اولا: این روایات که از طرق حدیثی گوناگونی نقل شده با هم تناقض دارند. حتی روایتی که از خلیفه دوم این شأن نزول را برای آیه معرفی می کند روزهای متفاوتی را اعم از پنج شنبه و جمعه به عنوان روز نزول آیه معرفی می کند و این در حالی است که طبق همان مبانی تاریخی و حدیثی، نقلی یافت نشده که بنابر آن، پیامبر اکرم در روز عرفه حجه الوداع، نماز جمعه برپا کرده باشند!

ثانیا: چنین شأن نزولی برای آیه با دو عقیده مشهور اهل سنت نیز تناقض دارد. یکی وفات پیامبر 81 روز بعد از نزول این آیه و دیگر وفات ایشان در روز 12ربیع الاول. اگر آنچنان که ادعا شده این آیه در عرفه بر پیامبر نازل شده، فاصله بین روز وفات ایشان (12ربیع) تا روز عرفه بیش از 90 روز است نه 81 روز!

اولا: قرآن در آیات دیگر اشاراتی به تحریف انجیل و تورات و همچنین انحراف عقاید اهل شرایع گذشته از مسیر اصلی دارد؛ در آیاتی دیگر فقط اسلام را دین کامل می داند و دیگران را به سوی خویش دعوت می کند و مخالفان خویش را سرزنش می کند. وقتی قرآن عقاید اهل کتاب را انحرافی و باطل می داند و فقط به خود دعوت می کند، نمی توان گفت مشروعیت شرایع گذشته را تایید می کند.
ثانیا: دین الهی دینی است واحد که به صورت شریعت های متعدد ظهور یافته است. پیامبر هر عصری آن خطوط کلی را به انضمام خطوطی جزئی در فروع احکام بیان کرده است، که در آیه 48 سوره مائده از آن تعبیر به شریعت و منهاج شده است. این خطوط جزئی بر حسب شرایط و استعداد امت ها در طول تاریخ تغییر کرده است در حالی که آن خطوط کلی ثابت مانده است. بنابراین اختلاف شریعت و منهاج هر یک از انبیای اولواالعزم‌‌(ع) با دیگر شرایع و مناهج، به معنای اختلاف خطوط جزئی و متغیر شریعت آن هاست، نه اختلاف در خطوط کلی. در نتیجه کسی که شریعت اسلام محمدی(ص) را می‌ پذیرد، در حقیقت به رهاورد حقیقی و بدون تحریف انبیای گذشته مانند موسی و عیسی‌‌(ع) ایمان آورده و تنها در شریعه و منهاج، با آن ها تفاوت دارد.
ثالثا: از آنجا که هر پیامبر اولواالعزمی شریعت و منهاجی مستقلّ دارد، شریعت پیامبر پیشین، با آمدن شریعت پیامبر جدید نسخ می‌ شود. اینکه هر امتی منهاج و قبله‌ ای دارد از اصول دین و احکام تکوینی تغییرناپذیر نیست و از فروع دین بوده و به حسب گونه‌ گونی احوال و مصالح امت ها مختلف است که در این باره باید تسلیم وحی بود، هرچند حکمت آن بر مردم پوشیده باشد.

علماى امامیه به جز برخى که آن را از اصول مذهب شمرده اند، اتفاق دارند که امامت اصلى از اصول دین است؛ زیرا امامت از توابع نبوّت است، و همان گونه که نبوّت از اصول دین است امامت نیز از اصول دین مى باشد. آیه «ابلاغ» دلالت واضحى دارد بر این که امامت از اصول دین است که براى ابلاغ آن چنین تأکیدى به پیامبر(ص) شده. مفاد آیه «اکمال دین» هم آن است که امامت، سبب کامل شدن دین است و اسلام بدون امامت هرگز مورد رضایت خداوند نخواهد بود. از حدیث «شناخت امام» و...، استفاده مى شود که امامت از اصول دین است.

اولا: طبق این روایت آیه ابلاغ در ابتدای رسالت نازل شده درحالیکه مفسران اتفاق نظر دارند که سوره مائده در مدینه نازل شده و فرض نزول این آیه در مکه اشتباه است.

ثانیا: این حدیث خبر واحد است و در برابر روایات متواتر غدیر ساقط است. برخی صاحبنظران نیز روایات مراقبت از جان پیامبر(ص) در مکه را غریب و منکر دانسته اند.

