امام علی(ع) در خطبه 210 نهج البلاغه، مى فرمايد: «در زمان حيات رسول خدا(ص) آن قدر دروغ بر آن حضرت بسته شد كه حضرت به پا خاست و خطبه اى خواند و فرمود: هر كس عمداً به من دروغى ببندد، جايگاه خويش را در آتش دوزخ مهيّا ساخته است».

مناظره امام جواد(ع) با «يحيی بن اكثم» درباره فضائل خلفا نشان می دهد همه اين فضائل ساختگی بوده و با قرآن و روايات سازگاری ندارد. اين كه جبرئيل از پيامبر می خواهد كه از ابوبكر بپرسد آيا او از خدا راضی است؟ با علم خدا نمی سازد. اين كه خلفا با فرشتگان همانند هستند با مشرك بودن سال های طولانی از عمرشان نمی سازد. سرور بودن خلفا براي پيران بهشتی به خاطر جوان بودن بهشتيان رد می شود و چراغ بودن عمر در بهشت با وجود نور داشتن ملائكه و آدم و حضرت محمد(ص) سازگاری ندارد.

به اعتقاد شيعه، «امامت» مانند «نبوّت» منصبي الهى است و خداوند هر كس را كه بخواهد براى منصب نبوّت و يا منصب امامت بر مي گزيند و به اين خاطر امام(ع) بايستي مانند پيغمبر(ص) از گناه و اشتباه معصوم و پاك باشد، و گرنه اعتمادى به گفتار و اعمال او نخواهد بود. در مورد تعداد امامان هم بايد گفت: آنها دوازده نفرند و هر امامي، امام بعد از خود را صريحاً معرفى كرده است.

به احتمال قوى پيامبر(ص) در مكان هاى مختلف به اين احاديث اشاره كرده است؛ ولى آنچه مسلم است اينكه اين احاديث در حجة الوادع يا بعد از پايان گرفتن آن ايراد شده است. حجة الوداعى كه در آن پيامبر(ص) خبر از نزديك شدن وفات خود داده است. نتيجه اينكه پيامبر(ص) وصيت به اوصياى معصوم بعد از خود نموده است.

علت اين كه در احادیث «دوازده خلیفه» از اسامی آنها سؤال نشده و پیامبر(ص) اسامی آنها را بیان نفرموده اند، احتمال دارد دست مخالفين اهل بيت(ع) بر اين احاديث دراز شده و نگذاشته است كه اسامى آنها به طور صريح به گوش مردم برسد، گرچه با جمع بين اين احاديث و «احاديث غدير» و «ثقلين» مى توان پى برد كه اين دوازده خليفه از اهل بيت پيامبرند که اولين آنها على بن ابى طالب(ع) است؛ البته مطابق برخی نقلها اسامى آنها از ناحيه پيامبر(ص) ذكر شده است.

امام علی(ع) اصول احکام الهی را در طول تاریخ و در همه ملل یکسان دانسته و می فرماید: «آنچه را خدا براى اقوام پيشين پسنديده، براى شما هم پسنديده است و آنچه مورد خشم و نفرت بوده، هم اكنون نيز چنين است». یکی از این موارد شعار عدالت و رفع انواع تبعیض ها در جوامع بشری است. پیامبر(ص) بارها این مطلب را به مسلمانان گوشزد می نماید که: «مردم همگى مانند دندان هاى شانه مساوى هستند، عرب فضيلتى بر عجم ندارد و گندمگون فضيلتى بر سياه پوست ندارد؛ مگر به تقوا».

در كتاب «سنن بيهقي» به جاى عبارت «و عترتى اهل بيتى» تعبير «و سنتى» آمده است. ولى اين حديث در برابر آن همه احاديثی كه تصريح به اهل بيت و عترت مى كند نمى تواند قابل استناد باشد. به نظر مى رسد كه زمامداران وقت براى در امان ماندن از ايرادهاى مردم چنين تغييرى در حديث ایجاد کرده اند. از اين گذشته مانعى ندارد كه ایشان چندين بار فرموده باشد «و عترتى» و در يك مورد هم بفرماید «و سنتی».

به چند دلیل نزول این آیه در مورد یهود مردود است:

1) ترتیب آیات بر اساس نزول نبوده تا بتوان با سیاق آیات به یک معنی خاص تمسک کرد؛ بلکه باید هر آیه ای را طبق شأن نزول خود بررسی کرد.

2) بنا به تصریح مفسرین اهل سنّت، سوره مائده آخرین سوره ای است که بر پیامبر(ص) در حجة الوداع نازل شده و در آن زمان از سوی یهودیان خطری متوجه پیامبر نبود.

3) سیاق آیات بر فرض ظهور، قرینه ای مقامی است؛ امّا در برابر نص روایات شیعه و اهل سنت که این آیه را درباره غدیر می داند ظهوری ندارد.

به اعتقاد شيعه و اهل سنت آيه 67 سوره مائده درباره حادثه غدير نازل شده است. با اتمام حج و بازگشت حاجيان، به دستور پيك وحي مسلمانان در غدير خم توقف كردند و بعد از نماز، پيامبر(ص) خطبه اي خواند و از مردم خواست كه بگويند چه كسي اولي به انفسشان است؟ همه گفتند: خدا و رسولش. آنگاه فرمود: هر كس من مولاي اويم علي نيز مولاي اوست. سپس مسلمانان به حضرت علي(ع) تبريك گفتند؛ این واقعه بر بعضی بسیار گران آمد تا آنجا که نعمان بن حارث از ناحيه خدا درخواست عذاب كرد و سنگي از آسمان آمد و او را كشت.

اعتراض برخی صحابه به تقسیم غنائم یمن که نشانه حسد و نفاق آنها نیز می باشد مربوط به سال 8 هجری و قبل از حجة الوداع می باشد و در آنجا نیز پیامبر(ص) فضائل امام علی(ع) و امامت ایشان بعد از خود را مطرح کردند. اما ماجرای غدیر بعد از حجة الوداع بود و ربطی به آن ماجرا ندارد. چه مساله اى جز تعیین جانشین پیامبر(ص) آنقدر اهمیت دارد که آیه 67 سوره مائده با آنهمه تاکید درباره آن نازل شود و پیامبر(ص) هزاران نفر را در صحرای داغ غدیر نگه دارد و خطبه طولانی قرائت کند و تاکید کند به غائبین هم این خبر را برسانید؟!