روایات فراوانی بر برتری علمی امام علی(ع) نسبت به سایر صحابه دلالت دارد؛ از جمله: «من شهر علم هستم و علی دروازه آن است». پیامبر(ص) یکی از منابع علم امام علی(ع) بودند و فرستادن مقداد برای پرسش یک حکم شرعی از ایشان درحالی که هنوز آن حکم بیان نشده است، دلیل بر شوق امام علی(ع) به دانستن و حفظ قداست و جایگاه پیامبر(ص) است. امام علی(ع) بخاطر شاگردی تمام وقت در محضر پیامبر(ص) و عنایت استاد به ایشان، در زمان رحلت پیامبر(ص) به همه معارف و احکام دینی آگاهی داشت و شایسته ترین فرد برای جانشینی پیامبر بود.

بيشتر بنیانگذاران علوم اسلامى از شيعيان بودند كه با همت و كوشش پيگير خود، توانستند علوم مختلف را پايه گذارى كنند. از جمله: ابوالاسود دوئلى مؤسس علم «نحو»، فراهيدى مؤسس علم «لغت و عروض»، معاذ بن مسلم مؤسس علم «صرف»، ابن سكيت پيشواى «ادبيات عربى»، عبدالله بن عباس، جابر بن عبدالله انصارى، اُبَىّ بن كعب، سعيد بن جبير، سعيد بن مسيب و واقدى بنيانگذاران تفسير و ابورافع بنيانگذار علم «حديث» خادم پيامبر(ص) و از دوستان خاص حضرت على(ع) را مي توان نام برد.

«احمد بن يحيى جابر بغدادى بلاذرى» نويسنده معروف اهل سنت، در مورد هتک حرمت خانه حضرت زهرا(س) توسط عمر می گوید: «ابوبكر به دنبال على(ع) فرستاد تا بيعت كند؛ ولى على(ع) از بيعت امتناع ورزيد. سپس عمر همراه با فتيله (آتش زا) حركت كرد، و با فاطمه در مقابل باب خانه روبه رو شد، فاطمه گفت: اى فرزند خطاب، مى بينم درصدد سوزاندن خانه من هستى؟! عمر گفت: بلى، اين كار كمك به چيزى است كه پدرت براى آن مبعوث شده است!».

اين حديث نصّ در خلافت دارد؛ در حالی که اغلب اهل سنّت وجود نصّ را درباره جانشین پيامبر(ص) انكار مى ‏كنند! اگر این حدیث وجود داشت، ابوبکر و عمر در سقیفه به آن احتجاج می کردند. این حدیث طبق نظر بسیاری از علمای اهل سنّت ضعیف است و برجسته ترین صحابه به آن عمل نکردند؛ لذا نمی تواند با روایات صحیحی از پیامبر(ص) که به پیروی از علی(ع) سفارش کرده، مقابله کند. اطلاق این حدیث مقتضی عصمت آن دو است! در حالی که آنها به خیلی از امور آگاه نبودند و کسی به عصمتشان قائل نیست. این حدیث را گروه بکریه جعل کرده اند.

اولا: ابلاغ خلافت در غدیر خم دستوری الهی و مطابق با وحی بود: رسول خدا(ص) «هیچ حرکتی انجام نداد و هیچ نگفت مگر آنکه دستورش از جانب خداوند فرا رسید». ایشان موظف بود آیه ابلاغ را در همان مکانی که محل نزول این آیه شریف بود، ابلاغ کند و مسلمین را در جریان محتوای این آیه شریفه قرار دهد.

ثانیا: حتی اگر بپذیریم که بیشتر مخاطبان پیامبر اهل مدینه بودند، باز ایرادی بر ابلاغ پیام درغدیر وارد نمی شود؛ چرا که ابلاغ خلافت علی(ع) برای اهل مدینه حسّاسیّت بیشتری داشت؛ زیرا مدینه آبستن فتنه بود و چنانکه سیر وقایع تاریخی نشان داده، مخالفتها و جدالهای قدرت طلبانه از مدینه شروع شد!

