مراد از «وَاضْرِبُوهُنَّ؛ و آنان (زنان) را بزنيد»؟!

آیا دستور قرآن با خطاب «وَاضْرِبُوهُنَّ؛ و آنان (زنان) را بزنيد» نشانه ظالمانه بودن احکام اسلامی در حق زنان نیست؟!

اولا حکم بیان شده فقط مخصوص به زنانی است که در قبال وظایف زناشویی خود کوتاهی و از تمکین به آن سرکشی و طغیان می کنند و شامل تمامی زنان نمی گردد. ثانیا جواز چنین برخوردی با زن بعد از آن است که ابتدا مرد همسرش را موعظه کند و در مرحله دوم از او دوری کند. بنابراین اگر زن در یکی از همان دو مرحله اول از سرکشی خود دست بردارد، همسرش حق تعدی و دست درازی به او را ندارد. ثالثا جواز چنین برخوردی بنابر برخی روایات و سخنان فقها باید بسیار ملایم باشد؛ یعنی اگر موجب کبودی یا آسیب شود، زن حق قصاص دارد. رابعا توسل به خشونت و زور برای اجبار شخص به انجام وظایفش در همه نظام های حقوقی دنیا امری مشروع است. خامسا مردان نیز اگر از ادای وظایف خود در قبال همسران خویش کوتاهی کنند، زنان حق دارند با توسل به زور - که معمولا به خاطر ضعف آنها با مراجعه به حاکم شرع اعمال می شود - آنها را مجبور به ادای مسئولیت‌های شان بکنند و تبعیضی در این بین علیه زنان وجود ندارد.

آثار و پيامدهای «انزوا طلبی»

«انزوا طلبی» چه آثار و پيامدهايی دارد؟

به طور كلى مى توان گفت كه تنهايى و عُزلت سرچشمه بسيارى از مفاسد، بدبختى ها و ناكامى ها است؛ از جمله: 1ـ بسيارى از انحرافات فكرى، كج انديشى و بدخُلقى. 2- عجب و خود پسندى. 3- سوءِ ظن به همه افراد حتى نزديك ترين كسان. 4- غافل ماندن از عيوب خويش. 5- دور ماندن و محروم ماندن از تجربيات ديگران. و بسیاری از پیامدهای منفی دیگر که نمی توان آنها را در این مختصر بیان کرد.

درختکاری و حفظ جنگل در اسلام

اسلام چه توصیه هایی برای درختکاری و حفظ جنگلها و درختان دارد؟

از دیدگاه اسلام درخت کاری و حفظ جنگلها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و آیات و روایات فراوانی درباره اهمیت درختان و ضرورت درختکاری و آب دادن به درخت و نگهداری از آنها بیان شده است. در روایات پاداش صدقه برای کاشت درخت بیان شده و آب دادن به درخت مانند سیراب کردن مؤمن تشنه دانسته شده است. همچنین در روایات بر مراقبت از درختان تاکید شده و به شدت از قطع درختانی که جوان هستند و میوه می دهند حتی در جنگها منع شده است.

از لحاظ فقهی نیز مراجع عظام تقلید بریدن بدون دلیل درختان و نابود کردن جنگلها را مصداق قاعده «لاضرر و لاضرار فی السلام» دانسته و فتوا به حرمت آن داده اند. به عنوان مثال آیت الله مکارم شیرازی می فرمایند: الف) جنگل‏ها جزء انفال است و تصرّف در آن منوط به اجازه حكومت اسلامى است. ب) هر كارى كه موجب ضرر و زيان مسلمين، در كوتاه مدّت يا درازمدت مى شود، جايز نيست، و لازم است مردم مسلمان در اين گونه مسائل، كه با محيط زيست‏ انسان‏ها ارتباط شديد دارد، كاملًا هوشيار و مراقب باشند.

تأکید به حفظ «اسرار» خويش

معصومين(علیهم السلام) چگونه مسلمانان را به حفظ «اسرار» زندگی خویش توصيه می کردند؟

روایات بسیاری مسلمانان را به حفظ اسرار زندگی خود توصیه می کند؛ زیرا افشای آنها منشاء حسد، كينه توزى و رقابت هاى ناسالم مى گردد و انسان مورد تهاجم افراد تنگ نظر و كينه توز واقع مى شود و مصالح او به خطر مى افتد. امام علی(ع) می فرماید: «سرّ تو مايه خوشحالى تو است به شرط آن كه آن را كتمان كنى». امام صادق(ع) می فرمایند: «دوستت را بر مقداری از اسرارت آگاه ساز كه اگر دشمنت را از آن آگاه سازى به تو زيانى نرسد، چرا كه دوست ممكن است روزى دشمن شود».

دعوت اسلام به «انزوا طلبی»؟!

