روايات زیادی از رسول خدا(ص) نقل شده که ایشان علی(ع) را به عنوان نخستين مردی که اسلام آورد معرفی می کنند. نقل است که ایشان دست على(ع) را گرفت و فرمود: «اين نخستين كسى است كه به من ايمان آورده است». و در جای دیگری فرمود: «اول کسی که در حوض کوثر، بر من وارد می شود، اول مسلمان علی بن ابی طالب(ع) است».

این حدیث نزد خود اهل سنّت هم به شدّت ضعیف است. «طبرانى» آن را در «اوسط» با سندى روایت کرده است که هیثمى درباره آن می گوید: در سند حدیث، «اسماعیل بن یحیى تیمى» است و او مردى دروغگوست. هیثمى همین حدیث را در «مجمع الزوائد» با سند دیگرى از طبرانى روایت کرده و می گوید: یکى از راویان این حدیث بقیّة بن الولید است و او مردى ضعیف و حیله‏ گر است.
 

احادیث دوازده خلیفه بعد از رسول خدا(ص) را اهل سنت در صحاح و مسانید با سندهاى صحیح از جابر بن سمره و دیگران نقل کرده اند و بسیاری از علمای اهل سنت به شرح این حدیث و بیان مصادیق آن پرداخته اند، مانند: بخارى، مسلم، سعد بن ابى وقّاص ، طبرانى و احمد بن حنبل.

حاکم در مستدرک به نقل از جابر مى نویسد: رسول خدا(ص) فرمود: «تمام فرزندان هر مادرى به پدرانشان منسوب مى شوند جز دو فرزند فاطمه، که من ولى آن دو و پدر ایشان می باشم». خطیب بغدادى، متقى، هیثمى و ابو نعیم نیز، روایاتی با این مضمون آورده اند.

اوّلا: او بدون ارائه دلیل و به مجرّد این که مضمون حدیثى با عقایدش سازگارى ندارد آن را جعلى یا ضعیف می داند. ثانیاً: این روایات به حدّى زیاد است که مى توان ادعاى تواتر یا شهرت آن ها را نمود؛ حدود سى و چهار نفر از علماى اهل سنت این روایات را نقل کرده اند. ثالثاً: مى توان مضمون این روایات را با احادیث صحیح السند دیگر؛ همچون حدیث غدیر و ثقلین تأیید نمود.

طبق شواهد تاریخی  و احادیث فراوان مثل حدیث ثقلین و حدیث فاتحه الکتاب، و آنچه از شعبی، انس بن مالک، عثمان، عبدالله بن عمر و برخی از صحابه نقل شده: قرآن در زمان حیات پیامبر(ص) توسط امام علی(ع) و دیگر صحابه مثل ابىّ بن کعب، معاذ بن جبل، زید بن ثابت و ابوزید گردآورى شد و سوره ها و آیه هایش به دستور پیامبر(ص) مرتّب شد.

ترمذى، ابن اثیر، حاکم نیشابورى، ذهبى، فخر رازى، خطیب بغدادى، ابن ابى الحدید و ده ها دانشمند اهل سنت، حدیث «عَلِيٌّ مَعَ الحَقّ» را نقل کرده اند.

اگر چه در طول تاریخ برخى در صدد بر آمده اند، احادیث«وصایت» را به انحاى مختلف محو نمایند، ولى در عین حال از این گونه احادیث که دلالت صریح بر امامت و خلافت امیرالمؤمنین(ع) دارد به طور وفور در مصادر اهل سنت یافت مى شود. نجم الدین عسکرى درکتاب«علىّ و الوصیه» 250 حدیث در این باره از مصادر اهل سنت نقل کرده است. ابن ابى الحدید مى گوید: « شکى نیست نزد ما که على(ع) وصىّ رسول خدا(ص) بود، گرچه در این مطلب برخى از کسانى که منسوب به عنادند با آن مخالفت کرده اند».

بیشتر علماى معروف اهل سنت مانند: محمد بن اسحاق، ابوداوود طیالسى، ابن سعد، ابن ابى شیبه، احمد بن نبل، بخارى، مسلم، ابن ماجه، ابن حبان، ترمذى، ابوبکر بزار، نسائى، ابویعلى موصلى، طبرانى، خطیب بغدادى، ابن مغازلى شافعى، بغوى، ابن عساکر، خوارزمى، فخر رازى، مبارک بن اثیر، ابوالحسن ابن اثیر، ابن طلحه قرشى، سبط بن جوزى، نووى، ابن قیم جوزیّه، یافعى، ابن کثیر دمشقى، خطیب تبریزى، ابن صباغ مالکى، دیار بکرى، متقى هندى، احمد بن زینى دحلان، محبّ الدین طبرى و دیگران حدیث منزلت را نقل کرده اند.

ترمذى به سند خود از عبدالله بن عمر نقل مى کند: پيامبر(ص) به علي(ع) فرمود: «تو برادر من در دنيا و آخرتى». خبر عقد اخوّت اوّل پيامبر(ص) با على را متقى هندى و ابن عساکر و بغوى و طبرانى و ابن عدى و ديگران نقل کرده اند. خبر عقد اخوّت دوّم را متقى هندى از طبرانى و ديگران نقل کرده اند و هيچ کس از علماى اهل سنت اين احاديث را به طور کل يا خصوص عقد اخوت بين پيامبر و على را انکار نکرده است.