توصيه امام جواد(ع) به مرد انفاق كننده

امام جواد(عليه السلام) به فردی كه انفاق كرده بود چه توصيه ای فرمودند؟

امام جواد(ع) به مردي كه انفاق كرده و از اين كارش خوشحال شده بود فرمود: «شايسته است اين شادي را داشته باشى به شرطي كه آن را نابود نكرده باشى يا بعد از اين نابود نكنى! عرض كرد: چگونه نابود می شود با اين‌كه من از شيعيان خالص شمايم؟ فرمود: الان آن نيكى به برادران را با همين سخنت كه از شيعيان خالص شما هستم! نابود كردى. شيعه خالص ما افرادی مثل «سلمان»، «ابوذر»، «مقداد» و «عمّار» هستند. شما بايد بگويی: من از دوستان شمايم و دشمن دشمنانتان و دوست دوستانتان هستم تا ثواب‌ هاى از بين رفته صدقاتت باز گردد.

منظور از «حق تشريع و قانون گذاری» برای ائمه(ع)

آيا ائمه معصومین(علیهم السلام) در دوران خویش تشريع و قانون گذاری داشته اند؟

اگر كسی بگويد امام علی(ع) بر اسب، زكات مقرر فرمود و امام جواد(ع) هم بر خمس واجب معمولی خمس ديگری مقرر نمود؛ پس امامان هم حق تشريع و قانون گذاري داشته اند در جواب بايد گفت: كه در اينجا احكام حكومتى با احكام كلّى شرعى اشتباه شده است. احكام كلّى همان قوانين ثابتى است كه تا روز قيامت برقرار است؛ ولى احكام حكومتی، احكامى است كه به خاطر ضرورت ها به طور موقّت قرار داده مى شود مانند حكم تحريم تنباكو كه در يك روز وضع شد و در روز ديگرى برداشته شد.

ميراث علمی امام جواد(ع)؟

ميراث علمی امام جواد(ع) چيست؟

کوتاه بودن عمر امام جواد(ع)، سبب شد تا زمینه بسط روابط با شیعیانش کمتر به وجود آید؛ لکن علاوه بر مطالبی که درباره اصحاب امام و یا کتب منسوب به آنها روایت شده، بیش از دویست و بیست حدیث پیرامون مسائل مختلف اسلامی از آن حضرت به ما رسيده كه با این مقدار حدیث نیز می توان به عظمت و احاطه علمی امام بر مسائل فقهی، عقیدتی و تفسیری پی برد، چنان که در لابلای کلمات قصار آن حضرت، کمالات اخلاقی وی به خوبی نمودار است. از سویی بخش عمده روایات فقهی امام(ع) را باید در نامه هایی جستجو کرد که حضرت در پاسخ اصحاب به بلاد مختلف اسلامی فرستاده‌ اند.

امام جواد(ع) و فرقه ‌های انحرافی

امام جواد(علیه السّلام) در دوران خود با كدام يك از فرقه‌ های انحرافی مواجه بودند و چه برخوردی با آنها می نمودند؟

امام جواد(ع) در دوران خود با چندين فرقه‌ انحرافی مواجه بودند. یکی از این فرقه ها، فرقه «اهل حدیث» بود که قائل به جسميت خداوند بودند. از این رو امام(ع) به شیعیان اجازه ندادند پشت سر آنها نماز گزارده و به آنان زکات بپردازند. «واقفه»، فرقه ای است كه پس از شهادت امام کاظم(ع) بر آن حضرت توقّف کرده و منكر امامت امام رضا(ع) شدند. لذا امام جواد(ع) شیعیان را از اقتدا به آنان نهی کردند. از سویی «غلات» نیز سهم بسزایی در بد نام کردن شیعیان داشتند، لذا مورد تنفر امامان(ع) بودند.

اصحاب معروف امام جواد(ع)

تعدادی از اصحاب معروف امام جواد(ع) را معرفی نماييد؟

بسیاری از اصحاب امام جواد(ع) از اصحاب پدر بزرگوار و فرزندان آن حضرت بودند. يكي از آنها «عبدالعظیم حسنی» است که به ترویج و اشاعه احادیث اهل بیت(ع) همت گماشت. «داود بن قاسم» مشهور به «ابو هاشم جعفری» از برجسته ترین یاران آن حضرت می باشد. ابو هاشم از خاندان جعفر بن ابی طالب بود كه در کتب رجال از وی به نیکی یاد شده است. «علی بن مهزیار» نيز به نوشته نجاشی از امام رضا(ع) و امام جواد(ع) هر دو روایت نقل کرده است. همچنين «خیران الخادم» و «ابراهیم بن محمد همدانی» از وکلای آن حضرت بوده اند.

