شأن نزول آيه «ليلة المبيت» از منظر روايات اهل سنت؟

از دید روايات اهل سنت، آيه «ليلة المبيت» درباره چه کسانی نازل شده است؟

آیه 207 سوره بقره معروف به «ليلة المبيت» مربوط به شبي است كه مشركين مکه قصد قتل پيامبر(ص) را داشتند ولی امام علی(ع) با جان فشانی، پا در این مهلکه گذارد و با خوابیدن در بستر پیامبر(ص)، جان ایشان را حفظ نموده و مقدمه هجرت را فراهم کرد. علاوه بر مفسران شیعه، مفسران برجسته اهل سنت نیز معتقدند این آیه در شأن امام على(ع) نازل شده است و ثعلبى، ابن صباغ مالكى، حاكم نيشابورى، احمد حنبل و ديگران احادیث مربوط به این واقعه را نقل كرده اند.

فضائل اهل بیت در قرآن از دیدگاه اهل سنت

آیا اهل سنت قائل به فضائل اهل بیت(علیهم السلام) در قرآن هستند؟

بسیاری از بزرگان اهل سنت مثل فخر رازى، احمد بن حنبل، ابن کثیر، حاکم نیشابورى، و...  قائلند که آیات زیادى در قرآن مثل سوره دهر آیه 8 و 9، آیه شراء، آیه مباهله، آیه مودت و... در مورد فضائل اهل بیت(ص) آمده است و روایاتی در این زمینه از صحابه نقل کرده اند.

شبهه نزول آیه «شراء» در شأن صهیب

آیا ادعاى ابن تیمیه مبنى بر نزول آیه «شراء» در شأن صهیب صحیح است؟

ابن تیمیه مدعی است آیه «شراء» در شأن صهیب نازل شده است؛ ولی این ادعا باطل است. زیرا: 1- در برخى روایات آمده؛ گوینده ای که در این حدیث کار صهیب را تأیید می کند، ابوبکر است نه پیامبر(ص). 2- آیه، هیچ گونه تناسب و ارتباطى با قصه صهیب ندارد. 3- این روایت یا از خود صهیب مستقیماً روایت شده و یا از یکى از تابعین که عصر پیامبر(ص) را درک نکرده است؛ و مى دانیم که اگر مضمون روایتى در تأیید و تمجید خود راوى باشد، سبب وهن آن روایت مى شود. 4- صهیب از دشمنان اهل بیت(ع) بود.

نزول آیه «شراء» در شأن زبیر و مقداد!!

آیا ادعاى فضل بن روزبهان مبنى بر نزول آیه «شراء» در شأن زبیر و مقداد صحیح است؟

فضل بن روزبهان مى گوید: اکثر مفسّران معتقدند که آیه «شراء» در شأن زبیر بن عوام و مقداد بن اسود نازل شده است. در پاسخ مى گوییم: آنچه فضل بن روزبهان ادعا نموده دروغ محض است و روایات بسیارى از طریق اهل سنت وارد شده که نزول آیه را در شأن امام على(ع) مى داند.

عدم دلالت آیه «شراء» بر فضیلت امام على(ع)!!

آیا این سخن که آیه «شراء» دلالت بر فضیلت امام على(علیه السلام) ندارد صحیح است؟

گفته شده: از آنجا که امام على(ع) از غیب مطّلع بوده و مى دانسته که از این واقعه جان سالم به در مى برد، لذا نمى توان آن را فضیلتی براى ایشان دانست.
جواب:  اوّلا: این واقعه قبل از امامت حضرت على(ع) بوده است. ثانیاً: برخى معتقدند که علم غیب پیامبر و امام، تعلیقى است؛ یعنى هرگاه که بخواهند از علم غیب مطلع شوند، به اذن خدا مى دانند، نه این که همیشه قضایا نزد آنان حاضر باشد. ثالثاً: آیه در مقام مدح است، پس این عمل قطعاً فضیلت بوده است.
 

جعلى بودن فضائل ده گانه على(ع)!!!

آیا همان طور که ابن تیمیه مى گوید، روایاتى که در زمینه فضائل على(علیه السلام) وارد شده است، جعلى و ساختگى است!!

ابن تیمیه روایت ده فضیلت علی(ع) را، منکر شده و از جعلیات می داند. فضایلی مثل ماموریت در خیبر، ابلاغ سوره برائت، لبیک دعوت پیامبر(ص) در دعوت اقربین و انتخاب او به عنوان جانشین، اولین مرد مسلمان، نازل شدن آیه تطهیر در حق او و خانواده اش، خوابیدن در بستر پیامبر در شب هجرت، سنگباران شدن توسط مشرکان، حدیث منزلت، پیامبر(ص) او را جانشین خود قرار داد و بسته شدن همه درها به جز درب خانه علی. در حالی که این حدیث مسند است و احمدحنبل آن را با سندی که همه رجالش ثقه هستند روایت کرده است.

ثعلبى و شأن نزول آیه «شراء»

ثعلبى در مورد شأن نزول آیه شراء چه روایتى نقل کرده و آیا سند آن معتبر است؟

 ثعلبی در تفسیر آیه 207 سوره بقره، حدیثی را نقل می کند که نشان می دهد این آیه در شأن امام علی(ع) نازل شده است. این حدیث را جماعتى از اهل سنّت مانند: غزالى، گنجى شافعى، صفورى، ابن صباغ مالکى، شبلنجى و حاکم نیشابورى نقل کرده اند و حاکم به صحت آن تصریح کرده است.

تصریح برخی راویان اهل سنت درباره نزول آیه «شراء»؛(ایثار در لیلة المبیت) در شأن امام على(ع)

از علماى اهل سنت چه کسانى نزول آیه شراء(ایثار در لیلة المبیت) را در شأن و منزلت امام على(علیه السلام) مى دانند؟

برخى از علماى اهل سنّت، مانند: ابن اثیر، تنوخی و ... به نزول این آیه «وَمِنَ النّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغآءَ مَرْضاتِ اللهِ وَاللهُ رَؤُفٌ بِالْعِباد» در شأن امام على(ع) تصریح کرده اند.

راویان واقعه «لیلة المبیت» از اهل سنت؟

از علماى اهل سنت چه کسانى واقعه «لیلة المبیت» را نقل کرده اند؟

گروهى از علماى اهل سنّت، مانند: احمد بن حنبل، طبری، ابن سعد و ... اصل واقعه «لیلة المبیت» را نقل کرده اند، گرچه اشاره اى به نزول آیه «شراء» نداشته اند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام عليٌّ(عليه السلام)

الإيثارُ أعلى الإحسانِ

ايثار، بالاترين نيکوکارى است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 22