«قضا و قدر» در منابع اسلامی در دو معنا بکار رفته است: اول در احکام تکوینی كه هر حادثه و پديده اى در عالم، علّت و اندازه اى دارد و چيزى بدون علّت و اندازه گيرى معيّن بوجود نمى آيد. شكستن شيشه، قضاى تكوينى است و ميزان شكستگى و اندازه و حدود آن به كوچكى و بزرگى سنگ، قوّت و فشار دست و مانند اينها بستگى دارد و ارتباط آن با چگونگى علّت آن، همان قدر تكوينى مى باشد. دوم در احکام تکلیفی است كه به معناى فرمان الهى در تعيين وظايف فردى و اجتماعى انسانها و حدود آن است. واجب بودن نماز، قضاى تشريعى است و هفده ركعت در شبانه روز، قدر تشريعى است.

آثار و پیامدهای «شجاعت» از ديدگاه اخبار و احاديث بسيارند از جمله اينكه: شجاعت زينت است و ترس عيب است. سخاوت و شجاعت صفات شريفى هستند كه خداوند سبحان آنها را در وجود كسانى كه دوستشان دارد و آزموده است قرار مى‏ دهد، افراد شجاع و با شهامت و سخاوتمند كانون بزرگوارى و مركز نيكى هستند. همچنین امام علي(ع) در مورد فرماندهان بزرگ لشكرش مسئله شجاعت و شهامت را از اصول اساسى و صفات برجسته انسانى شمرده است.

«امامت» به معنى تحقق بخشیدن به برنامه هاى دینى اعم از حکومت، اجراى حدود و احکام خدا، اجراى عدالت اجتماعى و همچنین تربیت و پرورش نفوس در«ظاهر» و«باطن» است. این مقام، از مقام«رسالت» و«نبوت» بالاتر است؛ زیرا «نبوت» و«رسالت» تنها ابلاغ فرمان و بشارت و انذار است، اما در«امامت» همه اینها وجود دارد به اضافه«اجراى احکام» و«تربیت نفوس از نظر ظاهر و باطن».

أخبتوا در این آیه معانی مختلفی دارد، از جمله: 1 ـ مؤمنان راستین در برابر خداوند خاضع اند .2-  آنها در برابر فرمان پروردگارشان تسلیم اند. 3- آنها به وعده هاى خداوند اطمینان دارند و ... که همه این معانی اشاره به عالى ترین صفات انسانى مؤمنان دارد.

خداوند در سوره رعد آیه 15می فرمايد توحيد درعبادت، مخصوص انسان ها نيست؛ بلكه «كسانى كه در آسمانها و زمين هستند از روى اختيار يا اجبار ـ و همچنين سايه هايشان ـ هر صبح و شام براى خدا سجده مى كنند». در سوره نحل آیه 49 می فرماید: « برای خدا سجده می کند، هرآنچه در آسمانها و زمین است». و در سوره الرحمن، آيه 6 می فرماید: « و درختان و گياهان [ برای خدا] سجده مى كنند». به اين ترتيب تمامى موجودات جهان بدون استثناء سجده تكوينى دارند و تسليم فرمان هاى الهى هستند.

بر اساس آیات سوره نجم، سخنان پیامبر(ص) وحی است. مشابه این سخن را شخص نبی اکرم(ص) برای مسلمانان بازگو کرده، آن هنگام که دستور دادند، در تمام  خانه ها جز در خانه علی(ع) نباید به داخل مسجد پیامبر(ص) گشوده شود. این امر، بر مسلمانان گران آمد و سبب گلایه آنان شد. پیامبر(ص) فرمودند: این وحی و فرمان الهی است. با بررسی آیات الهی نیز آشکار می شود که این سخنان پر محتوا، ساخته و پرداخته ذهن یک انسان درس نخوانده نیست.

آیات 12 تا 15 سوره مریم، به مواهب دهگانه اى که خدا به حضرت یحیى(ع) داده بود، اشاره مى کند، مانند؛ نبوت و عقل در کودکى، محبت نسبت به بندگان، پاکى روح و جان، پاکى عمل، دوری از مخالفت با فرمان پروردگار، محبت نسبت به پدر و مادر، نداشتن تکبر و ستمگری، آلوده نشدن به گناه و مهمتر از همه اینکه مشمول رحمت و سلام خدا در سه دوران حساس زندگی یعنی تولد و مرگ و روز برانگیخته شدن در جهان دیگر بودن.

این کار یوسف(ع) از روى هوا و هوس نبوده، بلکه طبق فرمان الهى بود و می خواست مقاومت یعقوب(ع) در برابر از دست دادن فرزند دوم و عکس العمل برادران در برابر عهدى که با پدر در زمینه حفظ او داشتند را بیازماید، ضمن اینکه اگر خود را معرفی می کرد ممکن بود برادران از ترس انتقام دیگر باز نگردند.

خداوند در ارتباط با همنشنی مومنان می فرماید: «کسى که مطیع خدا و رسول او باشد [در رستاخیز] همنشین کسانى خواهد بود که خدا نعمت خود را بر آنان تمام کرده است». سپس از پیامبران، راستگویان، شهیدان و صالحان نام می برد. در واقع آنان صاحبان نعمت هستند؛ زیرا براى ساختن یک جامعه انسانى سالم، نخست باید رهبران به حق و انبیاء وارد میدان شوند، سپس مبلغان صدیق و معصوم اهداف آنها را گسترش دهند، در ادامه جمعى در برابر عناصر آلوده بایستند و شهید گردند و محصول این تلاش ها، به وجود آمدن صالحان است.