یکی از وظائف مهمّ مدير، نقش هماهنگ كننده اوست. او در عين اين كه باید رابطه خود را با نفراتش حفظ كند، نقش هماهنگ كننده را نيز هرگز نباید فراموش كند. چرا كه مفردات خوب هرگز ضامن پيروزى نيست؛ بلكه يك تركيب صحيح و هماهنگ است که هميشه پيروز است. براى پى بردن به اهمّيّت این موضوع می توانیم نگاهى به سیستم بدن كنيم که برای مثال در يك حادثه آتش سوزى که اکثر بار اجرائى، بر عهده عضلات دست و پاست ولی فعالیت قلب و ریه نیز به حدّاكثر رسیده و مغز روی این موضوع تمرکز می کند تا بهترین نتیجه به دست آید.

خداوند در قرآن بیش از 120 بار مشتقّات «انذار» و بیش از 40 بار مشتقّات «بشارت» را بکار برده است. و از دو خصوصیت «مبشر»؛ (امید دهنده) و «منذر»؛ (بیم دهنده) بودن، به عنوان بارزترین خصوصیات رسولان خود یاد می فرماید. قسمت مهمّى از آيات قرآن توصيف نعمتهاى معنوى و مادّى بهشت است كه تشويقى براى حركت به سوى نيكيها و پاكيهاست و در بخش عظيمى از آيات از مجازاتهاى روحانى و جسمانى دوزخيان سخن مى گويد كه خود يك عامل بازدارنده است.

از وظايف سنگين مدیران، مسأله «ايجاد انگيزه» است؛ چرا که انسان، بدون انگيزه به سراغ كارى نمى رود و انگيزه همچون بنزين برای خودرو است. چگونگی انگيزه های اجتماعی رابطه نزديكى با فرهنگ حاكم بر يك جامعه دارد؛ هر قدر فرهنگ غنی تر باشد، انگيزه ها نيرومندتر است. در مديريّت اسلامى یکی از مهمترین ابزار ايجاد انگيزه رجوع به فرهنگ غنى اسلام است، مثلا: بهره گيرى از آيات قرآن و روایات و تحلیل حکومت معصومین و استفاده از ادعیه ائمّه هدى(ع) که جمله جمله آن حركت آفرين مى باشد در وصول به این مهم راه گشاست.

يك سازمان مانند بدن انسان گاهى با حوادثی مواجه شده و بيمار مى شود؛ این حوادث گاه همه گیر و عمومی اند و گاه جزئی. در همه این موارد مدیر علاوه بر تجربیاتش می تواند از اصولی کلی بهره گیرد؛ مثلا در حوادث عمومی با خونسردی، توکل بر خدا، قاطعيّت و در عین حال انعطاف پذیری مجموعه را از گزند حادثه مصون دارد. امّا اگر حادثه فردیست، جدّیّت را به همراه صمیمیت بکار برده طوری برخورد کند که جلوی بروز اين گونه حوادث گرفته شود، از تعصّب بیجا و عجله بپرهیزد، عجولانه تصميم نگیرد و ميان جاهل قاصر و مقصّر فرق بگذارد.

هر مديری به طور كلی بايد اطلاعات دقيق و صريحى از سازمان و همكاران تحت امرش داشته باشد، و از تمام رويدادهایی كه در داخل و خارج آن تشكيلات واقع مى شود، و به نحوى با آن ارتباط دارد، آن هم با آمار و ارقام دقيق مطلع باشد. مدیر برای اینکار نیازمند يك كادر اطلاعاتى هوشيار و منطبق بر ملاكهاى صحيح اخلاقى و انسانى است، تا این اطلاعات را برایش تهیه کنند. در تاريخ پيامبر(ص) و امام علی(ع) نمونه هایی ثبت شده که بیانگر اهتمام ایشان به استفاده از مأموران امين اطّلاعاتى برای کشف یا خنثی سازی توطئه دشمنان است.

مدير براى وصول به اهدافش بايد همراهان همفكر، جدّى، صالح و امين داشته باشد که می تواند آنها به طور مستقيم يا غير مستقيم جذب کند و نباید دنبال افراد «بله قربان گو» باشد؛ چرا كه اين گونه همكاران نالايق، علاوه بر اين كه آفت خطرناكى براى روند هر اداره و تشكيلاتى هستند، و مديران خود را در حالت غفلت و بى خبرى محض نگاه مى دارند، رابطه آنها را از واقعيّتهاى عينى قطع مى كنند و گاهی «كاه» را «كوه» و «كوه» را «كاه» جلوه مى دهند. لذا مدیران باید سعه صدر جهت نقد شدن را داشته باشد و از متملقین دوری نماید.

البشری، اعتراض اصحاب به فرماندهی اسامه را با توجه به جوانی اسامه و حضور کهنسالان با سابقه در اسلام امری موجه و ناشی از سرشت بزرگسالان در نفرت از بودن تحت امر یک جوان می داند. اما نهایتا واکنش خشم آمیز پیامبر و ایراد خطبه ای حمایت آمیز از اسامه را – به خصوص در آن حالت بیماری - رفع کننده همه توجیه های عقلی برای این اعتراض می داند. نظر اصحاب معترض با هر توجیهی، با توجه به آیاتی از قرآن که کلام پیامبر را ناشی از وحی می داند، اجتهاد مقابل نص است و به هیچ وجه قابل پذیرش یا توجیه نیست.

قاضى ابوبکر باقلانى در پاسخ این پرسش که هدف از نصب امام چیست؟ مى گوید: فرماندهى سپاه، پاسدارى از مرزها، سرکوبى ستمگران، حمایت از مظلومان، اقامه حدود، تقسیم سرمایه هاى عمومى میان مسلمانان و هزینه کردن آن در امورى مانند جهاد با دشمنان، امورى است که هدف از نصب امام را تشکیل مى دهد و به عنوان وظایف و مسؤولیت هاى او به شمار مى آید.

بعد از ورود پيامبر(ص) به مدينه، حوادثى رخ داد كه هر يك چهره جديدى از اين مديريّت الهى به جامعه انسانی نشان داد و هرکدام تأثير بسیاری در جهاني شدن اسلام داشت، مانند: ارائه عدل اسلامى در آغاز هجرت؛ عقد مُواخات؛ قرار دادن مسجد به عنوان پايگاه عبادت و حكومت؛ پيمان عدم تعرّض؛ پرهيز از جنگ در جبهه هاى مختلف و ... .

بعد از آن كه كلّيّات مسائل در شورا براى مدير روشن شد و به مرحله تصميم گيرى درآمد، براى تحقّق بخشيدن و اجراى آن، نياز به «برنامه ريزى» است. مدير خوب كسى است كه از قدرت برنامه ريزى بهره كافى داشته باشد؛ زیرا بدون برنامه ريزى هرگز نمى توان وارد مرحله عمل شد. اهمّيّت برنامه ريزى تا به آن پايه است كه حتّى كارهاى ساده نيز بايد توأم با برنامه باشد، چرا كه بدون برنامه ريزى، مسأله «سازماندهى» كه مرحله بعد از آن است امكان پذير نخواهد بود؛ و بدون سازماندهى، وصول به هدف، مشكل يا غير ممكن است.