ارتباط شیعیان ايران با امام جواد(ع)

ارتباط شیعیان ايران با امام جواد(ع) از چه راه هايی بود؟

شیعیان امامی در ایران علاوه بر ارتباط از طریق وکلای حضرت جواد(ع)، در ایام حجّ نیز در مدینه با امام(ع) دیدار می ‌کردند. «قم» نیز از مراکز مهم شیعه بوده و در دوران امام جواد(ع)، شیعیان آن دیار با حضرت در ارتباط نزدیک بودند. صالح بن محمد بن سهل یکی دیگر از اصحاب امام جواد(ع) در «قم» بود که رسیدگی به امور موقوفات آن حضرت در آن شهر را عهده ‌دار بود. این گستردگی ارتباط بیش از هر چیز ناشی از سفر امام رضا(ع) به خراسان و همچنین مدیون شبکه وکلای آن بزرگواران در مناطق مختلف ایران بود.

گزارش اجمالی از حیات امام جواد(ع)

تاریخ تولد و زندگی امام جواد(ع) در گزارشات تاريخی چگونه بيان شده است؟

حضرت امام محمد تقي(ع) نهمین پیشوای شیعیان، فرزند امام رضا(ع)، در سال 195 هجری از مادری به نام «سبیکه» يا «خيزران» متولد شدند و پس از 25 سال، در آخر ذی قعده سال 220 هجری به شهادت رسيدند. مشهورترین لقب امام نهم، «جواد» و کنیه‌ اش «ابو جعفر» است. امام محمد تقي(ع) پس از شهادت پدر بزرگوارش در سال 203 هجري تا سال 220 هجري امامت شیعیان را بر عهده گرفتند.

«امام جواد(ع)» در منابع تاریخی

درباره زندگی و حوادث دوران حيات امام جواد(ع)، چه گزارشاتی در منابع تاريخی نقل شده است؟

آگاهی های تاریخی درباره زندگی امام جواد(ع) به خاطر محدودیّت های سیاسی، تقیه و شیوه های پنهانی مبارزه و طولاني نبودن زندگي ايشان چندان گسترده نیست؛ تنها می دانیم که مأمون سیاست پدرش را در کنترل امام کاظم(ع)، درباره امام رضا(ع) و امام جواد(ع) در پیش گرفت. او با عقد «ام الفضل» برای امام، ضمن كنترل امام جواد(ع) و زير نظر گرفتن رفت و آمد شیعیان به خانه حضرت، قصد داشت خود را از اتهام قتل امام رضا(ع) برهاند اما «ام الفضل» از امام(ع) صاحب فرزند نشد و مورد كم توجهی ايشان نيز قرار گرفت، لذا ناجوانمردانه امام(ع) را مسموم کرد.

هدف از مناظرات امام جواد(ع)

هدف از مناظرات امام جواد(ع) چه بود؟

دو هدف مهم در برگزاری مناظرات امام جواد(ع) وجود داشت؛ نخستین انگیزه از طرف شیعیان بود که با توجه به سن کم آن حضرت می خواستند علم الهی امام را دریابند. دوم از طرف حکومت، به ویژه مأمون و معتصم، دو خلیفه معاصر آن حضرت بود كه می کوشیدند با تشکیل مجالس مناظره، امام جواد(ع) را رو در روی برخی از دانشمندان بنام زمان قرار دهند تا شاید در پاسخ برخی از پرسش ها درمانده شده و شیعیان، در اعتقاد خود به وجود علم الهی نزد ائمه اهل بیت(ع) دچار تردید شوند و از پیروی آنها خودداری کنند.

مناظره امام جواد(ع) درباره فضائل خلفا

جريان مناظره امام جواد(عليه السلام) درباره فضائل خلفا چگونه بود؟

مناظره امام جواد(ع) با «يحيی بن اكثم» درباره فضائل خلفا نشان می دهد همه اين فضائل ساختگی بوده و با قرآن و روايات سازگاری ندارد. اين كه جبرئيل از پيامبر می خواهد كه از ابوبكر بپرسد آيا او از خدا راضی است؟ با علم خدا نمی سازد. اين كه خلفا با فرشتگان همانند هستند با مشرك بودن سال های طولانی از عمرشان نمی سازد. سرور بودن خلفا براي پيران بهشتی به خاطر جوان بودن بهشتيان رد می شود و چراغ بودن عمر در بهشت با وجود نور داشتن ملائكه و آدم و حضرت محمد(ص) سازگاری ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

بالإيثارِ على نفْسِکَ تَمْلِکُ الرِّقابَ

با ايثار و از خودگذشتى ديگران را بنده خويش مى سازى

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 24