شبهه در «اعتبار سندی» نهج البلاغه و «انتساب مضامین» آن به امیرالمؤمنین(ع)

آیا درست است که روایات نهج البلاغه سند ندارد؟! آیا مضامین این کتاب می تواند از علی ابن ابی طالب باشد، در حالی که: در آن به صحابه رسول خدا(ص) توهین شده؛ دارای اصطلاحات فلسفی است؛ خطبه های طولانی دارد؛ متون بسیار مسجّع دارد؟!

1. تحقیقات پژوهشگران تاریخ و حدیث نشان می دهد که نصوص نهج البلاغه در کتب و منابع حدیثی نویسندگانی از شیعه و اهل سنت که پیش از تولد سید رضی نگاشته شده اند، وجود دارد.
2. اکثریت قریب به اتفاق مطالب نهج البلاغه مستدل و یا در خور استدلال هاى منطقى است و نیازى به سلسله اسناد به عنوان مباحث تعبدى وجود ندارد.
3. سید رضی هنگام جمع آوری بیانات حضرت، بنا بر گزینش و اختصار داشته است؛ لذا اسناد روایات را ذکر نکرده است.
4. محتوای نهج البلاغه، آن قدر بلند و عمیق و والاست که گواهى مى دهد تنها از مصدری «عالی» چون فکر پیامبر(ص) یا امام معصومى تراوش کرده است.
5. عالمان و ادبای اهل سنّت مثل ابن ابی الحدید و ابن الخشاب انتساب مضامین آن را بنا بر تجمیع شواهد سندی حداقلی با شواهد مضمونی(وحدت اسلوب ادبی آن)، به حضرت علی(ع) قبول دارند.
6. چرا باید سیّد رضی و یا هر کس دیگری افتخاری بس بزرگ را که می توانست با آن بر تمام سخنرانان و شیواسخنان برتری یابد به دیگری نسبت دهد؟!
7. شواهد قرآنی نشان از آن دارد که که همه صحابه عادل نبودند و مخدوش سازی اعتبار و اصالت نهج البلاغه با تمسک به ادعای «عدالت برای همه صحابه» تا چه اندازه سست است.
8. سخنان مسجع در سخنان رسول خدا(ص) و خلفا و صحابه ديگر نيز يافت می شود.
9. اهل بلاغت تصریح می کنند که بلاغت در واقع چیزی جز مطابقت مقال با مقتضای حال و شرایط پیرامونی آن نیست و اگر لازم باشد خطبه ها باید طولانی باشند.
10. آن حضرت در بند استفاده از کلمات و اصطلاحات فلسفی خاص نبوده اند و مراد آن حضرت معنای لغوی آن واژه ها بوده نه معنای مصطلح فلسفی.

ولادت امام زمان(عج) در کتب و منابع اهل سنت؟

آیا به موضوع ولادت امام زمان(عج) در کتب و منابع اهل سنت اشاره شده است؟

موضوع ولادت امام زمان(عج) تصریحا و یا تلویحا در برخی منابع اهل سنت و طی قرون متمادی گزارش شده است. برای مثال در کتاب هایی چون اسنی المطالب، تذکره الخواص، کفایه الطالب، العبر، الصواعق، الاتحاف و الاعلام می توان نشانی از این گزارش ها یافت. حتی برخی از مولفین تعداد چنین گزارش هایی را در منابع اهل سنت تا 128 مورد شمرده اند. اما باید توجه داشت که بسیاری از این گزارش ها از سوی مولفین سنی مذهب، مورد قضاوت مبنی بر صحت یا عدم صحت قرار نگرفته اند.

حلم امام حسن(ع)

ابن خلکان درباره حلم و بردبارى امام حسن(علیه السلام) چه روایتى را نقل کرده است؟

ابن عايشه نقل کرده؛ مردي که سبّ حسن و پدرش علی(ع) را مي نمود با ديدن حلم و سخاوت امام از کرده خويش پشيمان شده و مي گفت: براي  آنچه که من با او انجام دادم، خودم را سرزنش مى نمايم. جويريه فرزند اسماء از مروان نقل مي کند: من اين ظلمها را با کسى مى کردم که حلمش هم وزن کوه ها بود.

