آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

1. گاه مى ‏شود كه دعا کننده شرايط استجابت دعا را فراهم نكرده ‏است؛ 2. گاهی خواسته دعا کننده به زيان اوست؛ 3. گاهی خداوند اجابت دعا را به تأخير مى ‏اندازد، تا بنده اش بيشتر نيايش كند و مشمول عنايات افزون‏ ترى گردد؛ 4. گاهى برخى از افراد، راهها و اسبابى را كه خداوند براى حلّ مشكلات قرار داده رها مى ‏كنند و تلاش و كوشش را کنار می گذارند؛ 5. اعتقاد و ايمان به آثار دعا نيز تأثير مهمى در اجابت دعاها دارد و با ترديد به مقصود نمی توان رسيد؛ 6. گاهى اوقات، خداوند دعاى مؤمنان را اجابت نمى كند و در عوض، گناهانى را از آنها مى ‏آمرزد و يا آن را براى آخرت ذخيره مى سازد.

1. گاه مى ‏شود [برخی] دعاها به اجابت نمى ‏رسد و دعاكنندگان تعجّب مى ‏كنند كه با آن همه الحاح و اصرار، عدم اجابت دعا چرا؟ در حالى كه وقتى دقّت مى ‏كنيم، مى ‏بينيم شرايط استجابت دعا را فراهم نكرده ‏اند.

2. گاه مى ‏ شود انسان با تمام وجود، چيزى را از خدا مى ‏طلبد كه در واقع آن چيز به زيان اوست ولى خودِ او از آن بى‏ خبر است. در اينجا خداوند رحيم خواسته او را برآورده نمى ‏سازد و او را از خطر نجات مى ‏بخشد؛ ولى پاداش دعا را براى او حفظ مى ‏كند!

3. گاه مى ‏شود انسان به محض اجابت دعا، درِ خانه خدا را رها مى ‏كند و در غفلت و بى ‏خبرى فرو مى ‏رود، خداوندِ رحمان و رحيم، اجابت دعايش را به تأخير مى ‏اندازد، تا بيشتر نيايش كند و درِ خانه او را بيشتر بكوبد تا مشمول عنايات افزون‏ ترى گردد.

4. گاهى برخى از افراد، راهها و اسبابى را كه خداوند براى حلّ مشكلات قرار داده رها مى ‏كنند و بدون تلاش و كوشش براى رفع نيازها و حلّ دشوارى ‏ها، فقط به سراغ دعا مى ‏روند، در حالى كه خداوندِ «مسبّب‏ الاسباب» اسبابى را براى رفع مشكلات مادّى و معنوى قرار داده و آنها را گاه در دل طبيعت، گاه در مراجعه به افراد كاردان، و گاه در سايه جدّ و جهد قرار داده است.

امّا گروهى با «رها ساختن اين امور»، در گام نخسين سراغ ادعيه و اذكار مى ‏روند و چون اثرى از اجابت نمى ‏يابند، مأيوس و نااميد، همه را به ديده ترديد مى ‏نگرند. در حالى كه مقصود آنها از طريق تلاش و كوشش و مشورت و مانند آن حاصل مى ‏شد و بايد به سراغ آن مى ‏رفتند و همگام با تلاش و كوشش در جهت حلّ مشكلات، بايد از اين ادعيه نيز بهره مى ‏گرفتند، ولى چنين نكردند و به نتيجه نرسيدند.

5. اعتقاد و ايمان به آثار دعا نيز تأثير مهمى در اجابت دعاها دارد. اگر كسى بخواهد با ترديد يا براى امتحان اين دعاها را بخواند، ممكن است كمتر به مقصود برسد.

به هر حال، هرگز نبايد به خاطر تأخير اجابت دعا ناراحت و نگران باشيم و از پيگيرى خسته شويم و بدانيم همان گونه كه دعا به سود ماست، تأخير در اجابت نيز به نفع ما مى ‏باشد. [1]

6. گاهى اوقات، خداوند دعاى مؤمنان را [با وجود فراهم کردن شرايط استجابت] اجابت نمى كند و در عوض، گناهانى را از آنها مى ‏آمرزد و يا آن را براى آخرت ذخيره مى سازد. گاهی نيز انسان بر اثر بى ‏اطّلاعى، حاجتى را با تمام وجودش از خدا مى ‏خواهد كه به ضرر اوست. خداوند به لطفش آن چيز را دريغ مى ‏ دارد و به جاى آن، نعمت ديگرى به او مى ‏بخشد؛ زيرا معلومات ما محدود و ناقص است و علم بى ‏پايان، نزد خداست.[2]