انگيزه افشای «اسرار» ديگران

چرا برخی از افراد «سرّ» ديگران را فاش می کنند؟

افشای اسرار انگیزه های گوناگونی دارد، مانند: حسادت، کینه توزی، جهالت، جلب توجه مردم، و ... امام علی(ع) می فرماید: «سرّ خود را نزد جاهل نگذار كه توان كتمان آن را ندارد». همچنین عدم توجه به سرّى بودن بعضى از مسائل، از ديگر عوامل افشاى اسرار می باشد. معروف است که هر چه تعداد افراد رازدار بيشتر باشد، احتمال افشاى سرّ فزونى مى يابد. زیرا هر كسى اگر آن را به يكى از محارم اسرارش بگويد، در مدت كوتاهى در سراسر جامعه پخش مى شود.

درمان صفت رذيله «تجسس»

شیوه های درمان صفت رذيله «تجسس» چيست؟

برای درمان «تجسس» باید به درمان ریشه های این خوی زشت پرداخت. نخست باید سوء ظن را از خویش دور نماییم؛ زیرا سوء ظن انسان را به جستجوگرى وا مى دارد. حسد، كينه توزى و عداوت از عوامل دیگر تجسّس می باشد. عقده حقارت و آلودگى به گناه، انسان را وادار به یافتن افرادى مانند خود می کند تا آرامش كاذبى پيدا كنند. قرار دادن خود به جای کسی که دارد از او تجسس می کند نیز بازدارنده این کار زشت است. همچنین توجه به آثار سوء تجسّس و كيفر الهى، تاثیر شگرفی در درمان تجسس دارد.

امتیازات بنی هاشم، و کینه توزی بنی امیّه

بنی هاشم چه امتیازاتی بر بنی امیّه داشته اند؟

اختلاف بنى امیّه با بنى هاشم ریشه در مقامات عالی معنوی بنی هاشم دارد که موجب حسد و بغض بنی امیه می گشت. بنی هاشم از امتیازاتی همچون بعثت رسول خدا از میان آنان، مرتبه بی نظیر علمی، هدایت شدن مردم به وسیله آنها، اصالت خانوادگى و طهارت حَسَب و نَسَب، اسلام آوردن از روی عقیده و فضائل دیگر اخلاقی برخوردار بودند. در مقابل بنی امیه همواره به آلودگی و رسوایی های اخلاقی، شبهه در اصالت نسب، اسلام آوردن از روی ترس و طمع و نیرنگ معروف بودند.
 

راه درمان بيماري «غضب»

راه درمان بيماري «غضب» چيست؟

براى علاج «غضب»، علماء اخلاق و روان پزشكان امور علمى و عملى را ذكر كرده اند، مانند اینکه انسان به مفاسد غضب فكر كند كه موجب هتك حرمت، قتل، کینه توزی، حسد و ... مى شود که هر يك از این مفاسد براى هلاكت انسان كافى است؛ یا در ابتداى عصبانیت نفس را منحرف نماید، مثلا از آن مکان برود يا تغيير حالت دهد، اگر نشسته است برخيزد و بالعکس يا به ذكر خداوند مشغول شود. البته براى معالجه اساسى غضب بايد ريشه غضب مثل عُجب، تكبر، لجاجت، حُبّ نفس و ... را پیدا كرده و با آن مبارزه نمود.

نهی قرآن از «تجسس» در امور ديگران

خداوند چگونه مردم را از «تجسس» در امور يکديگر نهی کرده است؟

«تجسّس» به معنى جستجوگری در اعمال و امور ديگران است، و غالباً در امور نامطلوب و خلاف اخلاق به كار مى رود. سوء ظن، بخل، حسد و تنگ نظرى از انگیزه های جستجو در امور خصوصی مردم است و اسلام تجسّس در این امور را ممنوع می داند؛ زیرا سبب شعله ور شدن آتش کینه ها و خصومت ها و ایجاد ناامنى روانی و فیزیکی در جامعه مى شود. البته اين حكم تضادى با ضرورت وجود دستگاه هاى اطلاعاتى ندارد، چرا كه آن مربوط به زندگى خصوصى افراد است و اين مربوط به سرنوشت جامعه و پيش گيرى از نفوذ عوامل بيگانه.

عوامل «تجسس»

«تجسس» از چه عواملی نشأت می گيرد؟

عوامل بسیاری سبب تجسس می شود، مانند: 1- سوء ظن و بدبينى، که بیشتر انسان ها را به سوى تجسّس درباره ديگران سوق می دهد. 2- آلودگی به انواع گناهان، که موجب می شود افراد برای رسیدن به آرامش، به دنبال یافتن همتايانى برای خود باشند تا بگویند: اگر ما آلوده ايم، كيست كه آلوده نباشد. 3- بیماری های اخلاقی، مانند: حسد، كينه توزى و عداوت از انگیزه های تجسس است. 4- ضعف ايمان، زيرا انسان ضعيف الايمان، احترامی برای حیثیت و حريم خصوصى افراد قائل نیست.

دلیل اعتقاد به عدل الهى

چرا ما معتقد به عدل الهى هستیم؟

سرچشمه «ظلم» جهل، نیاز، ناتوانی، خود خواهی، کینه توزی و انتقام جویی است. گاهى ظالم به راستى نمى داند چه مى کند گاه نیاز به چیزى که در دست دیگران است او را وسوسه مى کند. گاه انسان قدرت و توانایى ادای حق را ندارد و گاه خودخواهى یا حسّ انتقام جویى و کینه توزى او را وادار به ظلم مى کند. امّا با توجّه به این که هیچ یک از این صفات زشت و کمبودها در وجود مقدّس خداوند راه ندارد، معنى ندارد مرتکب ظلمى شود.

بحث از امامت، سبب تفاهم یا اختلاف

آیا سخن از مسئله امامت و امثال آن سبب اختلاف بین مسلمین مى شود؟

گروهی سخن از مسئله امامت را مایه تفرقه مسلمین می دانند ولى اولا: آنچه مایه اختلاف است جرّ و بحث، تعصب، پرخاشگرى و کینه توزی است نه بحث هاى منطقى و مستدل. ثانیاً: ما یقین داریم قطعاً پیامبر(ص) جانشینى براى خود تعیین کرده، چرا نباید این بحث را از طریق منطق و استدلال تعقیب کنیم و با دلیل و منطق به فرزندان خود بیاموزیم؟! ثالثاً: دشمنان اسلام براى برهم زدن اساس وحدت بسیاری دروغ و تهمت بین شیعه و سنی رواج داده اند که با طرح این مباحث دروغ بودن آنها معلوم می گردد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

بالإيثارِ على نفْسِکَ تَمْلِکُ الرِّقابَ

با ايثار و از خودگذشتى ديگران را بنده خويش مى سازى

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 24