«انزوا طلبی» و عزلتی که در آيات و روايات به آن سفارش شده و بر آن تأکید شده، به چه معناست؟

در برابر تعالیمی که مردم را به حضور در اجتماع تشويق می کند، آیات و رواياتى وجود دارد که گواهى مى دهند، دورى از مردم، نشانه عقل و دانش و سبب حضور قلب در عبادت، دوری از گناه و رسيدن به انواع فوائد است؛ مانند سخن امام علی(ع) که می فرماید: «سلامت دين در گوشه گيرى از مردم است». اما باید توجه کرد که این آيات و روايات مسأله عزلت و گوشه گيرى را در يك سلسله شرايط خاص اجتماعى یا فردی و به صورت استثنايى توصيه کرده اند؛ مانند قضیه اصحاب كهف. چرا که آنها راهی جز پناه بردن به غار و انزوا از مردم نداشتند.

انزوای مطلوب

در چه مواقعی گوشه گيری و عزلت مطلوب است؟

آيات و روايات، گوشه گيرى را در شرايطی خاص توصيه می کنند؛ مانند: اصحاب کهف، که برای حفظ جانشان، مأمور به عزلت شدند. همچنین افرادی که در برابر مظاهر فساد بسيار آسيب پذير و ضعيف اند، به آنان توصيه شده كمتر در اجتماعات ظاهر شوند. حتی انسان هاى اجتماعى نيز براى انس با پروردگار ساعت يا ساعاتى از روز را بايد خلوت کنند و به خويشتن پردازند. جدايى و قهر كردن از مردمى كه راه فساد را لجوجانه مى پيمايند، نیز يكى از طرق مبارزه منفى با مفاسد است، شاید آنها تكان بخورند و به خويش آيند.

دستورات اسلام براي «بيمار نشدن»

اسلام برای مبتلا نشدن به بیماری ها چه دستوراتی دارد؟

آيه «كُلُوا وَ اشرَبُوا و لَاتُسرِفُوا» با وجود سادگي يكى از مهمترين دستورات بهداشتى است؛ چراكه سرچشمه بسياري از بيماريها غذاهاي اضافي است كه در بدن انباشته مي شود و منبعی مهم براي عفونت هاست. طبق روایات، معده خانه همه بيماريها است و امساك و پرهيز، سرآمد همه داروها است. همين دستور ساده اسلام بود که طبيب مسيحي را وادار کرد که به توجه عميق دين اسلام به بهداشت و سلامت انسانها اعتراف كند.

بهترین اشخاص از نظر انجام اعمال در حدیث نبوی؟

طبق احادیث نبوی بهترین اشخاص از نظر انجام اعمال چه کسانی اند؟

بر طبق حديث نبوي بهترین اشخاص از نظر انجام اعمال كسي است كه از حيث عقل بهتر باشد و عقل خود را بهتر به كار بياندازد و تفكر كند. مراد از این عبارت پيامبر(ص) يا اين است كه دقت و فكر كند تا از فلسفه احكام مطلع شود و كوركورانه عبادت نكند و يا اين كه دقت كند تا اوامر و نواهى خداوند را به نحو احسن جامه عمل بپوشاند و در جايگاهى باشد كه مرضىّ رضاى خداوند باشد گرچه از حيث عمل، عمل كمترى داشته باشد.

نگاه اسلام به محيط زيست و پاسداشت زمين؟

اسلام چه توصیه های در حفظ و پاسداشت طبیعت، محیط زیست و زمین دارد؟

اسلام دستورهای مؤکدی در زمینه حفظ و نگهداری محیط زیست و طبیعت بیان کرده است. آموزه های اسلام بهره برداری افراطی از طبیعت و ضرر رساندن به دیگران را رد کرده است.
در احادیث متعددی، از قطع درختان و از بین بردن مزارع و گیاهان و آتش زدن آنها نهی و نکوهش شده است.
اسلام آن قدر به حقوق حیوانات اهمیت داده که در کتابهای حدیثی بابی به احکام و قوانین مربوط به حیوانات اختصاص داده شده است.

العقد الفرید

معرفی کتاب «العقد الفرید»

کتاب «العقد الفرید» توسط شهاب الدین ابوعمر احمد بن محمد بن عبد ربه ابن حبیب ابن حدیر بن سالم قرطبى اندلسى (246ـ328ق) تالیف شده است که از مهم ترین کتاب هاى اهل سنت در زمینه مسائل اعتقادى، اجتماعى، سیاسى، و تاریخى اسلام به شمار مى رود. این کتاب با توجه به عناوین موضوعات آن، یکى از مهم ترین منابع دائره المعارف در تاریخ اسلام به شمار مى رود و در ردیف آثار ابن اثیر، سمعانى، یاقوت حموى و به ویژه جاحظ قرار دارد. ابن عبد ربه در تالیف و تدوین این کتاب از کتاب عیون الاخبار ابن قتیبه دینورى متاثر گشته است به گونه اى که حتى ترتیب مطالب این دو کتاب نیز مشابهت فراوانى دارد. و البته علاوه بر آثار ابن قتیبه، از آثار فراوان دیگرى مثل آثار جاحظ نیز بهره برده است. او مطالب و احادیث فراوانى از على بن ابى طالب(ع) و فضائل آن حضرت نقل کرده است. او بر خلاف سایر نویسندگان سنّى پیش از خود لقب «امیر المومنین» را فقط براى على بن ابى طالب(ع) به کار برده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

الإيثارُ أشرَفُ الإحسانِ

ايثار، ارجمندترين نيکوکارى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22