کتاب «شواهد التنزیل القواعد التفضیل»، یکى از معتبرترین منابع تفسیر روایی اهل سنت به شمار مى رود که توسط ابوالقاسم عبیدالله بن عبدالله حاکم حسکانى (450ـ524ق) تالیف و تدوین شده است. على رغم اینکه حسکانى از علماى حنفى مذهب اهل سنت بود، اما همه کتاب هاى مهم او درباره فضائل و اثبات حقانیت اهل بیت و عقاید شیعه بوده است. از جمله آن کتاب‌ها کتاب شواهد التنزیل است که وى در این کتاب حدود دویست و ده آیه و در ذیل آنها بیش از هزار و دویست روایت در شان و منزلت حضرت على(علیه السلام) بیان کرده است.

انس بن مالک می گوید: پیامبر(ص) فرمود: «علی(ع) پرچم هدایت، نشان ایمان، و امام اولیاى من، و نور همه پیروانم است. علی(ع) در قیامت امین بر کلیدهاى گنجینه هاى رحمت پروردگار است». هم چنین پیامبر(ص) می فرماید: «او سرور مسلمانان، و پیشواى سپید رویان، امیر مؤمنان است». از سویی انس می گوید: «هیچ کس را به اندازه اعتبار على نزد پیامبر(ص) ندیدم. چرا که حضرت در نیمه هاى شب، مرا مى فرستاد تا علی را بیاورم و تا صبح با او خلوت مى کرد»، از این رو تصمیم گرفتم هیچ حدیثى را درباره على(ع) کتمان نکنم.

حدیث «علىٌّ منّى» را ده ها تن از علماى اهل سنت از جمله؛ ابن تیمیه، ابن حجر، ذهبى، سیوطى، خطیب بغدادى و... نقل نموده اند.

علماى اهل سنت ضمن اعتراف به فضائل بی شمار علی(ع)، گفته اند: براى هیچ یک از اصحاب رسول خدا(ص) از فضایل صحیح السند به مقدار آنچه براى على بن ابى طالب نقل شده، نرسیده است. فضایلش، در عظمت و روشنى به حدّى است که نمى توان متعرض آن شده و آنها را انکار کرد و هر کس على(ع) را پیشواى خود قرار دهد، رستگار شده، زیرا پیامبر(ص) فرمود: خداوندا، حقّ را بر محور وجود على بچرخان. صفاتى در وجود على(ع) گرد آمده که در دیگر خلفا نبوده و یارانى داشته همانند انصار پیامبر که از دوستى و دلبستگى به دنیا خود را تهى کرده و على را بیشتراز جان خویش دوست مى داشتند.

جلال الدین سیوطی در کتاب الاتقان می نویسد: «در بین صحابه ده نفر که در علم تفسیر مشهورند که در بین خلفا، بیشترین روایات از على بن ابی طالب(ع) نقل شده است معمّر نقل کرده است : «على را دیدم که خطبه مى خواند و مى گفت: از من پیرامون کتاب خدا بپرسید که سوگند به خدا هیچ آیه اى نیست مگر اینکه مى دانم در شب نازل شد یا در روز، در دشت نازل شد یا در کوه».

بسیاری از علمای اهل سنت مثل ترمذى، مسلم، حاکم نیشابورى، بیهقى، احمد بن حنبل و... در مورد فضائل امام علی(ع) روایات زیادی مثل حدیث نور، حدیث سد الابواب، حدیث أحبّ الخلق، اوّلین مسلمان و مؤمن، حدیث أخوت، حدیث رد شمس، ولادت در کعبه و... را نقل کرده اند و در مورد برخی احادیث کتاب مستقل هم نوشته اند.

جماعتی از علمای اهل سنت که تعدادشان بیش از 13 تن است روایات مربوط به نزول آیه هدایت، «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْم هاد» را در کتابهای شان نقل کرده اند. مثل: احمد بن حنبل، طبرى، حاکم نیشابورى، ابن عساکر، حاکم حسکانى، فخر رازى، ابن کثیر، خطیب بغدادى و ... .

بر اساس روایات، اهل سنّت، مراد از «اولى الامر» در آیه 59 سوره نساء، امامان معصوم هستند. حسکانى با سند خود از امام على(ع)، از پیامبر(ص) نقل کرده که فرموده: «شریکان من کسانى اند که خداوند اطاعت آنان را با اطاعت خویش و من مقرون ساخت». هم چنین حاکم حسکانى در شأن نزول این آیه می نویسد:«اولى الامر هنگامى که رسول خدا(ص) ایشان را در مدینه به جاى خود نشاند و على(ع) عرض کرد: آیا مرا در میان زنان و کودکان وا مى گذارى؟ پیامبر(ص) فرمود: آیا خشنود نیستى براى من به منزله هارون براى موسى باشى؟».

اگر چه در طول تاریخ برخى در صدد بر آمده اند، احادیث«وصایت» را به انحاى مختلف محو نمایند، ولى در عین حال از این گونه احادیث که دلالت صریح بر امامت و خلافت امیرالمؤمنین(ع) دارد به طور وفور در مصادر اهل سنت یافت مى شود. نجم الدین عسکرى درکتاب«علىّ و الوصیه» 250 حدیث در این باره از مصادر اهل سنت نقل کرده است. ابن ابى الحدید مى گوید: « شکى نیست نزد ما که على(ع) وصىّ رسول خدا(ص) بود، گرچه در این مطلب برخى از کسانى که منسوب به عنادند با آن مخالفت کرده اند».

اسکافى، ذهبى، طبرى، ابن عبد ربّه، شيخ محمّد خضرى، شيخ محمّد صبّان، دکتر محمّد عبده يمانى، زرندى حنفى و تعداد بسياري از علماي اهل سنت بر پيشي گرفتن علي(ع) در اسلام بر سايرين در حالي که نوجوان بوده تاکيد دارند.