پندار ديگرى در زمينه تحریف قرآن کریم وجود دارد كه در تكلّف و ساختگى بودن، شبيه مسأله «نسخ تلاوت» است. مى‌گويند: پاره‌اى از آيات از دل‌ها فراموش شد به‌گونه‌اى كه يادى از آنها در دل‌ها و ذهن‌ها نمانده است. اين مسأله، مانند مسأله نسخ تلاوت است و آنان بدين وسيله مى‌كوشند رواياتى را كه در پندار ايشان صحيح نموده شده و بر ضايع شدن بسيارى از آيات قرآن پس از وفات پيامبر(ص) حكايت دارد، حل نمايند.

بهترین روش راز و نیاز با خدواند نماز می باشد. نماز ستون دین است و اسرار فراوانی برای وجوب نماز ذکر شده است. به عنوان مثال: نماز بهترین ذکر خداست و باعث آمرزش گناهان می شود و سدی در برابر گناهان آینده است. نماز غفلت زداست و کبر را از بین می برد.
نماز به سایر اعمال نیز ارزش می دهد و مقدمه تکامل معنوی و اخلاقی انسان می گردد. تقویت اخلاص آدمی در همه اعمالش نیز منوط به نماز است. همچنین شرایط صحت نماز مثل غصبی نبودن لباس و مکان و... مانع تجاوز به حقوق دیگران می شود و شرایط قبول نماز نیز انسان را از خیلی گناهان باز می دارد. نماز همچنین روح انضباط را در انسان تقویت می کند.

مـراد از تـنـگـی و سـخـتـي معيشت، فقر و نداري نيست؛ بلكه مراد آن است كه كسي كه خدا را فـراموش كند حتي اگر ثروت بي شمار هم داشته باشد باز آرامش روحي و رواني نخواهد داشت و همواره در پي افزايش ثروت و دلواپس از دست دادن آن، بيماري و ... خواهد بود و روشن است كه با چنين روحيه اي زندگي بسيار تلخ و تنگ خواهد بود. نكته ديگر اينكه منظور از «اعراض» در آیه، روگرداني عمدي و عناد با حقّ بعد از آگاهي و اتمام حجت با ایشان است؛ اما بسياري از مردم اینگونه نیستند. بنابراین، گشايش زندگي آنها به طور عادي و نتيجه تلاش آنها است؛ مگر كساني كه گرفتار سنّت استدراج شده اند و خداوند خواسته كه آنها در دنيا طلبي غوطه ور شوند.

«ذكر» سه مرحله دارد: قلبی، زبانی و عملی که در هر مرحله دارای مصاديقی متفاوت است. در قرآن معانى مختلفى برای «ذكر» بیان شده ولى همه در يك چیز مشترکند و آن چيزى است كه انسان را به سوى خدا مى برد. از قلب بر زبان جارى شده و از زبان به تمام اعمال انسان گسترش مى يابد. در روايات اسلامى نيز مسئله ذكر و ذاكران بازتاب گسترده اى دارد؛ امام صادق(ع) مى فرماید: «هر چيزى حد و اندازه اى دارد جز ذكر خدا كه هيچ حدّى براى آن متصوّر نيست».

امام علی(ع) می فرماید: «خداوند یاد خویش را مايه ی جلاى قلبها قرار داد، كه بر اثر آن گوش دل شنوا و چشمش باز و بينا مى گردد و دل از لجاجت به اطاعت باز مى گردد». زیرا هنگامی که یاد خداوند با انديشه همراه شد، پرده های غفلت کنار می رود و انسان حق را می بیند و صدای رهبران الهی را به گوش جان می شنود.

انسان بخشى از معلومات خود را از طريق فطرت يا عقل به دست مى آورد؛ لکن اين معلومات گاه دچار فراموشى و بى اعتنايى مي شود و يا وسوسه ها به آن ها راه پيدا مى كند، اينجاست كه لطف خدا ايجاب مى كند، پيامبرانى بفرستد تا ضمن دعوت مردم به سوى خدا، ادراكات عقلى را تاييد كند و دست وسوسه گران را كوتاه سازد.

ذكر خدا تا در عمق جان انسان رسوخ نکند، موجب آرامش واقعی نمي شود؛ زيرا نام خدا بر لب، مانند آبياري شاخه درخت است كه تنها باعث گردگيري آنست؛ ولي ياد او در دل همتاي آبياري ريشه درخت است كه مايه بالندگي آن است. و همین يادآوری است كه در غفلت‏ زدايي مؤثّر می باشد. البته این افراد همانگونه که خداوند فرمود: «مردانى كه نه تجارت و نه داد و ستد، آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات به خود مشغول نمى‏ دارد»، نه به بهانه رهبانیت از کار و تولید دست می کشند و نه از یاد خدا بواسطه تجارت باز می مانند.

یکی از مصاديق «ذكر» كتاب تدويني خداوند اعم از قرآن و غير آن است. اطلاق عنوان ذكر بر قرآن در سوره حجر «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ»، و اطلاق عنوان ذكر حكيم بر قرآن «وَ الذِّکْرِ الْحَکيمِ» و عنوان ذكر جهانيان بر قرآن «إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِکْرٌ لِلْعالَمينَ» و عنوان ذي الذكر در سوره ص «وَ الْقُرْآنِ ذِي الذِّکْرِ» و مانند آن مشهود است و چون هم ‏آوايي قرآن با فطرت انسان و با نظام عيني جهان محرز است؛ لذا خداوند چنين كتابي را براي تذكّر جوامع بشري آماده كرده است.

«ذكر» به معناي نامداري و صاحب نام شدن بدون ذكر حق ميسور نيست؛ زيرا چيزي كه از حق تهي است سهمي از بقا و دوام ندارد و كساني كه پيوندي با نام و ياد خدا نداشته ‏اند، به بوته فراموشي سپرده شده ‏اند. آری شخصي صاحب نام خواهد شد كه با ياد حق و نام خدا پيوند عميق برقرار كرده باشد؛ لذا درباره رسول اكرم(ص) كه نه تنها با ياد خدا پيوند ناگسستني داشته و دارد، بلكه مظهر نام حق و آيت كبراي ياد الهي بوده و هست چنين آمده: «وَ رَفَعْنا لَکَ ذِکْرَکَ»؛ (و آوازه تو را بلند ساختيم!).

مهمترین آثار محبت واقعی خداوند عبارت است از: اطاعت و تبعیّت از خدا، «دوری از گناه»، تولى و تبرّى، ترجیح دادن خداوند بر همه ی محبوب های دیگر، ذکر و یاد خداوند، نماز شب و مناجات با خدا، «احسان و نیکوکارى»‏، جهاد و شهادت‏، ترک هواپرستى‏، صبر و تحمل در برابر شدائد، اخلاص‏، «صدق و راستى»‏، خود سازى و تزکیه نفس‏، «انفاق» و «استغفار»، «اهتمام به نماز»، و... .