گفتار علماى اهل سنت درباره امام باقر(ع)

علماى اهل سنت چه گفتارى درباره شخصیت امام باقر(ع) دارند؟

امام باقر(ع) نزد علما و بزرگان اهل سنت مورد احترام و تعظیم قرار داشت. محمّد بن سعد زهرى می گوید: «محمّد از طبقه سوم از تابعین مدینه، مردى عابد، عالم و ثقه بود». همچنین ابوعثمان عمرو بن بحر جاحظ مى گوید: «او سید فقهاى حجاز است، که مردم فقه را از او و فرزندش جعفر فرا گرفتند. او ملقّب به باقر است، کسى که علم را مى شکافد. و این لقبى است که رسول خدا(ص) بر او گذارده است»، و... .

ولادت و وفات امام صادق(ع)

ابن خلکان درباره ولادت و وفات امام صادق(علیه السلام) در تاریخ خود چه مى گوید؟

ابن خلکان در ارتباط با وفات امام صادق(ع) مى گوید: «امام جعفر صادق(ع) ششمین امام از امامان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) است. او به جهت صدق در گفتار، به صادق ملقب شد. و فضل او مشهورتر از آن است که ذکر شود. او در سال 80 متولد شد و در سال 148 وفات یافت. او در بقیع کنار قبر پدرش محمّد باقر و جدّش زین العابدین و عمویش حسن بن على(ع) مدفون شد. خدا او را جزاى خیر دهد چه قبر با کرامت و شرافتى دارد».

خطرات تبعيت از «هوی پرستی»

امام علي(علیه السلام) در حکمت 211 نهج البلاغه، در تبیین خطرات تبعيت از «هوی پرستی» چه می فرماید؟

امام علي(ع) با اشاره به خطرات تبعيت از «هوی پرستی» می فرماید: «چه بسا عقل ها كه در چنگالِ هوی و هوس هاى حاكم بر آنها اسيرند». در واقع خداوند دو نيرو به انسان بخشيده؛ نيروى عقل كه راه و چاه را مى شناسد و ديگرى انگيزه هاى مختلف نفسانى، مانند علاقه جنسى يا علاقه به ثروت و مقام، كه در حد اعتدال ضرورى است؛ اما هنگام طغیان، عقل را به اسارت خود گرفته به گونه اى كه گاه واضح ترين مسائل را تشخیص نمی دهد، به همين خاطر است كه حضرت می فرماید: «غلبه هواى نفس هم دين و هم عقل انسان را فاسد مى كند».

مقبولیت سلیمان بن مهران نزد اهل سنت

سخن علماى اهل تسنن در مورد مقبولیت سلیمان بن مهران و پذیرش روایات او چه مى باشد؟

ذهبى گفته: سليمان بن مهران يکى از ائمه ثقات و افراد مطمئن بود، همان طور که ابن خلکان گفته: او مردى موثق، فاضل و عالم بود و همه در اين سخن متفقند که او صادق، عادل و پرهيزگار بود. نويسندگان صحاح سته و ديگران به احاديثش استدلال کرده اند. مى توان احاديثى را که او از زيد بن وهب، سعيد بن جبير، مسلم بطين و... نقل نموده، در صحيح بخارى و صحيح مسلم ملاحظه کرد. وي سال 61 متولد و سال 148 چشم فرو بست.

مقبولیت شعبة بن حجاج نزد اهل سنت

سخن علماى اهل تسنن در مورد مقبولیت شعبة بن حجاج و پذیرش روایات او چه مى باشد؟

نويسندگان صحاح سته و ديگران به احاديث شعبة بن حجاج استدلال مى کنند. احاديث او در صحيح بخارى و صحيح مسلم موجود است. وى سال 83 متولد و سال 160 از جهان رخت بربست.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

لاتَکْمُلُ المَکَارِمُ إلاّ بالعَفافِ و الإيثار

مکارم اخلاق به کمال نرسد مگر با پاکدامنى و ايثار

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 24