ثالثا: طبق شواهد موجود در منابع اهل سنّت، رسول خدا(ص) می خواست، خلفای بعد از خویش را در «مکه» نیز معرفی کند؛ امّا حوادثی رخ داد که مانع این امر مهم در آن مکان شد. کتابهای اهل سنت چنین می گویند که رسول خدا(ص) تصمیم داشت تا در مکه «خلفای دوازده گانه» را معرفی کند، امّا حوادثی رخ داد که نه تنها نگذاشت، حضرت این مسأله را بیان کند؛ بلکه باعث دل نگرانی حضرت نیز شد.

اعتراض برخی صحابه به تقسیم غنائم یمن که نشانه حسد و نفاق آنها نیز می باشد مربوط به سال 8 هجری و قبل از حجة الوداع می باشد و در آنجا نیز پیامبر(ص) فضائل امام علی(ع) و امامت ایشان بعد از خود را مطرح کردند. اما ماجرای غدیر بعد از حجة الوداع بود و ربطی به آن ماجرا ندارد. چه مساله اى جز تعیین جانشین پیامبر(ص) آنقدر اهمیت دارد که آیه 67 سوره مائده با آنهمه تاکید درباره آن نازل شود و پیامبر(ص) هزاران نفر را در صحرای داغ غدیر نگه دارد و خطبه طولانی قرائت کند و تاکید کند به غائبین هم این خبر را برسانید؟!

حسن و حسین(ع) بیمار شدند، علی و فاطمه(ع) نذر کردند: اگر آنها شفا یابند سه روز روزه بگیرند. چیزى نگذشت که هر دو شفا یافتند، علی و فاطمه(ع)  روزه گرفتند تا نذر خود را ادا کنند. موقع افطار غذای خود را یک روز به فقیر و روز دیگر به یتیم و روز سوم به اسیر دادند. وقتی پیامبر(ص) گرسنگی اهل بیت خود را دید گریان شد و این آیات درباره آنها نازل شد.

امام در خطبه27 نهج البلاغه، پس از اشاره به ماجراى دردناک حمله سپاه شام به شهر انبار و این که آن ها زینت های زن مسلمان و زن غیر مسلمانى که در پناه اسلام، جان و مالش محفوظ بوده را غارت کرده اند؛ می فرماید: «اگر کسی از اندوه این واقعه بمیرد، سزاوار است». جالب این که ایشان تجاوز به حریم زنان مسلمان و غیر مسلمان و هتک احترام آنها را در یک ردیف شمرده است و این نشان مى دهد که اسلام، تا چه اندازه خود را متعهد به دفاع از اقلیت هایى که در پناه اسلام زندگى مى کنند مى داند.

امام علی(ع) فرماید که: در مرحله اول، نفوذ شیطان در وجود هر انسانى اختیارى است نه اجبارى. در مرحله دوّم، شیطان نیز انتخابى مى کند و آن این که آنها را به عنوان دامهای خویش برگزیده و در درون سینه هاى آنها تخمگذارى می کند. در مرحله سوم، چشم و گوش و زبان و دست و پاى آنها همه به فرمان شیطان است. در مرحله چهارم، شیطان آنها را بر مرکب لغزشها و گناهان سوار کرده و سخنان فاسد و هزل و باطل را در نظر آنان زینت می بخشد.

حديث «ائمه اثنی عشر» را گروهى از صحابه پيامبر(ص) مانند: عبدالله بن مسعود، عبدالله بن عمر، عبدالله بن عمرو بن عاص و ... نقل كرده‌اند. در صحيح مسلم از جابر بن سمره نقل شده كه مى گويد: «از پيامبر(ص) شنيدم كه فرمود: اسلام پيوسته عزيز خواهد بود تا دوازده خليفه بر مسلمانان حكومت كنند، سپس [پيامبر(ص)] سخنى فرمود كه من نفهميدم، پس به پدرم ـ كه در آنجا حاضر بود ـ گفتم: پيامبر(ص) چه فرمود؟ گفت: فرمود: تمام آنها از قريش اند». اين حديث در بسياري از معروف ترين و معتبرترين كتب اهل سنت آمده است.