ثالثا: این روایت از جعلیات بنی عباس برای فضیلت سازی به نفع خود در برابر علویان است. دیگر اینکه:  منابع معتبر اهل سنت اعتراف دارند که آیه ابلاغ در روز غدیر و در شان علی(ع) نازل شده است.

با توجه به اینکه قرآن بعضی از عقاید شرایع گذشته را انحرافی و کتب آنها را تحریف شده می داند و با توجّه به اینکه اسلام دیگران را فقط به سوی خویش دعوت می کند، روشن می شود که تصدیق کتب آسمانی گذشته به معنای مشروعیت کنونی آنها نیست.
معنی تصدیق کتابهای پیشین نیز به معنی تصدیق اصول کلی و مشترک بین همگان است، مانند ایمان به حق تعالی و معاد و رسالت و تایید اصول عام فقهی و اخلاقی مانند صداقت و نیکی و اصل نماز و روزه و مثلا حرمت سرقت و زنا و شراب خواری.

اولا: آیات زیادی از قرآن، اهل کتاب را به اسلام آوردن دعوت و تشویق و بلکه الزام کرده است و همچنین آنان را به خاطر اسلام نیاوردنشان، کافر و فاسق و مشمول لعن الهی خوانده است. بنابراین آنها را به رسمیت و مشروعیت و حقانیت نشناخته است.
ثانیا: این آیه در مقام منّت گذاری و رفع عسر و حرج از مسلمانان نازل شده است؛ زیرا با اهل کتاب روابط تجاری و اجتماعی تنگاتنگ دارند. قبل از سوره مائده منع شرعى وجود داشته، و سوره مائده که در مقام منّت‏ گذارى و تخفیف است دلالت دارد بر اینکه آن منع قبلى به منظور تخفیف برداشته شده است؛ پس آیه ربطی به پلورالیسم ندارد.

ابو نجیب طاهر درباره غدیر چنین سروده: «عید فی یوم الغدیر المسلم...، فأنزل الله تعالى جدّه**ألیوم أکملت لکم دینکم/ والیوم أتممت علیکم نعمتی**وإنّ من نصب الإمام النعم»؛ (مسلمان در روز غدیر عید مى گیرد...، و خدا این آیه را نازل کرد: امروز دین شما را کامل گرداندم و امروز نعمتم را بر شما تمام کردم، و همانا نعمتها به برکتِ نصب امام است).

روز غدیر روز عبادت است چون خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر بندگانش تمام کرده است و پس از روز مبعثِ پیامبر روزى بزرگ تر از روز غدیر یافت نمی شود. از این رو در روایات اعمالى براى روز غدیر وارد شده است؛ از جملۀ آن اعمال، نماز و روزه (روزه ای معادل 60 ماه روزه گرفتن طبق مفاد حدیث نبوی صحیح) است.

برخی گفته اند منظور از اکمال دین در آیه3 سوره مائده، تکمیل شدن قوانین و احکام دین است، اما این ادعا با نازل شدن آیاتی درباره بعضی موضوعات فقهی بر پیامبر بعداز نزول این آیه منافات دارد. برخی دیگر آنرا کامل شدن حج معنا کرده اند که باز هم به خاطر بی قرینه بودن حمل کل (دین) بر جزء (حج) احتمال بی اساسی است. در مقابل این احتمال ها باید تفسیر صحیح این آیه را یادآور شد که منظور از این آیه کامل شدن ارکان دین با ولایت و امامت است زیرا با ادامه نبوت از مسیر امامت استو که دین به قله کمال می رسد.

درحدیث غدیر، قرینه هاى وجود داردکه معناى «مولی» به جز «اولی» نیست. مانند: 1- آغاز حدیث: «الست أَولى بکم من أنفسکم». 2- پایان حدیث: «أللّهمّ وال من والاه وعاد من عاداه». 3- پیامبر(ص) بعد از اقرار گرفتن در مورد توحید و نبوت دست على(ع) را بلند کرد و فرمود: «هر کس که خدا و پیامبرش مولاى اوست، همانا این على مولاى اوست». 4-پس از پایان حدیث فرمود: «الله اکبر بر کامل شدن دین و تکمیل نعمت و خشنودى خدا از پیام رسانى و رسالت من و ولایت على بن ابى طالب». و ... .