معاصرین اهل سنت با تعابير زيبايي از فضايل امام صادق(ع) سخن گفته اند. خيرالدين زرکلى می نویسد: «او از بزرگان تابعين و داراى منزلتى رفيع در علم است». هم چنین رمضان لاوند می نویسد: «او کسى بود که قرآن در دلش رسوخ کرده و در اقوال و اعمالشان آشکار شده بود». از سویی احمد امين مصرى می نویسد: «علم و اطلاع امام از همه مردم گسترده بود».
علماء اهل سنت بر امامت و جلالت امام صادق(ع) اتفاق نموده اند، محيى الدين بن شرف نووى می گوید: «علماء بر امامت و جلالت و سیادت او اتفاق نموده اند»، و عمر بن ابى المقدام مى گوید: «من هر گاه به جعفر بن محمد نگاه مى کردم، مى دانستم که او از سلاله پیامبران است». هم چنین شمس الدین محمد ذهبى می نویسد: «جعفر صادق، کبیرالشأن، از امامان علم بود. او به امر خلافت، از ابى جعفر منصور سزاوارتر بود»، و در کلام دیگری مى گوید: «مناقب جعفر بسیار است. او براى خلافت به جهت فضل و علم و شرف، صلاحیت داشت».
محمّد ابوزهره مى نويسد: علماى اسلام، بر امرى همانند فضيلت و علم امام صادق(ع) اجماع نکرده اند، ابوحنيفه او را اعلم مردم دانسته است، زيرا آن حضرت داناترين مردم نسبت به نظرات مختلف بود، امام صادق(ع) علم فيزيک و شيمى تدريس کرده و جابر بن حيّان شاگردش، از او رساله هايى را نقل کرده است.
ابوزهره در سجایای امام صادق(ع) مي نويسد: «امام صادق(ع) هيچ گاه به دنبال دنيا نبود و به دنبال شهوات يا امور شبهه ناک نمى رفت، بلکه به دنبال طلب حق بود». هم چنین می گوید: «به مستحقّان عطا مى کرد و در بيشتر اوقات عطا را مخفى مى کرد، هنگام قحطى انبانى از نان و گوشت و دراهم را به پشت خود مى انداخت، و بين مستمندان توزيع مى کرد». از سویی در صبر امام مى نویسد: «امام مردى باگذشت و کریم بود، و اسائه ادب را مقابله به مثل نمى کرد؛ بلکه با عمل بهتر، آن را جواب مى داد، و می فرمود: «بدى را با نیکى دفع کن».
حضرت به او فرمود: اى نعمان! پیامبر(ص) فرمود: اوّل کسى که امر دین را به رأى خود قیاس کرد ابلیس بود. بعد حضرت از ابوحنیفه سؤال کرد: کدام یک از این دو اعظم است، کشتن انسان یا زنا؟ گفت: کشتن انسان. فرمود: پس چرا در قتل نفس دو شاهد و در زنا چهار شاهد لازم است؟ باز فرمود: نماز اعظم است یا روزه؟ گفت: نماز. فرمود: پس چرا حائض باید روزه خود قضا کند ولى نماز را نه؟ بعد فرمود: واى بر تواز خدا بترس و در دین به رأى خود قیاس مکن.
امام صادق(ع) در نزد علما اهل سنت از منزلت والایی برخوردار بود. همانند: ابوعثمان عمرو بن بحر جاحظ می نویسد: «جعفر بن محمّد؛ کسى که علم و فقه اش دنیا را فراگرفته است». هم چنین محمّد بن ادریس می گوید: «جعفر بن محمّد ثقه است و او بى نیاز از تحقیق است». از سوی دیگر عبدالله بن عدى جرجانى معتقد است: «جعفر صادق(ع) سرآمد تمام هم ردیفان خود از اهل بیت بود. او داراى علم بسیار در دین، و زهد فراوان در دنیا، و ورع تام از شهوات و ادب کامل در حکمت بود».
ابن خلکان در ارتباط با وفات امام صادق(ع) مى گوید: «امام جعفر صادق(ع) ششمین امام از امامان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) است. او به جهت صدق در گفتار، به صادق ملقب شد. و فضل او مشهورتر از آن است که ذکر شود. او در سال 80 متولد شد و در سال 148 وفات یافت. او در بقیع کنار قبر پدرش محمّد باقر و جدّش زین العابدین و عمویش حسن بن على(ع) مدفون شد. خدا او را جزاى خیر دهد چه قبر با کرامت و شرافتى دارد».
ابوحنیفه مى گوید: «من فقیه تر از جعفر بن محمّد ندیدم. هنگامى که منصور او را خواست، کسى را نیز به دنبال من فرستاد و گفت: اى اباحنیفه! همانا مردم فریفته جعفر بن محمّد شده اند، پس مسائلى دشوار را آماده کن تا او را امتحان کنى. ابوحنیفه مى گوید: «من در مجلس منصور، پرسش های خود را مطرح کردم، و امام نیز جواب مى داد و مى فرمود: شما چنین مى گویید، و اهل مدینه چنین مى گویند، و ما چنین مى گوییم، و آیا براى ما روایت نکرده اند که داناترین مردم کسى است که به نظرات مختلف مردم داناتر باشد».
قال الباقر (عليه السلام):
مَنْ دَخَلَ هذَا الْبَيْتَ عارِفاً بِجَميع ما اَوْجَبَهُ الله عَلَيْهِ کانَ آمِناً في الآخِرَةِ مِنَ الْعَذابِ الدّائِمِ.
هرکس داخل اين خانه شود، و نسبت به همه آنچه خداوند بر او واجب فرموده آگاه باشد،از عذاب هميشگى روز قيامت ايمن خواهد بود
عوالى اللّآلى: 2/84/227