد؛ لذا نه در آفرینش چیزی زیادی بود و نه در ادامه حیات ضرورت دارد.

فلسفه تشریع حکم ازدواج موقت

فلسفه تشریع حکم ازدواج موقت در اسلام چیست؟

غریزه جنسى یکى از نیرومندترین غرائز انسانى است و واضح است که اگر به غرائز طبیعى انسان، پاسخ صحیح گفته نشود، براى اشباع آنها، متوجه طرق انحرافى خواهد شد. در بسیارى از شرائط و محیط ها، افراد فراوانى به دلایل مختلف قادر به ازدواج دائم نیستند، یا حتی افراد متأهل در مسافرت هاى طولانى یا ماموریت ها با مشکل مواجه می شوند. در این شرایط یا باید فحشاء را مجاز بدانیم و یا طرح ازدواج موقت را بپذیریم که نه شرائط سنگین ازدواج دائم را دارد و نه زیان هاى فجایع جنسى و فحشاء را به دنبال دارد.

توحيد خالقيّت، در بيان قرآن

قرآن توحيد خالقيّت را چگونه بيان مي کند؟

قرآن در آیات بسیاری به مساله توحید در خالقیت می پردازد. این آیات با ذکر صفات خداوند، منشاء آفرینش هستی را خداوند یگانه دانسته، که ریشه های شرک و بت پرستی را می خشکاند. این آیات پس از توحید در خالقیت، به بیان توحید در عبادت، حاکمیت و تشریع می پردازد. برای مثال در سوره رعد  مى فرمايد: «خدا آفريننده همه چيز است؛ و اوست يكتا و حاكم بر همه چيز»؛ هم چنین می فرماید: «آيا آفريننده اى جز خدا هست كه شما را از آسمان و زمين روزى دهد؟»، و ...  .

«خداوند»، نخستين معلم

سوال: نخستين معلم كيست؟

خداوند در قرآن خود را به عنوان نخستين معلّم معرفى كرده و گاه به آدم(ع) علم اسماء مى آموزد، و گاه به نوع انسان آنچه را نمى داند از طريق تكوين و تشريع مى آموزد، گاه قلم بدست او داده و نوشتن مى آموزد گاه يك حرف و دو حرف بر زبانش مى نهند و شيوه سخن گفتن به او تعليم مى دهد.

دلیل بي صبري موسی(ع) در مقابل خضر(ع)

چرا حضرت موسی(علیه السلام) با آنکه یکی از انبیاء الهی است نتوانست بر اعمال حضرت خضر(علیه السلام) صبر كند؟

در سوره «کهف» به داستان حضرت موسی(ع) و حضرت خضر(ع) اشاره شده است. در این داستان حضرت موسى(ع) براى فراگرفتن علوم تازه اى نزد حضرت خضر(ع) آمد و از او تقاضا كرد تا از علومى كه خدا در اختيارش گذارده چيزى به ايشان بياموزد، ولی ناشکیبایی و بی صبری حضرت موسی(ع) سبب شد که تنها سه نکته مهم را در اين زمينه بياموزد، در حالى كه اگر صبر و حوصله بيشترى داشت هزاران نكته از اسرار علم برايش فاش مى شد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

رسول الله (ص)

نوم الصائم عبادة؛ و نفسه تسبيح

خواب روزه دار عبادت و نفس کشيدن او تسبيح است

ميزان الحکمة 6/ 393