در اصطلاح علوم قرآنی به هر نوع تغيير و دگرگونی در معنا و ساختار كلام تحريف گفته می شود. تحریف معمولا یا لفظی است و یا معنوی. در تحریف لفظی با افزودن یا کاستن یا جابه جایی یک یا چند کلمه، معنای یک گزاره تغییر می یابد و در تحریف معنوی - که به آن تفسیر به رأی نیز می گویند - بدون اینکه هیچ تغییری در ساختار و کلمات گزاره و کلام پدید آید، تفسیری وارونه و بی ربط با مقصود نویسنده یا گوینده، از آن ارائه می شود. تفسیرهای منحرف از قرآن در گفتار معصومین بسیار نکوهش شده و مرتکبان چنین تفسیرهایی به عذاب هایی بسیار سخت وعده داده شده اند.

استنباط احکام از قرآن به مقدماتی مانند دانش عربی، علوم قرآن و تشخیص محکمات از متشابهات و ناسخ از منسوخ و... نیاز دارد. بدون دانستن این مقدمات، تلاش برای فهم قرآن به برداشت های ناقص و انحرافی می انجامد که در سخنان بزرگان دینی به عنوان «تفسیر به رأی» شناخته شده و بسیار نکوهش شده است.
استخراج احکام از روایات نیز به قوه تشخیص عـام و خاص، مطلق و مقید، معانی امر و نهی موجود در احادیث، ملازمات مضامین احادیث، شناخت رجال سلسله راویان حدیث، شناخت موارد تقیه از غیرتقیه، روایت‌های صحیح‌ السند از غیرصحیح السند و... وابسته است.
از آن گذشته برای پدیده های جدیدی را که پیشینه ای در روایات معصومین و احکام شرعی گذشته ندارند و به اصطلاح فقها به نام «مسائل مستحدثه» شناخته می شوند، بدون طی کردن مراحل اجتهاد مصطلح، نمی توان حکمی استنباط کرد.
داشتن چنین تخصص هایی از همه برنمی آید و بایستی عموم مردم از متخصصین پیروی کنند، در غیر این صورت جامعه به همان تشتت و اختلاف نظر عمیق و عدم انسجام علمی و فکری ای که سلفیه و وهابیت بر اثر آسان گیری در اجتهاد دچارش شده، مبتلا می گردد.

در منابع تاریخی و حدیثی اهل سنت ماجراهایی درباره خلیفه دوم مبنی بر تلاوت آیات قرآن و پرسیدن معانی برخی واژه های آنها از دیگران نقل شده است. شاید عذر خلیفه در این که علم کتاب و سنّت از او پوشیده مانده، یا از قضاوت و داورى ناتوان بوده است پذیرفتنى باشد؛ زیرا اشتغال او به برخی داد و ستدها در بازار – آنگونه که در منابع روایی اهل سنت نقل شده - او را از کسب علوم بازداشته بود ولى عذر وى در عدم شناخت زبان و لغت خویش که شبانه روز آن را در دهان مى چرخاند، پذیرفتنى نیست.

اهل سنت می گویند: آیات 17-19 سوره لیل در شأن ابوبکر نازل شده و آن را دلیل بر برتری ابوبکر برای خلافت دانسته اند؛ اما اولا: در تفسیر آیه سه نظریّه ذکر کرده ‏اند که نزول آیه درباره ابوبکر، یکى از آن ها است. ثانیا: روایتی که به آن استناد شده در سند آن، مصعب بن ثابت است که دشمن اهل بیت بوده و طبق گفته هیثمی، ابن معین، احمد بن حنبل، ابوحاتم، نسائی و... از نظر نقل حدیث ضعیف است. ضمن اینکه روایات صحیح زیادی در برتری علی(ع) وجود دارد که این حدیث قطعا در مقابل آنها از اعتبار ساقط می شود.

«ذكر» مهمترین ركن مسلك «تصوف» است. اذكار قرون نخست صوفیه بيشتر شامل استغفار و آيات قرآن و براى قرب به خدا بود اما امروزه ذکر انواع مختلفی دارد. مثل ذكر چهار ضرب!، محو الجهات، كليه و... و حتی شیوه های گفتاری هر گروه با گروه دیگر تفاوتهایی دارد. حتی برخى، انواعى از حركات شبه رقص را بدان افزودند تا سالك از حد اعتدال خارج شده و به يك حالت بيخودى و جذبه برسد. كسى كه مختصر اطلاعى از اسلام داشته باشد، مى داند كه اين رقص ها و هاى و هو كردن ها از بدعت هاى زشت صوفيه است كه هيچ ربطى به اسلام ندارد.

در سوره های متعددی از قرآن به معنای اصطلاحی بداء اشاره شده است؛ در بعضی از این آیات به این معنی تصریح شده است و در برخی نیز مفهوم بداء مورد تایید قرار گرفته است. بنابراین‌ بداء، یعنی تغییر و تبدیل آنچه که قبلا قلم قضاء آن را رقم زده‌ است، مانعی ندارد و یک مسئله قرآنی است و خدا چنین قدرتی‌ را دارد و دست خدا بسته نیست.

ممکن است در ابتدا چنین به نظر برسد که: طبق آیه 94  سوره یونس، پیامبر(ص) در حقانیت آیاتى که بر او نازل مى شد تردید داشت، ولى با توجه به این که پیامبر(ص) وحى را با شهود دریافت می کرد، این احتمال از بین می رود؛ ضمن اینکه این تعبیر قرآن مانند آن است که براى تنبیه اشخاص دوردست به افراد نزدیک خطاب مى کنند (به در می گوید که دیوار بشنود). علاوه بر اینکه ذکر جمله شرطیه همیشه دلیل بر احتمال وجود شرط نیست، بلکه گاهى براى تأکید روى یک مطلب و یا براى بیان یک قانون کلّى است.

مفسران برجسته اهل سنت از جمله زمخشری و شهاب الدین أبشیهى درباره حرمت تدریجی نوشیدن شراب اعتقاد دارند که شان نزول آیه حرمت مطلق شراب در سوره مائده، حادثه شراب نوشیدن عمر و مستی اش و حمله به یکی از صحابه و شعرخوانی اش در آن وضعیت است.