پیامبران علاوه بر معجزه، قرائن دیگری نیز مانند «محتوای دعوت شان» یا «خصوصیات فردی و اخلاقی والا» دارند که وقتی در کنار عمل خارق العاده قرار می گیرند نبوت پیامبران و معجزه بودن عمل آنها را تأیید می کند.

سحر و عمل مرتاضان چند تفاوت با معجزه دارند:
1- کار مرتاضان و ساحران نتیجه مستقیم آموزش و تمرین است.
2- در کارهای ساحر و مرتاض تحدی و هماورد طلبی دیگران به تکرار آن اعمال خارق العاده نیست.
3- کار آنها محدود به قلمرو خاص و اعمال معین و غیر متنوع است.
4- وضع و صفات ساحران و مرتاضان الهی نیست.

برخلاف پیامبران که کارشان بدون تمرین و همراه با تحدی و در همه زمینه ها می باشد و اهداف آنها الهی است.

آیات 49 تا 50 سوره «زخرف» به 9 معجزه مهم برای هدایت فرعون و قومش اشاره دارد؛ ولی باز آنان از روی لجاجت هرگز ایمان نیاوردند. تعبيرات آيه كاملا نشان مى دهد كه همه اين سخنان از سر لجاجت بوده؛ آنان از یک سو موسی(ع) را ساحر می نامیدند و از سوی دیگر برای رهایی از درد و رنج، دست به دامن او می شدند. قرآن با تعبیر «یَنکُثُون» اشاره دارد که آنان بارها پیمان بستند و شکستند. اما سرانجام به کیفر لجاجت خود رسیدند و بسیاری از آنها غرق شدند.

این آیات درباره وليد بن مغيره مخزومى نازل شده است. وليد در مجلس مشرکان گفت: «شما گمان مى كنيد محمد ديوانه است؟!، آيا هرگز آثار جنون در او ديده ايد؟» گفتند: «نه» ... گفت: «... آيا هرگز سابقه دروغى درباره او داريد؟» گفتند: «نه او هميشه نزد ما به عنوان صادق و امين، شناخته مى شد». در اينجا قريش به وليد گفتند: «پس ... چه بگوييم؟» وليد گفت: «او فقط مرد ساحرى است؛ مگر نديده ايد ميان مردان و خانواده و فرزندان و دوستان ما جدايى مى افكند؟ ...». این کار ولید پیامبر اسلام را سخت آزرده کرد.

دشمنان اسلام براى تضعیف قرآن حربه های مختلفی را به کار می بردند؛ گاهی در مقابل آیات قرآن، آیاتی را می ساختند تا سند حقانیت آن را بی اعتبار جلوه دهند و گاهی به پیامبر(ص) نسبت جنون و دروغگویی می دادند و او را ساحر می نامیدند. آنها مى خواستند توده مردم را که شیفته قرآن شده بودند، از آن دور کنند. ولی نقشه آنان با همه این تلاش ها اثر نکرد و تشنگان حقیقت گروه گروه به سوى قرآن آمده و از زلال این پیام آسمانى سیراب می گشتند.

«سِحر» نوعى اَعمال خارق العاده است كه گاه آثارى در وجود انسان مى‌گذارد و گاهى تنها جنبه روانى دارد. سحر در قرآن گاهی جهت فريفتن مردم و چیزی شبیه چشم بندى معرفی می شود؛ مانند سحر ساحران زمان موسی(ع) و گاهي نیز به موثر بودن آن صحه مى‌گذارد؛ مانند سِحرى كه باعث جدائي زن و شوهر می شد. بسياري از سِحرها با استفاده از خواص شيميائى و فيزيكى براي اغفال مردم ساده لوح انجام مى‌شود و فقهاى اسلام ياد گرفتن و انجام آن را حرام دانسته‌اند؛ به فرموده امام علي(ع) چنين كسي، كافر شده و رابطه‌اش با خدا قطع مى‌شود.

بر اساس روايات، روزى سليمان(ع) به اصحاب خود فرمود: فردا به بالاى قصر می روم و هيچ كس اجازه ندارد بر من وارد شود. فرداى آن روز در حالی که سلیمان(ع) خوشحال به شكوه پايتخت خویش مى نگريست جوانی را دید که به سراغ او می آید. او گفت: من فرشته مرگم و به اذن پروردگار آمده ام تا جان تو را بستانم، او حضرت را در حالى كه بر عصای خویش تکیه زده بود قبض روح کرد و تا چند روز بدن سليمان به همان حالت باقي بود تا آن که به اذن خدا موريانه سبب شکستن عصا و افتادن سليمان(ع) گردید و همگان از مرگ او آگاه شدند.

مدثر به معنی آرمیدن در بستر و جامه بر سر کشیدن است و اطلاق آن بر پیامبر(ص) بخاطر این است که از مشرکان، که بعد از مشورت با هم تصمیم گرفتند به کسانی که درباره پیامبر(ص) از آنها پرس و جو می کنند بگویند: ساحر است، سخت ناراحت بود و بیمارگونه در بستر آرمید. یا بعد از آنکه برای اولین بار بر پیامبر(ص) وحی شد نوعی ترس و لرز به حضرت دست داد و در بستر جامه به خود پیچید و یا منظور جامه نبوت است که بر تن کرد... .

شكى نيست كه پيامبر اسلام(ص) غير از قرآن مجيد معجزات فراوان ديگرى داشته و اين مطلبى است كه مورد اتفاق تمام مسلمانان جهان قرار گرفته و روايات متواترى نيز بر آن دلالت دارد. در قرآن مجيد نيز كراراً به اين مسأله اشاره شده، گاه بطور اجمال و سربسته و گاه به صورت تفصيلى و دست گذاشتن روى معجزات خاص.

مشرکان بارها به ابوطالب مراجعه و از او خواستند دست از حمايت محمد(ص) بر دارد يا بين آنها و محمد(ص) فاصله نشود يا خود ابوطالب او را اصلاح كند. وقتی از تأثير گذاردن بر ابوطالب و رسول خدا مأيوس شدند، تصميم گرفتند كه تازه مسلمانان مستضعف را تحت فشار قرار دهند. حربه آزار و اذيت، به مؤمنان كارگر نشد؛ به همين دليل تصميم گرفتند كه پيامبر و طرفدارانش را مسخره و استهزاء كنند؛ و با برچسب هايى مانند ساحر، كاهن، شاعر و مجنون، پيامبر را از ميدان خارج كنند. حربه ديگرى كه مشركان بكار گرفتند محاصره اقتصادى بود.

مرحله اول، مرحله استهزاء بود. ولى هنگامى كه استهزاء اثر نکرد، تصميم گرفتند كه پيغمبر اكرم(ص) را با برچسب هایى همچون جنون و يا ساحر و شاعر بودن و كسى كه مطالب خود را از اين و آن، يا افسانه هاى پيشينيان گرفته از ميدان بيرون كنند. مرحله سوم مرحله تضييقات مختلف اجتماعى و اقتصادى بود. در مرحله چهارم آنها تصميم گرفتند كه خون پيغمبر اكرم(ص) را بريزند. در پنجمين مرحله مبارزه مسلحانه را با اسلام شروع كردند وشکست خوردند. در مرحله ششم وارد مقابله منافقانه شدند.