آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

به احتمال قوى پيامبر(ص) در مكان هاى مختلف به اين احاديث اشاره كرده است؛ ولى آنچه مسلم است اينكه اين احاديث در حجة الوادع يا بعد از پايان گرفتن آن ايراد شده است. حجة الوداعى كه در آن پيامبر(ص) خبر از نزديك شدن وفات خود داده است. نتيجه اينكه پيامبر(ص) وصيت به اوصياى معصوم بعد از خود نموده است.

در رابطه با این موضوع که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله و سلم) احادیث «دوازده خلیفه» را در چه مکان هایی براي مردم بیان فرموده اند، اختلافاتي در روايات وجود دارد؛ برخى آن را در حجة الوداع روز عرفه و در عرفات مى دانند.(1) و برخى ديگر مکان ایراد آن را در سرزمين منى معرفى كرده اند.(2) در برخى روايات نيز اشاره شده كه در مسجد بوده است و تعدادى از روايات نيز درباره مكان آن سكوت كرده اند.
حال این سوال مطرح می شود که آيا پيامبر(صلى الله عليه و آله) در يك مكان اين حديث را بيان كرده است و يا در چند مكان؟ احتمال قوى آن است كه پيامبر(صلى الله عليه و آله) در مكان هاى مختلف به اين احاديث اشاره كرده است؛ ولى آنچه مسلم است اينكه اين احاديث در حجة الوادع يا بعد از پايان گرفتن آن ايراد شده است. حجة الوداعى كه در آن پيامبر(صلى الله عليه و آله) خبر از نزديك شدن وفات خود داده است. نتيجه اينكه پيامبر(صلى الله عليه و آله) وصيت به اوصياى معصوم بعد از خود نموده است.(3)